(Η ΖΩΗΦΟΡΟΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΎ)

          "Χριστός Ανέστη εκ νεκρών, θανάτω θάνατον πατήσας,
          καί τοίς εν τοίς μνήμασι, ζωήν χαρισάμενος."( Αγνώστου )

Σήμερον τήν πρώτη ημέρα της εβδομάδος, (ΚΥΡΙΑΚΉ,εκ τού
ονόματος, τού Κυρίου), από τής εποχής τού Μ.Κωνσταντίνου,
(325-337), φέρει το όνομα." Η μία τών Σαββάτων,η Βασιλίς καί
Κυρία, εορτών εορτή καί πανήγυρις εστί πανηγύρεων."
Η λέξη Πάσχα=διάβαση-πέρασμα, είναι Ιουδαϊκή είς ανάμνησιν,
τής Εξόδου τών Εβραίων από τήν Αίγυπτο.( Εξ.ιβ',12-14).
Ο Ιησούς Χριστός καί οι Απόστολοι,εόρταζαν τό Ιουδαϊκό Πάσχα,
μέ τό οποίο συνδέθηκε καί ο Μυστικός Δείπνος.

Τό Χριστιανικό Πάσχα, συνδέεται μέ τό Ιουδαϊκό,τυπολογικά,
αφού τό δεύτερο,θεωρηθηκε προτύπωση τής Σταυρικής θυσίας
τού Ιησού Χριστού, από τήν οποία επήγασε η σωτηρία τού 
ανθρωπίνου γένους.

                                     ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΆΡΙΟΝ του

          ΑΚΟΛΟΎΘΙΑ ΤΟΥ ΌΡΘΡΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΊΑΣ

Περί ώραν 11ην,(ή 23ην)τής νυκτός,τούΜ. Σαββάτου, εισερχόμεθα εν τώ Ναώ, καί αρχίζει η Ακολουθία τού Όρθρου.

Ευλογητός ο Θεός. Βασιλεύ ουράνιε. Τρισάγιον.Κύριε ελέησον (ιβ'). Δόξα καί νύν.Δεύτε προσκυνήσωμεν κ.λ.π.Ο Ν' Ψαλμός.
Στή συνέχεια ψάλλεται  ο Κανών: " Κύματι θαλάσσης".
  Μετά τήν θ' Ωδήν, λέγεται,εντός  Ιερού Βήματος, τό Τρισάγιον,
καί τό Απολυτίκιον,"Ότε κατήλθες πρός τόν θάνατον,"καί
γίνεται η σύντομος Απόλυσις.
Εξέρχεται τότε ο προεξάρχων Ιερεύς,πρό τής Ωραίας Πύλης κρατών αναμμένην λαμπάδα, καί ψάλλει είς Ήχον πλ.α'.τό:

  "Δεύτε λάβετε φώς ,εκ τού ανεσπέρου φωτός καί δοξάσατε
Χριστόν,τόν αναστάντα εκ νεκρών."

Τούτο επαναλαμβάνεται υπό τών Χορών, μεθ' ό εξερχόμεθα
εν πομπή είς τήν προσδιορισμένην εξέδραν, ψάλλοντες τό εξής
Τροπάριον είς Ήχον πλ.β'.

"Τήν Ανάστασίν Σου, Χριστέ Σωτήρ, Άγγελοι υμνούσιν
εν ουρανοίς, καί ημάς τούς επί Γής, καταξίωσον, εν καθαρά 
καρδία, Σέ δοξαζειν."
                                       ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ
                           Εκ τού κατά Μάρκον (ιστ'.1-8)

" Διαγενομένου του Σαββάτου,Μαρία η Μαγδαληνή καί Μαρία
η τού Ιακώβου καί Σαλώμη..."

Μετά δέ, τό "Δόξα Σοι, Κύριε δόξα Σοι", ο προεστώς,εκφωνεί:

-Δόξα ,τή αγία καί ομοουσίω καί ζωοποιώ καί αδιαιρέτω Τριάδι, 
πάντοτε, νύν καί αεί καί είς τούς αιώνας τών αιώνων Αμήν..
Καί ευθύς ψάλλεται είς Ήχον πλ.Α'.τό " Χριστός Ανέστη, ( τρίς),
υπό τού Ιερέως,εξάκιςδέ, υπό τών Ψαλτών,καί πάλιν υπό
τού Ιερέως.

"Χριστός ανέστη εκ νεκρών,θανάτω θάνατον πατήσας, καί τοίς
εν τοίς μνήμασι,ζωήν χαρισάμενος.

Μετά τών κατωτέρω στίχων,εκ ψαλμών τού Ψαλτηρίου.
1. "Αναστήτω ο Θεός καί διασκορπισθήτωσαν οι εχθροί Αυτού,
καί φυγέτωσαν από προσώπου αυτού,οι μισούντες Αυτόν."
2. "Ώς εκλείπει καπνός εκλειπέτωσαν,ώς τήκεται=λυώνει, κηρός
από προσώπου πυρός."
3. "Ούτως απολούνται οι αμαρτωλοί, από προσώπου τού Θεού,
καί οι δίκαιοι ευφρανθήτωσαν."
4."Αύτη η ημέρα ήν εποίησεν ο Κύριος.Αγαλλιασώμεθα καί
ευφρανθώμεν εν αυτή."
5 .& 6."Δόξα Πατρί...& Νύν καί αεί...".

Καί, πάλιν από κοινού: "Χριστός ανέστη εκ νεκρών...".(Δεκάκις).

Συναπτή μεγάλη, καί η εκφώνησις: "Ότι πρέπει Σοι πάσα δόξα...",
καί εισερχόμεθα είς τόν Ναόν, ενώ ψάλλεται ο Κανών, ποίημα
Ιωάννου τού Δαμασκηνού:  +(749).
Γράφω μόνον, τίς Ωδές,(Καταβασίες), ή Ειρμούς.

Α'. Αναστάσεως ημέρα,λαμπρυνθώμεν λαοί, Πάσχα Κυρίου,Πάσχα.
Εκ γάρ θανάτου  πρός ζωήν, καί εκ Γής πρός Ουρανόν, Χριστός,
ο Θεός , ημάς διεβίβασεν επινίκιον άδοντας.

Γ'.Δεύτε πόμα πίωμεν καινόν, ούκ εκ πέτρας αγόνου,
τερατουργούμενον.Αλλ' αφθαρσίας πηγήν, εκ τάφου ομβρήσαντος
Χριστού,εν ώ, στερεούμεθα.

Τροπάριον: Νύν,πάντα πεπλήρωται φωτός,Ουρανός τε καί Γη,
καί τά καταχθόνια. Εορταζέτω ούν, πάσα κτίσις,τήν Έγερσιν
Χριστού,εν ή εστερέωται.

Αίτησις , υπό τού Ιερέως, εκφώνησις,κ.τ.λ.
                                  Η Υπακοή Ήχος Δ'.
Προλαβούσαι τόν όρθρον ,αι περί Μαριάμ, καί ευρούσαι τόν
λίθον αποκυλισθέντα τού μνήματος,  ήκουον εκ τού Αγγέλου.
Τόν εν φωτί αιδίω υπάρχοντα,μετά νεκρών, μή ζητείτε,ώς
άνθρωπον.Βλέπετε τά εντάφια σπάργανα,δράμετε, καί τώ κόσμω
κηρύξατε, ότι ηγέρθη ο Κύριος,θανατώσας τόν θάνατον.
Ότι υπάρχει Θεού Υιός, τού σώζοντος τό γένος των ανθρώπων.

Ωδή Δ'.Επί τής θείας φυλακής,ο θεηγόρος Αββακούμ,στήτω
μεθ' ημών καί δεικνύτω φαεσφόρον Άγγελον,διαπρυσίως
λέγοντα.Σήμερον, σωτηρία τω κόσμω,ότι ανέστη Χριστός,
ώς παντοδύναμος.

Ωδή Ε'.Ορθρίσωμεν όρθρου βαθέος, καί αντί μύρου, τον ύμνον
προσοίσωμεν τώ Δεσπότη.Καί, Χριστόν οψόμεθα, δικαιοσύνης
ήλιον, πάσι ζωήν ανατέλλοντα.

Ωδή ΣΤ'.Κατήλθες εν τοίς κατωτάτοις τής Γής, καί συνέτριψας
μοχλούς αιωνίους,κατόχους πεπεδημένων, Χριστέ,
καί τριήμερος,ώς εκ κήτους Ιωνάς,εξηγέρθης τού τάφου.

Αίτησις καί εκφώνησις.

                         Κοντάκιον. Ρωμανού. Ήχος πλ.δ'.

-Εί καί εν τάφω κατήλθες , Αθάνατε, αλλά τού Άδου καθείλες
τήν δύναμιν.Καί Ανέστης,ώς νικητής ,Χριστέ,ο Θεός,γυναιξί
Μυροφόροις,φθεγξάμενος, Χαίρετε , καί τοίς Σοίς Αποστόλοις
ειρήνην δωρούμενος,ο τοίς πεσούσι παρέχων Ανάστασιν.
(Η τελευταία φράση εκ δευτέρου,αντιφωνικώς.)
                                      Ο Οίκος
Τόν πρό ηλίου Ήλιον,δύναντα ποτέ εν τάφω,προέφθασαν πρός
όρθρον,εκζητούσαι  ώς ημέραν Μυροφόροι κόραι καί πρός
αλλήλας εβόων:Ώ φιλαι,δεύτε τοίς αρώμασιν υπαλείψωμεν
Σώμα.ζωηφόρον καί τεθαμμένον.Σάρκα ανιστώσαν τόν
παραπεσόντα Αδάμ, κείμενον εν τώ μνήματι.Άγωμεν,σπεύσωμεν,
ώσπερ. οι Μάγοι,καί προσκυνήσωμεν καί προσκομίσωμεν,
τά μύρα ώς δώρα, τώ μή εν σπαργάνοις, αλλ' εν σινδόνι
ενειλημμένω.Καί κλαύσωμεν καί κράξωμεν.ΏΔέσποτα,
εξεγέρθητι,ο τοίς πεσούσι παρέχων Ανάστασιν.( Δίς ).

Τή Αγία καί  Μεγάλη Κυριακή τού Πάσχα,αυτήν τήν ζωηφόρον
Ανάστασιν εορτάζομεν,τού Κυρίου καί Θεού,
καί Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού
Στίχος: Χριστός κατελθών, πρός πάλην Άδου,μόνος,
λαβών ανήλθε πολλά τής νίκης σκύλα,

Αυτώ η δόξα και τό κράτος,είς τούς αιώνας τών αιώνων. Αμήν.

Ωδή Ζ'. Ο παίδας εκ καμίνου ρυσάμενος, γενόμενος άνθρωπος.
Πάσχει ώς θνητός, καί διά πάθους τό θνητόν, αφθαρσίας ενδύει
ευπρέπειαν.Ο μόνος Ευλογητός τών Πατέρων Θεός ,
καί υπερένδοξος.

Αίτησις και εκφώνησις.Είη τό κράτος κ.τ.λ.

Ωδή Η'. Αύτη η κλητή, και Αγία ημέρα, η μία τών Σαββάτων,
η Βασιλίς καί Κυρία.Εορτών εορτή, καί πανήγυρις εστί
πανηγύρεων.Εν ή ευλογούμεν Χριστόν είς τούς αιώνας.

                                       Τριαδικόν

Πάτερ Παντοκράτορ,καί Λόγε καί Πνεύμα,τρισίν ενιζομένη
εν υποστάσεσι φύσις.Υπερούσιε καί Υπέρθεε, είς Σέ
βεβαπτίσμεθα, καί σέ ευλογούμεν, είς πάντας τούς αιώνας.
          
                                      Καταβασία Θ'=ενάτη
Ο Άγγελος εβόα τη Κεχαριτωμενη,. Αγνή Παρθένε, χαίρε,
καί πάλιν ερώ ,χαίρε.Ο Σός Υιός, η ανέστη, τριήμερος εκ τάφου.

Φωτίζου, φωτίζου,η νέα Ιερουσαλήμ.Η γάρ δόξα Κυρίου,
επί σέ ανέτειλε.Χόρευε νύν, καί αγάλλου Σιών.Σύ δέ, Αγνή,
τέρπου, Θεοτόκε,εν τή εγέρσει του τόκου Σου.
                          Εξαποστειλάριον Ήχος Β'.
Σαρκί υπνώσας ώς θνητός, ο Βασιλεύς και Κύριος.
Τριήμερος εξανέστης,Αδάμ εγείρας εκ φθοράς.
Καί, καταργήσας θάνατον, Πάσχα τήςαφθαρσίας,
τού κόσμου σωτήριον. ( Εκ τρίτου ).

                                    Ο Ι.  Α Ι Ν Ο Ι

-Πάσα πνοή αινεσάτω τόν Κύριον...,Αινείτε Αυτόν ,
πάντες οι Αυτού...Ήχος Α'.Τα τέσσερα (4) πρώτα στιχηρά.

Καί, τά άλλα τέσσερα, Στιχηρά τού Πάσχα.Ήχος πλ.Α'.

1.Πάσχα ιερόν ημίν σήμερον αναδέδεικται.Πάσχα καινόν,Άγιον,
Πάσχα μυστικόν,.Πάσχα πανσεβάσμιον.Πάσχα Χριστός ,
ο Λυτρωτής.Πάσχα άμωμον, Πάσχα μέγα, Πάσχα τών πιστών.
Πάσχα τό Πύλας, ημίν τού Παραδείσου ανοίξαν.
Πάσχα πάντας αγιάζον πιστούς.

2.Δεύτε από θέας γυναίκες ευαγγελίστριαι, καί τή Σιών είπατε,
δέχου παρ' ημών χαράς ευαγγέλια, τής Αναστάσεως Χριστού.
Τέρπου, χόρευε, καί αγάλλου Ιερουσαλήμ.Τόν Βασιλέα Χριστόν,
θεασαμένη εκ τού μνήματος , ώς Νυμφίον προερχόμενον.

3.Αι Μυροφόροι γυναίκες όρθρου βαθέος,επιστάσαι πρός τό
μνήμα τού Ζωοδότου.Εύρον Αγγελον επί τόν λίθον καθήμενον,
καί αυτός προσφθεγξάμενος αυταίς,ούτως έλεγε: Τί, ζητείτε
τόν ζώντα μετά τών νεκρών;Τί θρηνείτε, τόν άφθαρτον,ώς
εν φθορά;Απελθούσαι κηρύξατε τοίς Αυτού μαθηταίς.

4.Πάσχα τό τερπνόν, Πάσχα Κυρίου Πάσχα.Πάσχα πανσεβάσμιον
ημίν ανέτειλε, Πάσχα εν χαρά, αλλήλους περιπτυξώμεθα.
Ώ! Πάσχα,λύτρον λύπης!.Καί γάρ εκ τάφου σήμερον,ώσπερ
εκ παστού,εκλάμψας Χριστός,τά Γύναια χαράς έπλησε, λέγων:         Κηρύξατε Αποστόλοις.
       
                                 Δόξα, καί νύν. Ήχος ο αυτός

Αναστάσεως ημέρα καί λαμπρυνθώμεν τή πανηγύρει, καί
αλλήλους περιπτυξώμεθα.Είπωμεν αδελφοί, καί τοίς μισούσιν
ημάς,συγχωρήσωμεν πάντα τή Αναστάσει καί ούτω βοήσωμεν:
Χριστός ανέστη εκ νεκρών,θανάτω θάνατον πατήσας, καί τοίς
εν τοίς. μνήμασι, ζωήν χαρισάμενος.

Χριστός ανέστη, ( τρίς ). Ταίς πρεσβείαις τής Θεοτόκου...
Σώσον ημάς Υιέ Θεού,ο αναστάς εκ νεκρών...
                                      Αντίφωνον γ'. (τρίς)
Χριστός Ανέστη εκ νεκρών...

Κατά τήν Είσοδον, μετά τού Ιερού Ευαγγελίου, Εισοδικόν:

Εν Εκκλησίαις ευλογείτε τόν Θεόν, Κύριον εκ πηγών Ισραήλ.

Αντί τού Τρισαγίου,"Όσοι είς Χριστόν εβαπτίσθητε,Χριστόν
ενεδύσασθε, Αλληλούια.".

                                      Α π ό σ τ ο λ ο ς
                 Πράξεων τών Αποστόλων τό Ανάγνωσμα          
                                         (Κεφ.α'.1-8)

                                   Ε Υ Α Γ Γ Ε Λ Ι Ο Ν

                  Εκ τού κατά Ιωάννην  (Κεφ.α'.1-17)

Καί εφεξής η θεία Λειτουργία τού Χρυσοστόμου.

Είς τό Εξαιρέτως,αντί τού " Άξιόν εστίν, ώς αληθώς..."Τό:

"Ο Άγγελος εβόα τή Κεχαριτωμένη... Φωτίζου-φωτίζου...".

                                Κ ο ι ν ω ν ι κ ό ν

   Σώμα Χριστού μεταλάβετε,πηγής αθανάτου γεύσασθε.

              ΚΑΤΗΧΗΤΙΚΟΣ. ΛΌΓΟΣ. ( Ιωάννου του Χρυσοστόμου )

"Εί τις ευσεβής καί φιλόθεος, απολαβέτω τής καλής ταύτης
καί λαμπράς πανηγύρεως...". Καί ακολουθεί η απόλυσις.

Η Α' Οικουμενική Σύνοδος,τό 325, αποφάσισε, λόγω διαφωνιών,
νά επιβάλει τόν κοινό εορτασμό τού Πάσχα, από όλες τίς
Εκκλησίες κατά την Κυριακή ημέρα,η οποία ακολουθεί  μετά
τήν Πανσέληνο τής εαρινής ισημερίας,καί οπωσδήποτε μετά
τό Ιουδαϊκό Πάσχα. Κοινοποίησε δέ,τήν Απόφασή της αυτή, 
σέ όλες τίς τοπικές Εκκλησίες με τή συνοδική της Επιστολή,
καί ανέθεσε στήν Εκκλησία τής Αλεξανδρείας,τήν σύνταξιν
ενιαίων πασχάλιων κύκλων, γιά ολόκληρη τήν Εκκλησία.

Η 20η Μαρτίου, (Παλαιό Ημερολόγιο),ήτοι δέκα τρείς μέρες,
πιό αργά,η έναρξη τού Νέου, δηλ.τού Γρηγοριανού, πού ισχύει.
Ωστόσο,οι ατέλειες τού Ιουλιανού ημερολογίου, συνεχίζονται,
καί μέ το νέο Γρηγοριανό ημερολόγιο,τό οποίο τελικά,
δέν ετελεσφόρησε.

Επειδή το όλον θέμα,οδήγησε τη Δυτική Εκκλησία, σέ άλλα σφάλματα, μέ την αφετηρία της 20ης Μαρτίου, (ώς βάση),
τήν οποία ερμηνεύει διαφορετικά,καί έτσι, σπάνια έχομε σύμπτωση τού Ορθόδοξου,προς τόΡωμαιοκαθολικό Πάσχα, 
μέχρι καί σήμερα, παρά το γεγονός,
ότι υπάρχει ευρύτερη αναζήτηση όλων τών Χριστιανών, γιά
τόν κοινό εορτασμό, τού Χριστιανικου Πάσχα, όπως διδάσκει,
ο Ομότ.Καθηγητής τής Εκκλ.Ιστορίας, τού Ε.Κ.Π.Α. κ.Βλ.Φειδάς.

Εν κατακλείδι, εύχομαι σέ όλους τους συγχωριανούς, καί τούς
φίλους αναγνώστες:  "Χριστός Ανέστη!"καί Χρόνια πολλά,
μέ υγεία, ειρήνη καί χαρά, προσωπική καί Οικογενειακή.

Χρίστος Γ Κοτρώτσος, Θεολόγος-Φιλόλογος-Παιδαγωγός
Επίτ Γεν.Επιθ/τής Μ.Ε. Νέα Φιλαδέλφεια,13 Μαρτίου 2019
Οδός: ΑΝΑΚΟΎΣ 25 & ΣΆΡΔΕΩΝ. Τ.Κ. 143 41Τηλ.210 2511254

+Ανακομιδή λειψάνων, Νικηφόρου,Πατρ/χου Κων/πόλεως.

Βιβλιογραφία: 
1.ΣΥΝΕΚΔΗΜΟΣ ΟΡΘΌΔΟΞΟΥ
2.ΙΕΡΑ ΣΎΝΟΨΙΣ. ΜΙΧ.ΣΑΛΙΒΕΡΟΥ_ΑΘΗΝΑΙ