Η ΣΟΦΙΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ

Απάνθισμα Ρητών Παλαιάς και Καινής Διαθήκης

 

 

Αγαπητοί μου συγχωριανοί, φίλοι-ες, σάς καλημερίζω, μέ την εν Κυρίω, αγάπη μου, έχοντες πάντοτε υγεία καί χαρά.

Πρό ημερών, μού ζήτησε  νά γράψω δι'ολίγων, περί τής "Σοφίας τού Θεού", ( Αγιά - Σοφιάς), γιά τό σημερινό θέμα , αξιαγάπητο πρόσωπο, πού ξέρει πολλά γιά τό χωριό μας, καί τό Νομό Καρδίτσας. Δέν επιθυμεί νά αναφέρω, το ονοματεπώνυμο. Παρακαλεί, για τήν ανωνυμία. Δέν έχει αντίρρηση γιά τή δημοσιότητα. Αντίθετα, θέλει νά διαβάσουν τά σχετικά μέ τό θέμα, άν είναι δυνατόν, όλοι όσοι ενδιαφέρονται. Εκφράζω ευχαριστίες.

Μέ απασχόλησε πολλάκις τό σοβαρό καί δύσκολο αυτό θέμα.

 

Απόσπασμα από τό Δημοτικό τραγούδι: "Τής ΑΓΙΑ-ΣΟΦΙΑΣ".

 

"Σημαίνει ο Θιός, σημαίνει η γής,σημαίνουν τά επουράνια,
σημαίνει κι ηΑγιά Σοφιά,τό μέγα Μοναστήρι,
μέ τετρακόσια σήμαντρα,κι εξήντα δυό καμπάνες.
Κάθε καμπάνα καί Παπάς, κάθε Παπάς καί Διάκος.
..................................................................................................
Πάψετε τό Χερουβικό κι'άς χαμηλώσουν τ'άγια. 
Παπάδες,πάρτε τά Ιερά, καί σείς κεριά,σβηστήτε,
γιατί είναι θέλημα Θεού η Πόλη νά τουρκέψει.
..................................................................................................
Η Δέσποινα ταράχτηκε καί δάκρυσαν,οι εικόνες.
Σώπασε,Κυρά-Δέσποινα, καί μήν πολυδακρύζεις.
Πάλι μέ χρόνους μέ καιρούς, πάλι δικά σας,θά είναι".

 

Αναφέρομαι στίς έννοιες, δι' ολίγων:

Θεός,τό Ύψιστο όν.Παράγεται η λέξη, εκ τού ρ.θέω=τρέχω.

Ο Θεός είναι, "ο αναβαλλόμενος τό φώς, ώσπερ ιμάτιον. Εκτείνων  τόν Ουρανόν, ωσεί δέρριν=δέρμα ,καί ο θεμελιών τήν Γήν, επί τήν ασφάλειαν αυτής, ού κλιθήσεται είς τόν αιώνα τού αιώνος". (Ψαλμ.ργ'=103,στίχοι.3+5).

 

Επομένως,ως φώς,το οποίον εποίησεν "εν αρχή", ότε και διεχώρισε αναμέσον τού φωτός καί τού σκότους, καί, εκάλεσε τό φώς, ημέραν, τό δέ σκότος,νύκτα.(Γεν.Α',3).

 

"Εγώ ειμί,τό φώς τού κόσμου. Ο ακολουθών εμοί, ού μη περιπατήσει,εν τή σκοτία, αλλ' έξει τό φώς της ζωής". (Ιωάν.η',12).

 

"Εγώ ειμί,τό  Α καί τό Ω ,λέγει Κύριος ο Θεός, ο ών και ο ήν, καί ο ερχόμενος, ο Παντοκράτωρ". (Αποκ.Ιωάν.Α',8)

 

Αντιγράφω,από τό Μεσονυκτικό,πρό τού Όρθρου,τών ΚΥΡΙΑΚΏΝ.

Τά Τριαδικά. Ήχος β'
1."Άξιόν εστιν,ως αληθώς,τήν υπέρθεον υμνείν Τριάδα,
άναρχον Πατέρα καί παντουργόν, συνάναρχον Λόγον, 
πρό αιώνων εκ τού Πατρός, αρρεύστως τεχθέντα,
καί τό Άγιον Πνεύμα,τό εκ Πατρός αχρόνως εκπορευόμενον".

2."Άξιόν εστίν ως αληθώς,τού δοξάζειν Σε, τόν Θεόν Λόγον,
όν φρίττει καί τρέμει τά Χερουβείμ,καί δοξολογούσιν,
αι δυνάμεις τών ουρανών,τόν εξαναστάντα τριήμερον εκ τάφου,
Χριστόν τόν ζωοδότην,φόβω δοξάσωμεν".

3."Υμνήσωμεν πάντες θεοπρεπώς,άσμασιν ενθέοις, τόν Πατέρα
καί τόν Υιόν,καί Πνεύμα τό θείον,τρισυπόστατον κράτος,
τήν μίαν βασιλείαν καί κυριότητα."

4."Εκ νεκρών ιδούσα τόν σόν Υιόν,άχραντε Παρθένε,
αναστάντα θεοπρεπώς,χαράς ανεκφράστου,
η κτίσις επληρούτο,Αυτόν δοξολογούσα καί σέ γεραίρουσα".

 

 

Α' Τροπάριον Αίνων, Εορτής τών Φώτων. Ήχος α'
"Φώς εκ φωτός έλαμψε τώ κόσμω, Χριστός ο Θεός ημών,
ο επιφανείς Θεός. Τούτον λαοί,προσκυνήσωμεν".
(Γ'τροπάριον."Τό αληθινόν φώς επεφάνη καί πάσι,τόν
φωτισμόν δωρείται... Βαπτίζεται Χριστός, μεθ'ημών,
ο πάσης επέκεινα καθαρότητος...Επίγειον το φαινόμενον,
καί, υπέρ τούς  ουρανούς τό νοούμενον...
Δι'ύδατος τό Πνεύμα,διά καταδύσεως,η πρός Θεόν ημών,
άνοδος γίνεται..."

           Α'  Τροπάριον, Αγιασμού τών υδάτων. Ήχος πλ.δ'
"Φωνή Κυρίου επί τών υδάτων βοά λέγουσα.Δεύτε λάβετε
πάντες, Πνεύμα σοφίας,Πνεύμα συνέσεως.Πνεύμα φόβου Θεού,
τού επιφανέντος Χριστού".

Μάλλον, έπρεπε νά αρχίσω,από τήν Ακολουθία τού Όρθρου.
                              

Τριαδικόν. (Ήχος β'.)
"Άξιον εστίν ως αληθώς,τήν υπέρθεον υμνείν Τριάδα.
άναρχον Πατέρα καί παντουργόν, συνάναρχον Λόγον,
πρό αιώνων εκ τού Πατρός, αρρεύστως τεχθέντα,
καί τό Άγιον Πνεύμα,τό εκ τού Πατρός,αχρόνως εκπορευόμενον".

 

-Αεικίνητος, άναρχος, πανταχού παρών καί τά πάντα πληρών.

ΘΕΌΣ αγάπης, ζωής χορηγός, ειρήνης καί δικαιοσύνης, Φώς οικών,  απρόσιτον.

"Ποιητής.=Δημιουργός,Ουρανού καί Γής, ορατών τε πάντων καί αοράτων".

(1ο, άρθρο ,τού Συμβόλου τής Πίστεως).

 

"Ως εμεγαλύνθη τά έργα Σου, Κύριε, πάντα εν σοφία εποίησας".
(Ψαλμ.ΡΓ'=103,24).

"Τό στόμα μου λαλήσει σοφίαν καί η μελέτη τής καρδίας μου,
σύνεσιν".(Ψαλμ.μη'=48,4.)

 

Τόν Θεόν πιστεύομεν.Αδύνατος η γνώση τού Θεού,άλλως.

"Έστι δέ, πίστις, ελπιζομένων υπόστασις, πραγμάτων έλεγχος, ού βλεπομένων".

(Εβρ.ια',1).

"Θεόν, ουδείς εώρακε πώποτε. Ο μονογενής Υιός,ο ών είς τον κόλπον, τού Πατρός,

Εκείνος εξηγήσατο". (Ιωάν.α',18).

 

Τάς ιδιότητας ή ιδιώματα τού Θεού, νοούμεν, διά τού νοός, κυρίως,όμως, από τά έγκατα τής ψυχής, σέ στιγμές θλίψεων καί δυστυχίας.

"Εκ βαθέων εκέκραξά Σόι,Κύριε.Κύριε,εισάκουσόν μου. Γεννηθήτω τά ώτα Σου, προσέχοντα είς τήν φωνήν της δεήσεώς μου"(Ψαλμ.ΡΚΘ'=129,1-2).

 

-Ο Θεός είναι, άχρονος αιώνιος,μή έχων αρχήν,μηδέ τέλος. Πάνσοφος καί παντογνώστης. (Πανσοφια καί παγγνωσία), είναι οι Λογικές ιδιότητες, τούς Θεού.

-Αγαθός, Άγιος , Θαυμαστός.Δημιουργός τής ορατής-υλικής, καί αοράτου κτίσεως,

εξ ελευθέρας βουλήσεως καί της αγάπης Αυτού.

"Ο Θεός αγάπη εστί".(Ιωάν.Α',δ',16)

"Εγώ ειμί η οδός καί η αλήθεια και η ζωή".(Ιωάν.ιδ,6)

"Η Χάρις καί η αλήθεια, διά Ιησού Χριστού εγένετο".(Ιωάν.α,'18).

-Αληθής, αόρατος, ανεξερεύνητος.Ανεξιχνίαστοι, αι  βουλαί Αυτού.

"Τίς γάρ έγνω νούν Κυρίου,ή τίς σύμβουλος Αυτού, εγένετο;

Ότι εξ αυτού καί δι' αυτόν καί είς  Αυτόν τά πάντα."
(Ρωμ.ια'=11,35-36)

 

"Η αγάπη...ού λογίζεται τό κακόν"

(Α' Κορ.ιγ',13).

 

Δέν σκέπτεται ποτέ κακό, κατά τού άλλου, ούτε λογαριάζει τό κακό, πού έπαθε από αυτόν.

Τό λησμονεί καί συγχωρεί. Αυτές τίς δυό έννοιες, έχει τό γνώρισμα τής χριστιανικής αγάπης.

"Γεύσασθε καί ίδετε,ότι χρηστός ο Κύριος".(Ψαλμ.ΛΓ'=33,9).

"Οι ουρανοί διηγούνται δόξαν Θεού, ποίησιν δέ χειρών Αυτού,
αναγγέλλει τό στερέωμα".(Ψαλμ.ιη'=18,2)

"Ότε εγενήθησαν άστρα,ήνεσάν με φωνή , πάντες άγγελοί μου".
( Ιώβ ,ΛΗ'=38,7).

Θεός βοηθός. "Βοηθός καί σκεπαστής, εγένετό μοι είς σωτηρίαν".(Β' Ωδή).

"Ούτος μοι Θεός και δοξάσω Αυτόν, Θεός τού πατρός μου,
καί υψώσω Αυτόν..." Συνέχεια τής Β' Ωδής.

 

Αποστολική περικοπή, εορτής Τιμίου Σταυρού (14 Σ/βρίου)

"Αδελφοί,ο λόγος ο τού Σταυρού, τοίς μέν απολλυμένοις μωρία
εστί,τοίς δε σωζομένοις ημίν,δύναμις Θεού εστί.Γέγραπται γάρ.
"Απολώ τήν σοφίαν τών σοφών,καί την σύνεσιν τών συνετών
αθετήσω."Πού σοφός; Πού γραμματεύς; Πού συζητητής
τού αιώνος τούτου; Ουχί εμώρανεν ο Θεός,τήν σοφίαν τού
κόσμου τούτου; Επειδή γάρ εν τή σοφία τού Θεού,ούκ έγνω
ο κόσμος τόν Θεόν,ευδόκησεν ο Θεός, διά τής μωρίας τού
κηρύγματος,σώσαι τούς πιστεύοντας..."(Α'Κορ.α',18-24).

 

 

-Κατάσπαρτα είναι τά χωρία τής Π.καί Κ. Διαθήκης, τά αναφερόμενα, είς τήν πανσοφίαν τού Θεού.
Μέ όσα καταγράφω,δέν εξαντλείται τό θέμα, σχεδόν, μία απλή προσέγγιση,ίσως, γίνεται.

 

"Ιδού γάρ, αλήθειαν ηγάπησας τά άδηλα καί τά κρύφια
τής σοφίας Σου, εδήλωσάς μοι".(Ψαλμ.Ν'=50,8).

"Αρχή σοφίας,φόβος=σεβασμός,Κυρίου".(Παρμ.Κεφ.Α',7).

"Αρχή σοφίας,τό φοβείσθαι τόν Θεόν".(Σοφ. Σειράχ,Α',14).

"Μακάριος άνθρωπος,ός εύρε σοφίαν καί θνητός,ός είδε
φρόνησιν".(Παρμ.Γ',13).

Εγκώμιον σοφίας: (Παρμ.Η'=8,στιχ.10,καί εξής,όλο τό Κεφάλαιο.

--

Σκοπός τής παρούσης είναι νά  αναφέρω ρητά, τής " Σοφίας τού Θεού",

πού ωδήγησαν στή σχετική αναζήτηση.

 

Ο Μ. Κωνσταντίνος μέ τή μητέρα του, Αγία Ελένη, Ισαπόστολοι, τής Εκκλησίας τού Χριστού, έσκέφθησαν τήν ανέγερση, στήν έδρα τής Αυτοκρατορίας, τήν νέαν Ρώμην, καί περί τό 327, αποφάσισαν νά κτίσουν, Ιερόν Ναόν,τής "Σοφίας τού Θεού". Τήν "Αγιά-Σοφιά", τής οποίας τά θεμέλια γιορτάστηκαν, τήν 11^ην Μαίου του 330 μ.Χ.μέ τήν απαιτούμενη μεγαλοπρέπεια.

Ο πρώτος αυτός  Ιερός Ναός, κατεστράφη στή Στάση του "ΝΙΚΑ",τό 532,από τούςστασιαστές "πράσινους", καί "βένετους", πού ενώθηκαν στόν Ιππόδρομο, επί Ιουστινιανού, ( 532-565 ),κατά τής εξουσίας, δηλαδή κατά τού Κράτους. Τή Στάση,κατέστειλε ο Στρατηγός  Βελισσάριος, μέ διαταγή τής Αυτοκράτειρας, Θεοδώρας,της οποίας η φράση, έμεινε ιστορική. -"Καλόν εντάφιον,εστίν η Βασιλεία".

 

Κατεπνίγη βέβαια, στό αίμα χιλιάδων στασιαστών, αλλά ο Ιουστινιανός, στερέωσε τή θέση του, στό θρόνο. Καί αμέσως, πήρε τήν απόφαση, γιά τήν ανέγερση νέου μεγαλοπρεπούς και περικαλλούς Ιερού Ναού,πρόςτιμήν καί δόξαν, τής" Σοφίας του Θεού ". Τό έργον,ανέθεσε στούς : Ανθέμιο καί Ισίδωρο.
Τά σχέδια ,λοιπόν,εξεπόνησαν οι δύο μεγαλοφυείς Αρχιτέκτονες, ο Τραλλειανός Ανθέμιος, καί ο Μιλήσιος Ισίδωρος, ως ειδικοί Μαθηματικοί καί Ναοδόμοι.

 

Από τό 532-537, ανοικοδομήθηκε, ο νέος,περίλαμπρος και εξαίρετος ιστορικός,παμμέγιστος Ιερός Ναός, τής του Θεού Σοφίας,τό θαύμα τών αιώνων,πού αποτελεί,( τό τρόπαιον διά τούς πορθητάς), αλλά και την ανάμνησιν τού εθνικού παλμού, τού Γένους τών Πανελλήνων, μέ την αυτοθυσία του Αυτοκράτορα, συνάμα δέ, καί πρός αιώνιον αίσχος,τών χριστιανικών λαών, τής Δύσεως.

Διερωτάται δέ, ο εισερχόμενος καί βλέπων, τόν τεράστιον τρούλλον, πού στηρίζεται, χωρίς να υπάρχουν κίονες. Είς τό αχανές εκείνο κενόν; γιά τή  θαυμαστή στήριξη τού θαυμασίου αστήρικτου, ουρανίου θόλου. Θαύμα αρχιτεκτονικής, Θεία Χάριτι, καί φωτισμού διανοίας, τών σοφών αρχιτεκτόνων, χριστιανών Ανθεμίου καί Ισιδώρου.

 

Τόν Δεκέμβριο τού 537, έγιναν τα εγκαίνια τού Ι. Ναού, επί Πατριάρχου Μηνά, μέ εξαιρετική λαμπρότητα καί ομιλία του, επαινετική, ο δέ αυτοκράτωρ Ιουστινιανός, είπε τήν ιστορική φράση, πρός τούς συντελεστές τού έργου, ευχαριστών και δοξάζων τόν Θεόν: "Ν ε ν ί κ η κ ά  σε, Σ ο λ ο μ ών ".
Όντως, υπερέβαλε σέ κάλλος και λαμπρότητα, κάθε άλλο κτίσμα, γιά τή λατρεία τής "Σοφίας τού Θεού", πρός δοξολογίαν είς τούς αιώνας,τού Παναγάθου καί οικτίρμονος Θεού.

Επαξίως λοιπόν,ελέχθη η φράση-καύχημα, παρά τήν διαφοράν, τών είκοσι και πέντε αιώνων, τών δύο Ι.Ναών μεταξύ των, και παρά τό γεγονός, ότι δίς κατεστράφη, ο Ναός τού Σολομώντα. Τήν πρώτη  φορά κατά τή Βαβυλώνια αιχμαλωσία επί του Ναβουχοδονόσορα, καί τή δεύτερη, επί Ρωμαίου αυτοκράτορα Τίτου, τό 70 μ.Χ. Ώστε νά μή υπάρχει σήμερα, παρά μόνον, "Το τείχος τών δακρύων", είς τά Ιεροσόλυμα, καί προσεύχονται, πολλοί ακραιφνείς Ισραηλίτες.

 

Διερωτάται δέ,ο εισερχόμενος καί βλέπων,τόν τεράστιον τρούλλον, νά σκεπάζει ώς ο ουρανός, χωρίς στήριγμα και κίονες, τό εσωτερικό τού χώρου. Πώς; καί ποιός τόν συγκρατεί; Στό αχανές εκείνο κενόν; Μέ τή  θαυμαστή στήριξη,τού άσειστου, καί θαυμασίως, αστήρικτου εκείνου, ουρανίου θόλου. Θαύμα αρχιτεκτονικής, Θεία Χάριτι, καί φωτισμού διανοίας, τών σοφών αρχιτεκτόνων-χριστιανών, Ανθεμίου καί Ισιδώρου. Κάνει τό "Σταυρό του", καί απέρχεται έκθαμβος καί πιό πιστός, γιά τού λόγου τό αληθές.

 

       

 

 

 Ύμνος τού  Ιουστινιανού. (Ήχος β')

"Ο Μονογενής Υιός καί Λόγος τού Θεού, αθάνατος υπάρχων.
καί καταδεξάμενος διά τήν ημετέραν σωτηρίαν,σαρκωθήναι
εκ τής Αγίας Θεοτόκου και Αειπαρθένου Μαρίας,ατρέπτως
ενανθρωπήσας.Σταυρωθείς τε, Χριστέ ο Θεός,θανάτω
θάνατον πατήσας.Είς ών τής Αγίας Τριάδος, συνδοξαζόμενος
τώ Πατρί καί τώ Αγίω Πνεύματι.Σώσον ημάς."

 

 

Νομίζω ότι ,καί πάλι έχασα τό δρόμο μου.Ξεχάστηκα, ή, η ορμή τής πέννας με παρέσυρε.
Τό θέμα πού επεξεργάζομαι ,είναι τά Ρητά τής Π. και Κ. Διαθήκης, τά οποία αναφέρονται στή "Σοφία τού Θεού".

Έτσι όμως, αποκομμένα από τό κείμενο,ομοιάζουν μέ τά άνθη, πού κόβονται καί αποσπώνται από τούς κλάδους καί τή ρίζα, πού τά εξέθρεψε μέ τά υπόλοιπα άνθη.

Κοσμούν βέβαια τό δωμάτιο καί στολίζουν τό χώρο , πού θα τά τοποθετήσουμε,πόσον  όμως πιο ωραία φαίνονται καί είναι, στό περιβάλλον,όπου εβλάστησαν!

Τέλος, κατακλείω τό παρόν, μέ τίς ευχές καί τίς ευχαριστίες, πρός όλους ημάς, πού απολαμβάνομε, τά  ευωδιάζοντα άνθη, έστω στό ανθοδοχείο, ως εύοσμη, αλλά πτωχή ανθοδέσμη. Εύχομαι νά είναι μετά πάντων υμών, πάντοτε, πλουσία η Θεία Χάρις καί ευλογία.
                           

 

Σέ ασπάζομαι μέ αγάπην Σωτήρος Χριστού.

Χρίστος Γ.Κοτρώτσος. Θεολόγος-Φιλόλογος-Παιδαγωγός
Επίτ.Γεν.Επιθ/τήςΜ.Ε.  ΑΝΑΚΟΎΣ25 Νέα Φιλ/φεια, Τ.Κ.143 41
10 Οκτωβρίου 2018.     Τηλ.Οικ.210 2511254.  
+ Ευλαμπίου καί Ευλαμπίας,μρτ., Θεοφίλου οσ.

 

 

Πηγές και Βοηθήματα:
1.Η ΒΙΒΛΟΣ. ΠΑΛΑΙΆ καί ΚΑΙΝΗ ΔΙΑΘΉΚΗ
2.ΜΕΓΑΣ καί ΙΕΡΟΣ ΣΥΝΕΚΔΗΜΟΣ ΟΡΘΌΔΟΞΟΥ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΎ
  ΕΚΔΟΤ. ΟΙΚΟΣ "ΑΣΤΗΡ"Α & Ε. ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΊΟΥ-ΑΘΗΝΑΙ.
3, ΒΙΚΙΠΑΊΔΕΙΑ καί (Συναξαριστής)