ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΜΕΣΕΝΙΚΟΛΑ - Η ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑ
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΊΑ
ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΜΕΣΕΝΙΚΌΛΑ
ΕΞΑΤΑΞΙΟ. ΔΗΜ.ΣΧΟΛΕΙΟ
Δ/ντης: Λάμπρος Ν. Κρανιάς
Με ιδιαίτερη προσμονή και χαρά, ανέμεναν οι μαθητές του σχολείου, την ημέρα της Πρωτομαγιάς, ημέρα εκδρομής καί ξενοιασιάς, αλλά και νέων εμπειριών κατά το πρόγραμμα. Η εκδρομή θα γινόταν στην τοποθεσία "Διάσελο", Δυτικά του χωριού, σε απόσταση περίπου μισής ώρας με τα πόδια. Πρωί πρωί, όλο το Σχολείο, αλλά και το χωριό σε ασυνήθιστη
κίνηση.. Συγκέντρωση των μαθητών και των δασκάλων, στο πλάτωμα της βρύσης Καρβούνη για το ξεκίνημα.
Σε 5 λεπτά της ώρας, βρισκόμασταν, σε άλλο μεγάλο πλάτωμα, στην "ΚΕΡΑΣΟΠΟΥΛΑ", όπου παλιά, π.Χ., ήταν το χωριό με το όνομα "Πολιχνα". Προχωρώντας στην ανηφορική διαδρομή που μας, αδενδρη πλαγια, έχοντας δεξιά τα " Κοτρωνακια", συνεχίζοντας το περπάτημα και σε λίγο φτάσαμε στο ρέμα ,που πιο κάτω χαμηλά, είναι το ξακουστό "Κρυορεμα", με το ξύλινο γεφύρι. Στροφή αριστερά στο χωματόδρομο, όπου ήταν τότε η "βρωμοβρυση", ανεβαίνοντας και σε ένα τέταρτο, ειμασταν στο "Διάσελο", ένα μεγάλο ισόπεδο χώρο. Γνωστή τοποθεσία καθώς και η βρύση, με τη μεγάλη "κοπάνα", νά πίνουν νερό τα μεγάλα ζώα, γάργαρο και καθαρό.
Από εκεί άρχιζαν αριστερά και δεξιά τα δάση του χωριού. Καταπράσινη όλη η περιοχή, όπου ήταν και ο προορισμός μας, για την ημέρα της Πρωτομαγιάς. Φωνές χαράς, τραγούδια, ξεφάντωμα.. Περισσότερα από (200) παιδιά, μαθητές και μαθήτριες, σε περιοχή χαμηλής βλάστησης. Τσαπουρνιά και άλλα διάφορα χαμόκλαδα, ρουπακια τα λέγαμε. Την Άνοιξη, ΑπριλοΜαη, ερχόμαστε σε επαφή με τη χλωρίδα και την πανίδα της εξοχής. Τα αγριοπουλια νά μας καλωσορίζουν με το κελάηδημά τους. Συμφιλίωση με τη την καταπράσινη φύση και μάζεμα αγριολούλουδων, για το στεφάνι της Πρωτομαγιάς. Εδώ εκεί, στη γη, το χώμα και οι αγριοφράουλες. " Χαμοκερασα" τα λέγαμε, είχαν ωριμάσει και μας περίμεναν.
Οι δάσκαλοι μας, σε δική τους ομάδα, έχοντας το νου τους σε μας. Ζουζούνια, ερπετά, πεταλούδες, μας περίμεναν, ίσως. Δεν είμαι σίγουρος, ότι είχαν και κεινα,την ίδια χαρά και περιέργεια, με εμάς. Νομίζω ότι εάν είχαν φωνή, θα μας ρωτούσαν.Τι ζητάτε εδώ; Αφήστε μας, στην ησυχία μας.Αντε πάτε στο σχολείο σας, και στα μαθήματα σας. Εμείς, δεν σας ενοχλήσαμε. Αυτή είναι η ευγένεια και η καλή συμπεριφορά. Παρακαλούμε, προσέχετε! Μήπως δε σας βγει σε καλό σας. Τα μόνα που μας χαίρονταν, ήταν τα πουλιά. Τα αγριολούλουδα, νομίζω, ότι φώναζαν σάν νά έλεγαν: Κόψτε μας, αλλά μη μας ξεριζώνετε. Γύρω στις 11 η ώρα, πήραμε το δεκατιανο μας. Αυτό είχαν ετοιμάσει από το σπίτι, συνήθως η μητέρα.
Θα ήθελα βέβαια να γράψω πιο λίγα, αλλά δεν το μπορώ. Η δύναμη της συνήθειας, (το χούι), δεν κόβεται. Λέω να το σταματήσω αλλά δεν το κατορθώνω... Κάποια από τα Πρωτομαγιάτικα τραγούδια, αν και έψαξα δεν βρήκα, ποιοί και πότε τα έγραψαν..
Φάγαμε το μεσημεριανό κατά τίς δυόμισι και περίπου στις πέντε το απόγευμα, πήραμε το δρόμο του γυρισμού, γεμάτοι, από χαρούμενες, ωραίες εντυπώσεις και εμπειρίες. Τα έγραψα, νομίζοντας ότι έχουν, κάποιο ενδιαφέρον.Να τα θυμούνται οι παλαιότεροι και να τα μαθαίνουν οι νεότεροι.
Σας γράφω, αυτά που θυμάμαι τά ΑπριλοΜαγιατικα τραγούδια.
1. Ο ΑΠΡΙΛΗΣ
Τώρα είν' Απρίλης και χαρά, τώρα είναι Καλοκαίρι,
το λεν τα αηδόνια τα βουνά κι οι πέρδικες στα πλάγια.
Το λεν οι κούκοι στα ψηλά, ψηλά στα καταρράχια.
Παν τα κοπάδια στα βουνά, να ξεκαλοκαιριασουν.
Παν και κοντά οι τσοπάνηδες, λαλωντας τη φλογέρα.
Να τα τυροκομησουνε και τη νομή να βγάλουν.
Και να γιορτάσουν τ'Αη Γιωργιου, να ρίξουν στο σημάδι,
να πιούν νερό απ' τα βουνά, νά πάρουν τον αγέρα.
(Δημοτικό Τραγούδι)
Σχολικά έτη 1930-36
Διδαξαντες Δάσκαλοι:
Λάμπρος Ν.Κρανιας, Δ/ντης και Ολυμπία Αναστ.Βαλαφα-
(Πιπίτσα), Συζ.Κωστα Γ.Βασαρδανη, Δικηγόρου και
Βουλευτή, Ν.Καρδιτσης, με τη συνοδεία Μαντολίνου.
2. Ο ΜΑΙΟΣ
Ο Μάιος μας έφτασε, εμπρός βήμα ταχύ,
να τον προϋπαντήσουμε παιδιά, στην εξοχή.
Φέρνει τραγούδια και χαρές, Λουλούδια και δροσιά.
Και μυρωδάτη φόρεσε, ωραία φορεσιά.
Δώρα στα χέρια του, πολλά και όμορφα κρατεί
και τα μοιράζει γελαστός, σε όποιον του ζητεί.
Πάμε και μεις να πάρωμε, μη χάνουμε καιρό,
μας φτάνει ένα τριαντάφυλλο κι ένα κλαδί χλωρό.
(Αγνώστου ποιητή και συνθέτη)
3. ΤΑ ΛΟΥΛΟΎΔΙΑ
Λουλούδια ας διαλέξουμε και ρόδα και κρίνα,
κι ελάτε να πλέξουμε, στεφάνια με κεινα
στο Μάη, που σήμερα προβάλλει στη Γη.
Κοιμάται το πρόβατο, τ'αρνακι βελαζει
κι απ' τον αγκαθοβατο, δροσουλα σταλαζει,
στο Μάη που σήμερα προβάλλει στη Γη.
(Επίσης, αγνώστων)
4. Ο ΜΑΗΣ
Μας ήρθε ο Μάης, ανθοντυμενος, και στολισμένος ρόδα ανθηρά.
Οι πεταλούδες με τ'ανθη σμίγουν, πετούν κι ανοίγουν χρυσά φτερά.
Τρα λα,λα, Λάλα,Τραλα λα Λάλα,Τραλα λα, Λάλα, τραλαλά.
Καλως τονε το Μάη το Χρυσό Μάη, με τ' άνθη
στολισμένος ήρθε πάλι, τραγουδούν το Μάη-Μαη,
γύρω στα κλαριά, τραγουδούν το Μάη στην αλυγαρια.
Πρωτομαγιά, τα λουλουδα γιορτάζουν και τα πουλιά,
στις λυγαριές φωνάζουν.Της Άνοιξης οι Ζεφυροι,
ο Ήλιος, το Φεγγάρι, με την περίσσια χάρη,
χάνουν την ομορφαδα τους, στη σκλαβωμένη Γη.
Επωδός:Τραλα, λα, Λάλα Τραλα,λα,Λάλα,Τραλα,λα,Λάλα, τραλαλαλά.
(Επίσης, αγνώστων)
5. ΤΟ ΤΕΛΕΥΤΑΊΟ, της αείμνηστης Ολυμπίας-Πιπίτσας.
Με του Μαγιού τις μυρωδιές,τα κόκκινα κεράσια,
για ιδεστε, πώς χορεύουνε της Κρήτης τα κορασια.
Με περηφάνια περισσή, σεμνά και τιμημένα,
Πώς χόρευαν της Κρήτης μας, τα αδέρφια τ' αντρειωμενα.
Κοιτάξτε χάρη στο χορό, τιμή, λεβεντοσυνη,
πού έχει ετούτος ο χορός, και τι χαρές αφήνει!
Οι Εθνικοί μας οι χοροί, έχουν τιμή και χάρη,
δίνουν ζωή και λεβεντιά, στο πρώτο παλικάρι.
Όπου υπάρχουν Έλληνες στα ξένα, διώξετε τα,
και τα δικά μας έθιμα ειπέστε και μάθετε τα.
(Κρητικό)
Αυτά τα λίγα, αγαπητοί φίλοι, με την παράκληση-προτροπη,
αρκετών φίλων και γνωστών, Μεσενικολιτων και μη,
να γράψω κάτι για την Πρωτομαγιά και τα τραγούδια της,
πού ενδιαφέρουν και συγκινούν πολλούς, αλλά και διδάσκουν
την τιμή προς τα πατροπαράδοτα έθιμα και την αγάπη μας, προς
την Πατρίδα.
Νέα Φιλαδέλφεια, 2 Μαϊου 2018
Με εγκάρδια τιμή και αγάπη,
Σας χαιρετώ
Χρίστος Γ. Κοτρώτσος
Καθηγητής Θεολόγος