Γιώργος Κρανιάς: Το κτίσιμο της εκκλησίας του χωριού.

ΤΟ ΚΤΙΣΙΜΟ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΟΥ ΧΩΡΙΟΥ.

Σημαντικές πληροφορίες για το κτίσιμο της εκκλησίας του χωριού μας που είναι αφιερωμένη στην Κοίμιση της Θεοτόκου, προκύπτουν από κείμενο που συνέταξε ο συνταξιούχος φιλόλογος και θεολόγος συγχωριανός μας καθηγητής ο κύριος Χρίστος Κοτρώτσιος. Είναι πραγματικά μεγάλη υπηρεσία προς το χωριό μας η συλλογή και η διάσωση πληροφοριών σχετικά με το πιο σημαντικό από κάθε άποψη κτίριο-μνημείο του Μεσενικόλα με την πάνω από εκατό χρόνια ιστορία του.

Και μας παρακινούν κι εμάς τους μικρότερους σε ηλικία οι τόσο σημαντικές αυτές πληροφορίες να ψάξουμε να βρούμε κι άλλες.

Η μεγαλοπρεπής εκκλησία του χωριού μας λοιπόν κτίστηκε την εποχή που ο Μεσενικόλας ήταν η πρωτεύουσα του δήμου Νεβροπόλεως που περιλάμβανε τα χωριά Άγιο Γεώργιο, Πορτίτσα, Βλάσδο, Βουνέσι, Κερασιά, Στούγκο, Μπεζούλα, Σερμενίκ, Νεράιδα, Νεοχώρι, Μπελοκομίτη, Καρβασαρά καθώς και το μοναστήρι της Κορώνας.

Την περίοδο 1900-1903 εξελέγη δήμαρχος ο Στέφανος Κωνσταντή Κοτρώτσιος πολιτικός μηχανικός και ναοδόμος, αριστούχος πτυχιούχος του Αβερώφειου Εθνικού Μετσοβείου Πολυτεχνείου, ο οποίος είχε προφανώς και την πρωτοβουλία για την κτίση του ναού σε ρυθμό βυζαντινό σταυροειδή με πανύψηλο τρούλο και δύο κωδονοστάσια.

Από έγγραφο που παρέδωσε ο αείμνηστος γραμματέας της κοινότητας Παναγιώτης Ποδηματάς στον δάσκαλο Χρήστο Μηλίτση προκύπτει πως την εποχή που κτίστηκε η εκκλησία γραμματέας του δήμου ήταν ο Αθανάσιος Μπαλάφας και πάρεδροι οι Νικόλαος Βασαρδάνης, Θεόδωρος Αλεξίου, Κων/νος Σταθόπουλος και Νικόλαος Γιαννακός.

Δημοτικοί σύμβουλοι ήταν οι: Δημήτριος Σφήκας, Παναγιώτης Κρομμύδας, Νικόλαος Παπαγεωργίου, Χρήστος Μηλαράς, Κων/νος Παπάς, Γεώργιος Ρεφενές, Δημήτριος Σφέτσιος, Ιωάννης Αλεξίου, Δημήτριος Πασχάλης, Δημήτριος Ποδηματάς, Κων/νος Πασχάλης και Γεώργιος Νάνος.

Μητροπολίτης Θεσσαλιώτιδος και Φαναριοφαρσάλων ήταν την εποχή εκείνη ο Ευθύμιος Πλατής που πρόθυμα έδωσε την άδεια για την ανέγερση του νέου ναού.

Πριν κτιστεί η νέα εκκλησία στον ίδιο χώρο υπήρχε η παλιά μικρή εκκλησία η οποία είχε γύρω της κελιά στα οποία στεγάζονταν το δημοτικό σχολείο, έναντι ενοικίου το οποίο η εκκλησία κατ' αρχήν εισέπραττε από τον δήμο και στη συνέχεια από το ελληνικό δημόσιο.

Βόρεια και συνεχόμενα με την εκκλησία προς τα “Καπεκέικα” υπήρχε το νεκροταφείο του χωριού που αργότερα επί δημαρχίας Αναστασίου Βλάτσιου μεταφέρθηκε στη σημερινή του θέση.

Το σχέδιο ήταν να γκρεμιστούν τα κελιά και το σχολείο να μεταστεγαστεί απέναντι στο επιβλητικό πέτρινο σπίτι του Γιώργου Παϊζάνου.

Η μικρή εκκλησία θα συνέχιζε να λειτουργεί μέχρι να ολοκληρωθεί η νέα, που θα κτίζονταν γύρω και πάνω από την παλιά, που θα κατεδαφίζονταν μόνο όταν θα ολοκληρώνονταν η νέα.

Ο δήμαρχος Στέφανος Κοτρώτσιος ανέλαβε χωρίς αμοιβή την μελέτη την επίβλεψη και όλα τα έξοδα για τα πανάκριβα χαρτικά και όργανα καθώς και για τα δύσκολα και δαπανηρά εκείνον τον καιρό ταξίδια μέχρι την Αθήνα ώστε να πάρει τις απαιτούμενες εγκρίσεις.

Τον μισθό του δημάρχου τον εισέπραττε το ενοριακό συμβούλιο μέχρι δεκάρας.

Μια Κυριακή λοιπόν μετά τη Θεία λειτουργία ο δήμαρχος Στέφανος Κοτρώτσιος παρέα με τον μαστρο Βαγγέλη Παπαϊωάννου και τον Χρίστο Κορώνη πήραν την τότε γιδόστρατα προς το μαντέμι-λατομείο στη θέση “Πλάκες”.

Επί τόπου αποφάσισαν ότι η πέτρα ήταν αυτή που ήθελαν και το λατομείο εξυπηρετούσε αφού ήταν πολύ κοντά στο χωριό.

Ο μαστρο Βαγγέλης ήταν εγγονός ιερέα βοηθός στο δεξιό ψαλτήρι του πρωτοψάλτη Κώστα Γώγου, εμπειροτέχνης πρωτομάστορας σπουδαίος πετράς, τεχνίτης άριστος και σοβαρός άνθρωπος με λόγο συμβόλαιο.

Ο Χρίστος Κορώνης αδερφός του Βασίλη και του Σωτήρη, έμπειρος λατόμος, από την επόμενη μέρα άρχισε το έργο εξαγωγής της πέτρας.

Τρυπούσε με την παραμίνα, ένα μακρύ μυτερό ατσάλινο κοντάρι την πέτρα σε βάθος 60-80 εκατοστών ανοίγοντας όσο πιο πλατιά τρύπα μπορούσε, έβαζε μέσα τους δυναμίτες, συνέδεε το φιτίλι, έβαζε λίγο μπαρούτι για να δημιουργηθεί φλόγα και φώναζε: -Βάρδαααα-Φουρνέλοοοο!

Ο Χρίστος είχε το παρατσούκλι Κιτσαράς που του το είχε κολλήσει ο Γιαννάκης Λαδιάς μια άλλη θρυλική μορφή του χωριού μας.

Η μεταφορά της πέτρας γίνονταν με ζώα αλλά και με καζάκες που τις κουβαλούσαν σε τέμπλες από κορμό βελανιδιάς ανά τέσσερις, δύο μπροστά και δύο πίσω, στους ώμους τους τα παλικάρια του χωριού.

Τρία χρόνια πήρε για να υψωθεί η ασβεστόκτιστη εκκλησία. Ο πανύψηλος και ολοφώτεινος τρούλος στηρίζεται σε τέσσερις πετρόκτιστους κίονες “πεσσούς”, ενώ είναι κτισμένος με μασίφ τούβλο και σοβατισμένος εσωτερικά - εξωτερικά. Κτιστό είναι και το τέμπλο που φέρει ωραία γύψινη διακόσμηση βαμμένη με χρυσαφένια χρώματα και έχει εντοιχισμένες τις παλιές εικόνες της πρώτης εκκλησίας.

Το 1903 με την λήξη της θητείας του Στέφανου Κοτρώτσιου έγιναν τα εγκαίνια.

Το κλιμακοστάσιο αριστερά, ο γυναικωνίτης και τα καμπαναριά κτίστηκαν αργότερα, πάντως πριν το 1930. Επίσης άλλες εργασίες έγιναν αργότερα όπως η επίστρωση του δαπέδου με διακοσμητικά πλακάκια την δεκαετία του 1930 και η αγιογράφηση περί το 1970.

Μετά τον Στέφανο Κοτρώτσιο δήμαρχος εξελέγη για μια τετραετία ο Γεώργιος Κορκότζελος που κατάγονταν από το Κεράσοβο Ευρυτανίας και μετά από αυτόν ο Μεσενικολίτης Αναστάσιος Βλάτσιος που ήταν και ο τελευταίος δήμαρχος του τότε δήμου Νεβρόπολης.

Ο Αναστάσιος Βλάτσιος του οποίου η θητεία διήρκεσε έξι χρόνια μετέφερε το νεκροταφείο στη σημερινή του θέση, οργάνωσε το δημοτικό σχολείο και το σχολαρχείο, ενώ έμεινε και η βρύση με το όνομά του κοντά στη θέση “Κυρ Νικ” για να δροσίζονται οι άνθρωποι και τα ζώα στο κουραστικό καθημερινό δρομολόγιο απ' το χωριό ως τα κάτω αμπέλια στα Καλύβια και τις Λάκκες.

Ο Στέφανος Κοτρώτσιος μετά τη λήξη της θητείας του αποσύρθηκε αθόρυβα στην Καρδίτσα όπου έκτισε το σπίτι του στη γωνία των οδών Φαναρίου και Τρικάλων και έζησε εκεί με την σύζυγό του Κατίνα Μαρίνου που κατάγονταν από την πλούσια οικογένεια των Μαρίνων της Ερμούπολης Σύρου. Η Κατίνα Κοτρώτσιου ανέπτυξε πλούσια φιλανθρωπική δραστηριότητα στην ενορία του ναού της Ευαγγελίστριας, στο φιλόπτωχο ταμείο της οποίας υπήρξε ισόβια πρόεδρος.

ΥΓ. Ευχαριστώ για άλλη μια φορά τον κ. Κοτρώτσιο για την αποστολή των ιστορικών αυτών στοιχείων.

ΚΡΑΝΙΑΣ ΓΙΩΡΓΟΣ.