|
Γ' Ε Υ Ρ Ε Σ Ι Σ Τ Ι Μ Ι ΑΣ Κ Ε Φ Α Λ Η Σ
Ι Ω Α Ν Ν Ο Υ Π Ρ Ο Δ Ρ Ο Μ Ο Υ Κ Α Ι Β Α Π Τ Ι Σ Τ O Υ
- "Ε ί ς Μ ν η μ ό σ υ ν ο ν α ι ώ ν ι ο ν , έ σ τ α ι δ ί κ α ι ο ς."
Α λ λ η λ ο ύ ι α. ( Ψ α λ μ., Ρ Ι Α'=111ος, στίχ. 6 ).
- "Ο δίκαιος καί ενάρετος, θά αφήσει τήν ανάμνησή του, καί
μετά θάνατον, άσβεστον καί διαρκή, είς τούς αιώνας, διότι
όχι μόνον θά μνημονεύεται, τό όνομά του, από τούς ανθρώπους,
αλλά καί ο Θεός, ουδέποτε θά λησμονήσει αυτόν."
Δοξάσατε, ευγνωμόνως, τό όνομα τού Κυρίου.
Τό όνομα Ιωάννης, εκ τού Εβραϊκού - Αραμαϊκού, Ιωχάνναν, πού
ερμηνεύεται, = "παρά Θεού εύρον χάριν", ήτοι, "δώρον Θεού."
Σήμερα, 25ην Μαίου 2019, ημέρα Σάββατο, η Ορθόδοξος Εκκλησία,
τιμά καί εορτάζει, τήν Γ' Εύρεση τής Τιμίας Κεφαλής, τού
μεγίστου τών Προφητών τής Π.Δ., Ιωάννου τού Προδρόμου καί
Βαπτιστού τού Σωτήρος Ιησού Χριστού.
Έχω γράψει, βέβαια, καί άλλο άρθρο, αρχάς τού 2019, μέ θέμα:
"ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ, Ο ΠΡΌΔΡΟΜΟΣ, ΚΑΙ ΒΑΠΤΙΣΤΗΣ",
μέ διαφορετικό όμως περιεχόμενο, από τό σημερινό.
Πρόκειται γιά τό ίδιο βέβαια πρόσωπο, τόν υιόν τού Ζαχαρία
καί τής Ελισάβετ, περί τού οποίου, ο Υιός τού Θεού Πατρός, είπε:
Τό, " Αμήν λέγω υμίν,ούκ εγήγερται εν γεννητοίς γυναικών,
μείζων Ιωάννου τού Βαπτιστού." ( Ματθ.ια ',11 ).
-Σήμερα πήρα τήν αφορμή, από τήν τελευταία εορτή, πρός τιμήν
τού Ιωάννου τού Προδρόμου καί Βαπτιστού, τής τρίτης,δηλ.
+ Γ' Ευρέσεως τής Τιμίας Κεφαλής του, τήν οποία εορτάζει
η Εκκλησία μας, σήμερον τήν 25ην Μαίου. ( Σταθερή εορτή ).
Δίδεται η ευκαιρία, νά γράψω λίγα ακόμη, γιά τόν Ιωάννη,
τόν Πρόδρομο τού Κυρίου.
Τόν υιόν , τού Ιερέως καί προφήτη Ζαχαρία, καί τής Ελισάβετ,
η οποία ήτο συγγενής τής Θεοτόκου. Εγεννήθη στήν Ορεινή,
δηλ. τήν πρώτη πρωτεύουσα, μέ τό όνομα Χεβρών, πόλη
τής Ιουδαίας, ( επί τής εποχής τών βασιλέων Σαούλ, εκ τής
φυλής Βενιαμίν, καί τού Δαβίδ, εκ τής φυλής τού Ιούδα ),
απογόνων, τών δώδεκα υιών τού Ιακώβ, =Ισραήλ-ισχυρός,
εξ ού καί τό όνομα τού Κράτους, καί τών κατοίκων του,
Ισραηλινών ή Ισραηλιτών.
-Επί τού βασιλέως Σόλομώντος, υιού Δαβίδ, έγινε η μεταφορά
τής έδρας τού Κράτους είς τά Ιεροσόλυμα, καί εκτίσθη
ο γνωστός περικαλλής καί μεγαλοπρεπής, Ναός τού Σολομώντος, τόν 10ον αι.π.Χ.
-Ονομάστηκε Πρόδρομος, γιατί προηγήθηκε, κατά έξι ( 6 ) μήνες,
τού Μεσσία Χριστού, γεννηθείς τήν 24ην Ιουνίου, του ίδιου
έτους, τής γεννήσεως τού Θεανθρώπου, υπό τής Θεοτόκου.
Είναι αυτός, πού προπαρασκεύασε τό έργο τού Χριστού.
Βαπτιστής δε, διότι εβάπτιζε τούς ερχομένους πρός αυτόν.
καί εξομολογουμένους τάς αμαρτίας αυτών.
-Βάπτισμα μετανοίας, σύμφωνα μέ τό κήρυγμά του :
"Μετανοείτε, ήγγικε γάρ,η Βασιλεία τών ουρανών".( Ματθ.γ',4 ).
-Τό κήρυγμά του, συνιστούσε τήν μ ε τ ά ν ο ι α , διά τάς
αμαρτίας των, καί τόν καθαρισμόν τής ψυχής των,
κατά τήν προφητείαν τού Ησαία,
"Λ ο ύ σ α σ θ ε, καί κ α θ α ρ ο ί γ ί ν ε σ θ ε".( Ησ.Α',16 ).
Καί,
"Κ α ρ δ ί α ν κ α θα ρ ά ν, κ τ ί σ ο ν ε ν ε μ ο ί , ο Θ ε ό ς,
καί π ν ε ύ μ α ε υ θ έ ς, ε γ κ α ί ν ι σ ο ν ε ν τ ο ί ς ε γ κ ά τ ο ι ς
μ ο υ, "Κατά τόν " Ψ α λ μ ό ν Μ ε τ α ν ο ί α ς ", τού Δαβίδ.
( Ψαλμ. Ν',12 ).
Ο οποίος αναγινώσκεται ή ψάλλεται, σέ κάθε τελετή,
Ακολουθία Εσπερινού, Αποδείπνου, Μεσονυκτικού,Όρθρου, κτλ.
-Ο Ιωάννης , ντυμένος μέ " έ ν δ υ μ α, εκ τ ρ ι χ ώ ν κ α μ ή λ ο υ,
καί ζ ώ ν η ν δ ε ρ μ ατ ί ν η ν περί τήν οσφύν αυτού, " ζούσε
είς τήν έρημον, τής νότιας περιοχής τής Ιουδαίας, κοντά στόν
Ιορδάνη,ώς ερημίτης- ασκητής,
-"Εσθίων ακρίδας καί μέλι άγριον". ( Μάρκ.α',6 ).
-"Κηρύσσων καί λέγων: Έρχεται,ο ισχυρότερός μου,οπίσω μου,
ού, ούκ ειμί ικανός, κύψας λύσαι, τόν ιμάντα τώνυποδημάτων Αυτού.
Εγώ μέν εβάπτισα υμάς, εν ύδατι, Αυτός δέ,βαπτίσει υμάς, εν Πνεύματι Αγίω".
( Μαρκ α',7-8 ).
-Πολλοί Ιουδαίοι, Φαρισαίοι καί Σαδδουκαίοι, συνέρρεαν πρός
αυτόν, καί εβαπτίζοντο, είς τά ύδατα τού Ιορδάνη, εξομολογού-
νοι τάς αμαρτίας αυτών. ( Λουκ.γ',3-80 ).
-Η εμφάνιση καί η δράση τού Ιωάννη, προκάλεσε τήν προσοχή
καί τού Μ. Συνεδρίου. Απέστειλαν λοιπόν πρεσβείαν, γιά νά
μάθει από τόν ίδιο, σχετικά μέ τήν ιδιότητά του, καί τό έργο του.
Τόν ρώτησαν ,εάν είναι αυτός ο Χριστός, ή, ο Ηλίας, ή, ο Προφήτης;
-Ο Ιωάννης απάντησε , ότι είναι εκείνος, όν έγραψεν, Ησαίας:
" Η φωνή βοώντος εν τή ερήμω, ευθύνατε τήν οδόν τού
Κυρίου." ( Ιωάν.α',15-19 κ.εξ.)
-Γιά λίγο χρονικό διάστημα, μετά τη Βάπτιση τού Χριστού,
συνέχισε τό έργο τής προπαρασκευής τής οδού, πρός τόν
Μεσσίαν=τόν Ιησούν Χριστόν.
Επειδή όμως είχεν ελέγξει αυστηρά, τόν Ηρώδη τόν Αντύπα,
Τετράρχη, τής Γαλιλαίας καί τής Περαίας, γιά τήν παράνομη
συμβίωσή του, μέ τήν γυναίκα τού αδελφού του, Ηρωδιάδα,
ο παραβάτης, τόν έκλεισε στή φυλακή. (Μάρκ.,Στ',18 ).
-Από τό δεσμωτήριο ο Ιωάννης, έστειλε δυό μαθητές του, στόν
Ιησού, γιά νά πάρει επίσημη απάντηση καί ομολογία, πρός τούς
απεσταλμένους, τού Μ.Συνεδρίου, πλήρη καί σαφή :
"-Πορευθέντες,αναγγειλατε τώ Ιωάννη, ά, ακούετε, καί ά,
βλέπετε :
-Τυφλοί αναβλέπουσι, καί χωλοί περιπατούσι, λεπροί καθαρίζονται καί κωφοί ακούουσι,νεκροί εγείρονται..."
( Ματθ.ια',4-5 ).
Ο Ιωάννης, δέν έμεινε γιά πολύ στή φυλακή, γιατί ο Τετράρχης
Ηρώδης, υπέκυψε στίς ραδιουργίες τής Ηρωδιάδας, τήν ημέρα
τών γενεθλίων του, όταν η παράνομη σύντροφός του, ζήτησε
ώς δώρο, μέσω τής κόρης της Σαλώμης, πρός τήν οποίαν
ο Ηρώδης, έδωσεν όρκον, νά τής χαρίσει ό,τι τού ζητήσει,
μέχρι καί, "τού ημίσεως τού βασιλείου του."
-Παρά το γεγονός, ότι όρκοι άδικοι, ανόσιοι καί βέβηλοι, είναι
εξ αρχής, άκυροι, καί δέν δεσμεύουν τόν ομόσαντα.
Καθόσον, εν γνώσει του, ψευδορκεί, καί είναι επίορκος ο ομόσας.
Θεωρούνται καί είναι ανίσχυροι, ώς μή δοθέντες.
Γινεται από τήν ώρα πού δίνεται, παραβάτης τής τρίτης Εντολής τού Δεκαλόγου,
ο δίδων τοιούτον όρκον.
-Κατά διαταγήν τού Ηρώδη, καί μέ τήν προτροπή τής Ηρωδιάδας,
η κόρη της Σαλώμη, γιά τό χορό της,εζήτησε και έλαβε,αμέσως,
" τήν κεφαλήν τού Ιωάννου, επί πίνακι."( Μάρκ.στ',25 ), τήν οποία
στή συνέχεια, παρέδωσε στή μητέρα της Ηρωδιάδα.
-Η μοχθηρή καί κακή Ηρωδιάς,νόμισε ότι πήρε εκδίκηση, διότι
έπνιξε τή φωνή τού προφήτη, πού τήν ήλεγχε γιά τήν παράνομη
συμβίωσή της, μέ τόν αδελφό τού άνδρα της.
Τό σώμα τού Ιωάννη, χωρίς τήν κεφαλήν, έθαψαν οι μαθητές του
"εν μνημείω". ( Μάρκ.Στ',1-29 ).Τό κήρυγμα τού Ιωάννη υπήρξε
σπουδαιότατο, γιατί συμπλήρωσε καί ολοκλήρωσε τό έργο τών
Προφητών τής Παλαιάς Διαθήκης.
Διασώθηκαν πολλά αυτούσια αποσπάσματα, είς τά Ευαγγέλια,
καί από τούς τρείς συνοπτικούς Ευαγγελιστάς, Ματθαίο, Μάρκο,
καί Λουκά, πράγμα πού σημαίνει ότι τό έργο τών Προφητών,
τό μελετούσαν οι μαθητές καί Απόστολοι, μέ πρότυπο τόν "ραββί",
ο οποίος πολλάκις αναφέρεται στό Νόμο τού Μωυσέως. Γιά τόν
οποίο, λέγει: "Μή νομίσητε ότι ήλθον καταλύσαι, τόν Νόμον, ή τούς
Προφήτας. Ούκ ήλθον καταλύσαι, αλλά πληρώσαι." ( Μτθ.ε',15-17 ).
-Ομοίως διά μακρών αναφέρεται είς τήν δράση καί τό έργον
τού Προδρόμου, καί Βαπτιστή, ο Ευαγγελιστής καί μαθητής τού
Χριστού, συνώνυμος Ιωάννης, ( ο Θεολόγος), υιός Ζεβεδαίου,
καί τής Σαλώμης, εξαδέλφης τής Θεοτόκου Μαρίας,πρός
τόν οποίο ο Ιησούς ενεπιστεύθη τήν μητέρα, από τού Σταυρού,
λέγων : "Γύναι, ιδού ο υιός σου." Πρός δέ, τόν μαθητήν :
" Ιωάννη, ιδού η μήτηρ σου." ( Ιωάν.ιθ',26-27 ).
Γράφει λοιπόν, είς τό Ευαγγέλιό του, περί τού Προδρόμου,
μεταξύ άλλων, "Ότι, τή επαύριον βλέπει ο Ιωάννης, (ο Πρόδρομος)
τόν Ιησούν ερχόμενον πρός αυτόν, καί λέγει: Ίδε ο αμνός
τού Θεού,ο αίρων τήν αμαρτίαν τού κόσμου."( Ιωάν.α',29-31).
-Τό σύνολο τής μακράς περικοπής, είναι στό πρώτο Κεφάλαιο
τού Ευαγγελίου του.( Ιωάν. α', στίχ.19-34).
Από τήν ομάδα τών μαθητών τού Προδρόμου, ορισμένοι έγιναν μαθητές τού Χριστού, μετά τό θανατό του. Σχετικά, ελάχιστες
πληροφορίες έχουμε, από τούς σύγχρονους ιστορικούς, μεταξύ
τών οποίων, από τόν Ιουδαίο ιστορικό Ιώσηπο.
Ο Πρόδρομος, τιμήθηκε από τήν πρώτη Εκκλησία, όσο κανένα άλλο πρόσωπο,
πλήν τής Υπεραγίας καί Παναγίας Θεοτόκου.
-Όπως καταφαίνεται από τό πλήθος τών Εξωκκλησίων, αλλά καί τών εορτών πού είναι αφιερωμένες στή μνήμη του, από τή Σύλληψή του, εν τή γαστρί τής μητρός του, Ελισάβετ, μέχρι καί την τρίτη, Γ' Εύρεση τών λειψάνων του.
Πάμπολλα Εξωκκλήσια , κυρίως, μέ διάφορα προσωνύμια.
Οι εορτές πού είναι αφιερωμένες στή μνήμη καί πρός τιμήν,
τού Ιωάννου τού Προδρόμου, κατά τήν χρονολογική σειρά,
τού ΑΓΙΟΛΌΓΙΟΥ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΌΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΊΑΣ, τού Σωφρονίου Ευστρατιάδου, Μητροπολίτου πρ.Λεοντοπόλεως,Κυρού -
Αοιδίμου,από ετών, ΕΚΔΌΣΙΣ ΤΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΉΣ ΔΙΑΚΟΝΊΑΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΊΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΆΔΟΣ, Ανατύπωση Β' 2010, έχουν ώς εξής:
1. Π ρ ο δ ρ ό μ ου και Β α π τ ι σ τ ο ύ Ι ω ά ν ν ο ύ, σ ύ λ λ η ψ ι ς.
( Σεπτεμβρίου 23 ).
Η σύλληψις τού Προδρόμου ευηγγελίσθη
υπό τού αγγέλου Γαβριήλ, είς τόν πατέρα τού Προδρόμου,
Ζαχαρία,εντός τού ναού τού Σολομώντος, καθ' ήν ώραν εθυμία,όπως διηγείται ο Ευαγγελιστής Λουκάς.( α',5-25 ).
2. Π ρ ο δ ρ ό μ ο υ καί Β α π τ ι σ τ ο ύ, γ ε ν έ θ λ ι ο ν.
( Ιουνίου 24 ).
Ο κατά θείαν επαγγελίαν, εκ στειρωτικών λαγόμων,
γεννηθείς Πρόδρομος εκ τής Ελισάβετ καί τού Ζαχαρίου,
εγένετο ο μεγαλύτερος τών προφητών, κατά τήν μαρτυρίαν
τού . Κυρίου,ώς αστήρ, πρό τής γεννήσεως Αυτού ανατείλας...
3. Π ρ ο δ ρ ό μ ο υ καί Βαπτιστού, τιμίας κεφαλής καταθέσια.
( Οκτωβρίου 29 ).
Η τοιαύτη μνήμη τής καταθέσεως τής τιμίας
κεφαλής τού Προδρόμου, εν τώ ναώ αυτού,απαντά μόνον εν
τώ Λαυριωτικώ Κώδικι Δ,14 φ.15,ένθα καί Κανών ειδικός,
επί τή τοιαύτη εορτή, αγνώστου ποιητού...
4. Π ρ ο δ ρ ό μ ο υ καί Β α π τ ι σ τ ο ύ Σ ύ ν α ξ ι ς.
( Ιανουαρίου 7 ).
Εξ αρχής καί άνωθεν, η Εκκλησία παραλαβούσα,
τήν επαύριον τών Θεοφανείων, τελεί τήν Σύναξιν τού τιμίου
Προδρόμου, τού υπουργήσαντος εν τώ θείω τού Κυρίου
Βαπτίσματι Συνέδραμε δέ κατά τήν ημέραν ταύτην, καί η τής
παντίμου χειρός αυτού,πρός τήν βασιλεύουσαν μετένεξις
περί τής οποίας οι Συναξαρισταί αφηγούνται ταύτα...
5. Π ρ ο δ ρ ό μ ο υ μνήμη, πλησίον του Ταύρου.
( Ιανουαρίου 24 ).
Ίσως πρόκειται, γιά τά εγκαίνια τού ναού τού Προδρόμου,δηλ.
τής μνήμης αυτού εν τώ Ταύρω. Εν τώ Β', εσφαλμένως γράφεται,
"πλησίον τού τάφου." Ώς δίστιχον καί ενταύθα επιφέρεται
τό ανωτέρω: " Εμή γλώσσα,κήρυξ,πώς άν αινέσει ;"...
6. Π ρ ο δ ρ ό μ ο υ κεφαλής εύρεσις.
(Φεβρουαρίου 24 ).
Κατά τούς Συναξαριστάς, η Αγία Κάρα τού Προδρόμου καί Βαπτιστού Ιωάννου, ευρέθη υπό δύο μοναχών ελθόντων
είς Ιεροσόλυμα, είς προσκύνησιν εν τώ οίκω τού Ηρώδου,
όπου εκρύβη η κεφαλή, μετά τήν εκκοπήν αυτής.
-Εκ τών μοναχών περιήλθεν είς τήν κατοχήν κεραμέως τινός,
όστις εφύλαττεν αυτήν ευλαβώς, καί ετίμα. Μετέφερε δέ,
αυτήν είς Έμεσαν. Όταν απέθανε, άφησε τόν θησαυρόν αυτόν,
είς την αδελφήν αυτού, καί από διαδοχής είς διαδοχήν, περιήλθε
είς χείρας Ευσταθίου τινός μοναχού καί πρεσβυτέρου,αρειανού.
Επειδή, η κάρα εθαυματούγει καί ανέδιδεν ευωδίαν, όταν
απεμακρύνθη από τήν Μονήν, ο Αρειανός πρεσβύτερος, περιήλθε η τιμία Κάρα είς τούς Ορθοδόξους.
Εκ τής Μονής τού σπηλαίου, μετεφέρθη είς Έμεααν, καί εκείθεν
είς Κωνσταντινούπολιν, επί τού αυτοκράτορος Μ.Θεοδοσίου.
Κατ' άλλην εκδοχήν,μετεκομίσθη είς Κωνσταντινούπολιν, επί
αυτοκράτορος Μιχαήλ, καί Πατριάρχη Ιγνατίου.
Ποία εκ τών δύο εκδοχών είναι η ορθή, τούτο θά καταδείξει
επιμελεστέρα έρευνα.
7. Π ρ ο δ ρ ό μ ο υ, τρίτη ( Γ' ) εύρεσις κεφαλής.
( Μαίου 25 ).
-Δευτέρας ευρέσεως μνήμη, ουδαμού τών εντύπων Συναξαριστών, κείται.Αναφέρεται μόνον η πρώτη,
(Φεβρουαρίου 24) καί η τρίτη Γ',ότε εκ Κομάνων τού Πόντου,
ένθα ευρέθη εν αργυρώ σκεύει καί εν τόπω ιερώ, μετεκομίσθη
άγνωστον πότε είς Κωνσταντινούπολιν.
Η Β' εύρεσις τής κεφαλής τού Προδρόμου, κατά τήν διήγηση
τού Μαρκέλλου, εγένετο τήν 18ην Περιτίου,=(Φεβρουαρίου).
(Ίδε, Νέα Σιών,έτος ΚΔ',1932,σελ.736 ).
8. Π ρ ο δ ρ ό μ ο υ, ναού εγκαίνια, εν τή Μονή Στουδίου,
( Ιουλίου 20.).
9. Π ρ ο δ ρ ό μ ο υ σύναξις, εν τοίς Ολυμπίου, (ή Ολύμπου)
πλησίον τού αγίου Θωμά,εν τοίς Άνθεμίου,
( Ιουλίου 23 ).
10. Π ρ ο δ ρ ό μ ο υ αποτομή κεφαλής.
( Αυγούστου 29 ).
Ο τού Ζαχαρίου καί τής Ελισάβετ, υιός Ιωάννης ο Πρόδρομος,
ο κήρυξ τής Μ ε τ α ν ο ί α ς, εν τή ερήμω, ο αγνός καί σώφρων
ασκητής, μή φέρων τήν παράνομον μίξιν, τού βασιλέως Ηρώδη,
μετά τής γυναικός τού αδελφού του, Ηρωδιάδος, ήλεγξεν
αυτόν, καί τή εισηγήσει τής Ηρωδιάδος, μέσω τής ασέμνου
κόρης Σαλώμης, ών εν φυλακή, προσηνέχθη αυτή, εν μέσω
συμποσϊω, "η κεφαλή Ιωάννου επί πίνακι."
Τέλος, κατακλείω τόν λόγον, αγαπητοί μου φίλοι-ες, μέ τό
παρόν θέμα, τό οποίον υπερέβη πάν όριον. Συγγνώμην !
Χρίστος Γ. Κοτρώτσος,
Θεολόγος-Φιλόλογος-Παιδαγωγός
Επίτ.Γεν.Επιθ/τής Μ.Ε.
Νέα Φιλαδέλφεια, 29η Μαίου 2019
ΑΝΑΚΟΎΣ 25 καί ΣΑΡΔΕΩΝ
Τ.Κ. 143 41
Τηλ.210 2511 254
ΤΕΤΆΡΤΗ 29η Μαίου 2019
+Θεοδοσίας μάρτ. Επέτειος αλώσεως Κωνσταντινουπόλεως
ΠΗΓΈΣ καί ΒΟΗΘΉΜΑΤΑ:
1.ΠΑΛΑΙΑ. καί ΚΑΙΝΉ. ΔΙΑΘΉΚΗ
2.ΑΓΙΟΛΌΓΙΟΝ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΌΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΊΑΣ
3.ΕΓΚΥΚΛ. ΠΆΠΥΡΟΣ LAROUSSE BRITANNICA
|
