Η Ζ Ω Η Ε Ι Ν Α Ι Τ Ρ Α Γ Ο Υ Δ Ι
" D U M S P I R O , S P E R O "
" Ε φ ό σ ο ν α ν α π ν έ ω, ε λ π ί ζ ω "
" Οι άνθρωποι γεγόνασιν ένεκεν αλλήλων". Είπεν ο αρχαίος σοφός,εκ τών Αντωνίνων, ο Μάρκος Αυρήλιος. ( 138-160 ) μ.Χ.
Τό υπάρχειν, σημαίνει ζωή, καί η ζωή απαιτεί, υγεία, κίνηση, ειρήνη, χαρά, πίστη, ελπίδα, καί αγάπη , γιά νά είναι όπως θέλουμε, κατά τό δυνατόν, ευχάριστη καί χαρούμενη.
Διότι στή διάρκεια τού βίου, εναλλάσσονται "η χαρά καί η λύπη ,"όπως διαπίστωσε ο Γερμανός φιλόσοφος καί ποιητής, Γιοχαν Γκαίτε, καί τό αποτύπωσε στό εξαίρετο ποίημά του, πού μελοποιήθηκε σέ τραγούδι, μέ τόν τίτλο: " Η Χ α ρ ά ".
-Ποιός δέν τό τραγούδησε, ή δέν τό θυμάται; Μάς θυμίζει, κάθε τόσο, τήν πολυπόθητη χ α ρ ά, πού γεμίζει τήν ψυχή καί τό είναι, μέ πίστη καί ελπίδα. -Τρείς μόνο στίχοι:
" Ζητώ τή Χαρά, πότ' εδώ - πότ'εκεί. Ειπέτε μου, πού θά τη βρώ; γιά νά πάω εκεί. - Αλήθεια, ειπέτε μου, πού κατοικεί;"
- Στήν περίπτωση αυτή, αποτελεί ένα ύμνο, καί δοξολογία, αλλά συγχρόνως καί ευχαριστία, πρός τόν Δημιουργό, καί Πλάστη, τόν "Πατέρα Παντοκράτορα , Ποιητήν ουρανού και γής, ορατών τε πάντων καί αοράτων."1ο, άρθρο,τού " Πιστεύω ".
Γιά τά αγαθά, πού τόσο πλουσιοπάροχα κατά τόν προφήτη, χαρίζει στή Γή ,γιά όλα τά δημιουργήματά Του:
-"Ε σ κ ό ρ π ι σ εν, έ δ ω κ ε τ ο ί ς π έ ν η σ ι,. η δ ι κ α ι ο σ ύ ν η Α υ τ ο ύ, μ έ ν ε ι ε ί ς τ ό ν α ι ώ ν α, τ ο ύ α ι ώ ν ο ς." ( Ψλμ.ΡΙΑ'=111ος, στίχ.9) καί Παύλου: (Β',Κορ.Θ', 9 ).
Όλη η κτίση, έμψυχη καί άψυχη ,αλλά ζώσα, στήν ξηρά καί τή θάλασσα,νύχτα και μέρα, διαρκώς,υμνεί καί δοξάζει , συνειδητά ή μή,τόν πάνσοφον Δημιουργόν, τού σύμπαντος κόσμου,ο οποίος "εν αρχή,"εκ τού μηδενός, η ανεξιχνίαστος Αυτού Θεία βουλή, ευδόκησε νά πλάσει, γιά νά χαίρονται τά αγαθά τής παρούσας ζωής,οι άνθρωποι.
Ο Προφητάναξ Δαβίδ, εξυμνεί δοξολογώντας τήν πανσοφία τού Θεού, μέ τό θεόπνευστο στίχο, τού ΡΓ',=103ου Ψαλμού:
-"Ώς εμεγαλύνθη τά έργα Σου, Κύριε, πάντα εν σοφία εποίησας. Επληρώθη η γή , τής Κτίσεώς Σου." ( Ψλμ.103ος,στίχ.24).
- Τ ρ α γ ο ύ δ ι , είναι τό μουσικό κομμάτι, πού εκτελείται από μία φωνή, μέ ή χωρίς ενόργανη συνοδεία.Τά έργα για πιό πολλές φωνές, καλούνται ντουέτα, τρίο, κτλ.,ενώ ευρύτερα σύνολα, εκτελούν χορωδιακή μουσική.
Ο λόγος καί η μουσική, έχουν συνδυαστεί από τούς πανάρχαιους χρόνους, καί τούς διαφόρους λαούς,όλου τού κόσμου.
Τά τραγουδιστικά ιδιώματα, διαφέρουν στούς διάφορους πολιτισμούς, καί αντικατοπτρίζουν μεταβλητές, όπως οι κοινωνικές δομές, τό μορφωτικό επίπεδο, η γλώσσα,ή ακόμη καί οι ηθικοί κανόνες , πού διέπουν τίς σχέσεις τών δύο φύλων.
Στίς τεχνολογικά ανεπτυγμένες καί τίς έντονα συγκεντρωτικές κοινωνίες, κυριαρχεί τό "σόλο " τραγούδι,ενώ οι πρωτόγονες κοινωνίες,πιό συχνά επιμένουν στό ομαδικό τραγούδισμα.
Στίς χώρες τής Δύσης,το λαϊκό τραγούδι διακρίνεται , συνήθως, από τό έντεχνο.Τα λαϊκά τραγούδια τραγουδιούνται ασυνόδευτα, ή μέ απλή συνοδεία, μιάς κιθάρας, λόγου χάριν. Η εκμάθησή τους, όμως γίνεται συνήθως, μέ τήν ακοή, καί σπανίως καταγράφονται.
Επομένως, είναι ευάλωτα σέ αλλαγές φθόγγων καί στίχων,λόγω τής προφορικής μετάδοσης,από γενιά σέ γενιά.
Οι συνθέτες τών περισσότερων λαϊκών,δημοτικών,κλέφτικων, ιστορικών,κτλ.τραγουδιών,είναι άγνωστοι.
Τά έντεχνα τραγούδια προορίζονται για εκτέλεση, από επαγγελματίες τραγουδιστές καί συνοδεύονται συνήθως, από πιάνο, ή κάποιο ενόργανο σύνολο. Οι φθόγγοι είναι γραμμένοι, καί κατά συνέπειαν,τόσο οι φθόγγοι, όσο και οι στίχοι, δέν υφίστανται περιστασιακές αλλοιώσεις.
-Σήμερα, αγαπητοί φίλοι καί φίλες,Μεσενικολίτες καί λοιποί, τό θέμα πού θά μάς απασχολήσει, είναι τό ελληνικό δημοτικό τραγούδι, κλέφτικο, ηρωικό, ερωτικό,ελαφρό, καί άλλα ποικίλου περιεχομένου.(Σέ ξενύχτια, στή δουλειά,σέ γάμους καί γλέντια). Χωρίς νά περιλάβω,όλα όσα τραγουδούσαμε τότε, διότι είναι το κάτι τό αδύνατον.
Ώς μαθητές τής Δ' τάξεως του Γυμνασίου,,(Κλασσικού), [1939-40 ], στό Παρ/τημα Τ α λ ι α δ ο ύ ρ ο υ,είχαμε οργανώσει, μέ τήν άδεια τού Διευθυντού, πρόχειρα, μαθητική φωνητικη Χορωδία,(15-20), μαθητές, καί ψάλλαμε εθνικά τραγούδια, καί άσματα μετά τήν πρωϊνή προσευχή, Δοξολογίας στόν Πανάγαθο καί Ζωοδόχο, Πλάστη καί Δημιουργό: Σιγά-σιγά,τά έμαθε όλο το Σχολείο.
-Γράφω ένα- δύο στίχους, από τό πρώτο εξ αυτών:
- "Σέ Σένα Πλάστη καί Θεέ, ετούτη τη στιγμή, υψώνουμε καρδιά καί νού, παράκληση θερμή. Πατέρα ρίξε σπλαχνικά, στά πλάσματά Σου,μιά ματιά , καί φώς σαν ουράνια χαραυγή,σκόρπα απ' τό θρόνο Σου στή Γή.Καί, φώς στή Γή,σκόρπα απ' τό θρόνο Σου,στή Γη". ......................................................................................................... Καί από ένα δεύτερο άσμα, μετά τήν επίκαιρη κάθε φορά, προσευχή,(3-4) στίχους. -" Εσένα Θεέ, τό σύμπαν υμνεί.Γιά Σέ, τα πουλιά λαλούν τήν αυγή. Στόν άγιο Σου θρόνο,πετά ταπεινά,η κάθε μας σκέψη, όλων η καρδιά.Σάν λείψει η χαρά, καί λύπες μάς βρούν, καί δάκρυα πικρά μέ πόνο κυλούν,Εσύ 'σαι μονάχα γιά μάς συντροφιά, Εσύ μάς χαρίζεις ελπίδα γλυκειά."...
Περιορίζομαι ακολούθως,σέ αρκετά από αυτά, πού έζησα ώς μαθητής, στό χωριό, καί στό Θεσσαλικό κάμπο, αργότερα, πρώτα ώς μαθητής, καί κατόπιν ώς καθηγητής τού Μ.Παλαμά, επί διετία, καί στήν Καρδίτσα, γιά μιά τριετία, σχεδόν,καθώς καί από όποιο άλλο μέρος έχω περάσει.
Αλλά καί εξ αυτών, αναγκάζομαι νά αναφέρω μόνο τούςτίτλους, καί δυό ή τρείς στίχους, από την αρχή, επειδή θεωρώ ότι είναι γνωστός,ο σκοπός - τό μέλος, καί τά λόγια, δηλαδή, τό περιεχόμενο τού καθενός.
-Υπάρχουν,ώς γνωστόν, στίς πόλεις αλλά καί στίς κωμοπόλεις οργανωμένοι Σύλλογοι,Χορωδίες,ή, Συγκροτήματα μουσικά, αλλά καί μεμονωμένες κομπανίες,"οι βιολιτζήδες", τό πιό απλό σχήμα, πού ασχολούνται αποκλειστικά μέ τή Μουσική, ώς επάγγελμα.
-Σέ κάθε γάμο ,γιορτάσι, βαφτίσια, γλέντι καί χαρά , έτοιμοι ήσαν να φωνάξουν τά βιολιά.Καί, ο επικεφαλής τής ομάδας, νά δεχτεί τό κάλεσμα.(Κλαρίνο , Λαγούτο,Κιθάρα,-αν υπήρχε,- καί τό Ακορντεόν.).
-Πρίν από πολλά χρόνια, στά οργανωμένα σύνολα, υπάρχουν οι τοπικές ενδυμασίες, κάτι τό ξεχωριστό γιά τήν κάθε πόλη ή Δήμο, Νησί, πού τα προμηθεύει ,στούς συμμετέχοντες, τά μέλη, ο Σύλλογος, μέ τήν συμπαράσταση τών αρμοδίων, τού Δήμου.
-Μιά προσπάθεια έγινε,μήπως μπορέσω νά ξαναφέρω, κατά κάποιο τρόπο, παλιά παραδοσιακά τραγούδια τών παππούδων, από τήν αφάνεια, στήν επιφάνεια, γιά τούς πολλούς καί ενδιαφερομένους. Τό εάν τό πέτυχα,"εξαρτάται", χωρίς νά "αποκλείεται".
-Δύσκολη αποβαίνει η ταξινόμηση,λιγότερο η χρονολόγηση. Έκτός εάν, τό πότε ή τό ποιός, εξάγεται από τα ονόματα ή τά άλλα ιστορικά στοιχεία. -Μετά από κάποια σκέψη έκανα μιά κατάταξη , σ'αυτή τή σειρά.
1."Ο Γ ε ρ ο -Δ ή μ ο ς":- "Εγέρασα, μωρέ παιδιά, πενήντα χρόνους Κλέφτης.Τόν ύπνο δέν εχόρτασα, καί τώρα αποσταμένος,θέλω νά πάω νά κοιμηθώ.Εστέρεψε η καρδιά μου.Βρύση τό αίμα, τ'όχυσα,στάλαματιά δέ μένει ! Καημένα μου ,παιδιά ! ! !".
2. "Ν ά ή σ α ν τ ά ν ι ά τ α δ υ ό φ ο ρ έ ς". -"Ωρέ, νά ήσαν τά νιάτα δυό φορές, τά γηρατειά καμία. Νά ξανανιώσω μιά φορά, νά γίνω παλικάρι ! Νά πάρω τό φεσάκι μου, καί νάβγω στό παζάρι. Γιά νά πουλήσω γηρατειά, καί ν' αγοράσω νιάτα. -Νά πάρω δίπλα τά βουνά, κι' ορθά τά κορφοβούνια !
3." Η Κ α ρ α γ κ ο ύ ν α". -"Άιντε,Καραγκού,ούνα, Καραγκούνα, ωρέ μέ. Σαγιά,ά, καί μέ Σιγκούνια.Εσένα, πρέ-έπουν τά Σιγκούνια! -"Άιντε,Καραγκού- ούνα, πάει στ' αμπέλι,μέ τόν άντρα τσ', τόν τεμπέλη.-Ώρε, κάντε πέε-πέρα νά περάσω, τό χορό σας μή χαλάσω. Κι' αμπόσδα,κι'αμ' τήδα, κάνα καλό δέν είδα."...
4."Ο Β α σ ι λι κ ός ".-"Μάνα μ', καλέ μάνα μ', Μάνα μου, σγουρός Βασιλικός, πλατύφυλλος καί δροσερός.Μάνα μου, ποιός τόν πότιζε καί τόν εκορφολόγιζε; Κι' έκανε κλώνους καί κλωνιά, καί σκέπασε τή γειτονιά.Καί, σκέπασε καί μένα Με, πού μ'έχει η μάνα μου, έναν έ " !
5."Ο Κ α τ σ α ν τ ώ ν η ς".'-"Ωρέ,τ'αστέρια βασιλεύουνε, καί η αυγή χαράζει. Κι' ο Κατσαντώνης ξαγρυπνά,σ'όλα τά καραούλια.= (τά παρατηρητήρια).Πίνδο, Τζουμέρκα, (παιδιά μου),κι' Άγραφα, Σούλι καί Καρπενήσι.- Ωρέ παιδιά μου, μήν κιοτεύετε. Τούτο τό Καλοκαίρι,θ'αναστενάξει ( παιδιά μου), η Τουρκιά.!"
6." Η Τ ζ α β έ λ λ ε ν α".''-Ωρέ, κορίτσια από τά Γιάννενα, (Γριά Τζαβέ-έε, Τζαβέλλενα,ωρέ νυφάδες απ' τό Σούλι. -Τό Σούλι θά,α, χαρατσωθεί.Ωρέ, χαράτσι θα πληρώσει.! -Τζαβέλλενα,σάν τ' άκουσε, η( Γριά -Τζαβέ, έ ε, Τζαβέλλενα), πολύ τής κακαφάνη. Πιάνει καί ζώνει τ' άρματα"!!! Ε π ω δ ό ς : " Άς μ' αφήνανε νά στέκω,μέρα-νύχτα, νά σέ βλέπω. Μέρα - νύχτα νά σέ βλέπω, άς μ'αφήνανε νά στέκω."!!! -"Ωρέ, αέρας τά φυσάει τά πλατανόφυλλα, Θεός νά τά φυλάει τά Ελληνόπουλα."
7."Ο Α μ ά ρ α ν τ ο ς." -"Γιά ιδέστε τόν αμάραντο,σέ τί βουνό φυτρώνει - καλέ.Φυτρώνει μέσ' τά δύσβατα, στίς πέτρες, στά λιθάρια - καλέ.Τόν τρών τά ελάφια καί ψοφούν,τ' αγρίμια καί ημερεύουν -καλέ."...
8."Η Β ρ ύ σ η".-"Ωρέ, Βρύση μου, μαλαματένια (δίς),πώς βαστάς κρύο νερό; Ωρέ πώς βαστώ καί εγώ ,ο καημένος, τής αγάπης τόν καημό: Ωρέ νά ήμουν, βρύση, νά ήμουν στέρνα, νά ήμουν γάργαρο νερό, νά σού πλένω τά χεράκια καί τόν άσπρο σου λαιμό"...
9. "Η Π έ ρ δ ι κ α." -" Μιά πέ ε, μιά πέρδικα παινεύτηκε, σ'Ανατολή καί Δύση, σ'Ανατολή καί Δύση.Πώς δέν τή βρίσκει κυνηγός, γιά νά τήν τουφεκίσει.Κι ο κυνηγός,σάν τ'άκουσε,πολύ τού κακοφάνη.Στήνει τ'αβρόχια στά βουνά,τά ξόβεργα στούς κάμπους.Σταίνει κι ενά αντίβροχο, πέρα στήν Κρύα Βρύση. -Πάει η πέρδικα νά πιεί νερό,καί πιάστηκε στ'αβρόχι."...
10."Σ α ρ ά ν τ α. Π α λ ι κ ά ρ ι α."-"Σαράντα παλικάρια από τή Λειβαδιά.Πάνε γιά νά πατήσουν τήν Τοπολιτσά. (Τουπόλια,τουρκιστί=τό φρούριο), τών Τούρκων,κοντά στόν Ορχομενό.Στο δρόμο πού πηγαίνουν, γέροντα απαντούν. Καλή σου μέρα, γέρο,καλώς τα,τά παιδιά..."
11. "Λ ε λ ο ύ δ ι τ ή ς Μ ο ν ε μ β α σ ι ά ς". "Λελούδι τής Μονεμβασιάς καί Κάστρο τής Λαμίας,(δίς).Καί Παλαμήδι τού Ναπλιού, άνοιξε νάμπω μέσα-άνοιξε νάμπω μέσα. Να ιδώ καλέ,νά ιδώ τίς Αναπλιώτισσες,τίς Αναπλιωτοπούλες. Πώς πλένουν,πώς λευκαίνουνε,πώς μοσχοσαπουνάνε."....
12."Τ ά . Π α ι δ ι ά. τ ή ς Σ α μ α ρ ί ν α ς.". "Ωρέ, ν'εσείςπαιδιά, ωρέ Βλαχόπουλα,παιδιά τής Σαμαρίνας,μωρέ παιδιά καημένα , μωρέ παιδιά καημένα,κι'άς είστε λερωμένα."...
13."Ο ι Τ ρ ε ί ς Μ α υ ρ ο μ μ ά τ ε ς". "Ωρέ, νάτες- νάτες, π' ούρχονται τρείς Μαυρομμάτες,κοντούλες και γεμάτες. Καί στό δραγάτη φώναζαν,δόσμας σταφύλια καί φίλα μας τά χείλια.-Ν'εσεϊς τ' αμπέλι τό ξέρετε,μπάτε καί φάτε, κανένα μή ρωτάτε."
14. "Σ υ ν ν έ φ ι α σ ε ν. ο Π α ρ ν α σ σ ό ς." "Ωρέ,συννέφιασεν ο Παρνασσός, βρέχει στά Καμποχώρια, (δίς). Καί σύ Διαμάντω μ', άργησες.Πού πάς,αυτή τήν ώρα; -Πάω,γι' αθάνατο νερό, γι'αθάνατο βοτάνι.Νά φέρω τής αγάπης μου, ποτέ νά μήν πεθάνει."...
15."Β ε λ ο ύ χ ι μ ο υ, π ε ρ ή φ α ν ο". "Ωρέ, Βελούχι μου περήφανο, καί σύ Οξυά, γραμμένη.Τού Γαρδικιού Ομιλεών, μέ τό υψόμετρό σου,(1050 )μ.Σέ σένα, πρέ-έπουν τ'άρματα, σέ σένα τά τσαπράζια."...
16."Ο. Κ α τ ή φ ο ρ ο ς".- "Μάς πήρε ένας κατήφορος, μάς πή- ή, μάς πήρε τό ποτάμι. Άιντε καί τό ποτά-άμι ήταν θολό- θολό, μελανιασμένο.Φέρνει λιθά-άρια ριζιμιά,(δίς),δέντρα- δέντρα ξεριζωμένα." Φέρνει καί μιά Χρυσομηλιά, τά μήλα φορτωμένη."....
17."Η Α μ υ γ δ α λ ι ά."{.Γ. Δ ρ ο σ ί ν η }. "Ετίναξε τήν ανθισμένη αμυγδαλιά, μέ τά χεράκια της,εγέμισε τις πλάτες καί τήν αγκαλιά, καί τά μαλλάκια της."...
18."Τ ό Π α π ά κ ι .". "Παπάκι,πάει καλέ- παπί, παπάκι πάει στήν Ποταμιά.Παπάκι , πάει στήν Ποταμιά,πάει γιά ν'άβρει συντροφιά. -Πού πάς, παπάκι, δέ μάς λές; Μόνο κάθεσαι, καί κλαίς".!
19."Ε ί ς τ ό ν. Α φ ρ ό τ.ή ς. θ ά λ α σ σ α ς." "Είς τόν αφρό- είς τόν αφρό τής θάλασσας, η αγάπη μου κοιμάται.Παρακαλώ σας κύματα, μή μού τήνε ξυπνάτε. Γιαλό- γιαλό πηγαίναμε,κιόλο γιά σένα ... λέγαμε. -Κέρκυρα καί Κεφαλλονιά, Ζάκυνθος καί Λευκάδα, αυτά τά τέσσερα νησιά, στολίζουν τήν Ελλάδα."...
20." Τ ό Χ ω ρ ι ό μ ο υ.". - " Χωριό μου,ζηλεμένο εσύ, πού σέ σένα βρίσκω, τή ζωή χρυσή.Πότε,θαρθω σέ σένα νε σιμά, νά βρώ τής μάνας,τά θερμά φιλιά, γέλια καί δάκρυα χαράς.!(;).
21." Η Φ λ α μ ο υ ρ ι ά.". "Στή βρύση τή Βουνίσια, σιμά η Φλαμουριά.Στόν ίσκιο της καθόμουν,να ονειρευτώ συχνά. Ή, χάραζα στή φλούδα, ονόματα ιερά, καί πάντα εκεί γυρνούσα, σέ λύπη ,σε χαρά.Σέ λύπη σέ χαρά !;...
22."Τ ό Π α ρ α θ ύ ρ ι.". "-Έβγα στό παραθύρι,κρυφά απ' τή, μάνα σου, κρυφά απ' τή μάνα σου. Καί ,κάνε πώς ποτίζεις τή μαντζουράνα σου, τή μαντζουράνα σου.Μάγια μ'ούχεις καμωμένα, καί τρελαίνομαι γιά σένα."...
23. "Η Μ α λ ά μ ω.". "Σάν πάς Μαλά-Μαλα, Μαλάμω μου, σάν πάς Μαλάμω μ', γιά νερό καί γώ στό δρόμο καρτερώ, νά σέ θολώ- Μαλά- Μαλάμω μου, νά σέ θολώσω τό νερό, νά σού τσακίσω τό σταμνί, νά πάς στή μάνα σ' αδειανή."...
24. "Σ τ ο ύ Π α π α -Λ ά μ π ρ ο υ τ ή ν α υ λ ή."
Στού Παπα-Λά, Παπα-Λάμπραινα, στού Παπα-Λάμπρου τήν αυλή. Κόσμος είναι μαζεμένοι, Παπά-Λάμπραινα,καημένη. Μήν ο παπάς είν' άρρωστος ,μήν η παπαδιά πεθαίνει; -Παπά-Λάμπραινα καημένη; -Ουδ' ο παπάς είν' άρρωστος, ούτε η παπαδιά πεθαίνει, Πάπα- Λάμπραινα καημενη. "...
26."Η Δ ι α μ ά ν τ ω". -"Σήκω,Διαμάντω μ' νά πάς στή βρύση. -Δέ μπορώ, μανούλα μ', δέ μπορώ. -Σήκω Διαμάντω μ', νά πάς στό λόγγο.-Δέ μπορώ μανούλα μου,δέ μπορώ,σύρε νά φέρεις τό γιατρό.Κάτι, θά έπαθε φαίνεται.- Σήκω Διαμάντω μ' νά σέ παντρέψω ! - Ώ,παλα, μάνα μ',ώπαλα !!-Μούσπασες τα κόκαλα."!!!
27."Η Μ α ν τ ζ ο υ ρ ά ν α." - "Ωρέ,στής Μαντζουρά- μαντζουράνα μου,στής μαντζουράνας τόν ανθό,έγειρα ν' αποκοιμηθώ. Λίγον ύπνο, γιά. νά πάρω, τήν αγάπη μου,γιά νάι ίδω. Στόν ύπνο καί, Μαντζουράνα μου, στόν ύπνο καί στόν ξύπνιο μου,καί στήν ονειροφαντασιά μου, γειά σου αγάπη μου,δικιά μου. Μέ άλλον τήν παντρεύουνε, καί τή δίνουν στόν εχθρό μου, γιά τό πείσμα τό δικό μου."...
28. " Η Μ π ι ρ μ π ί λ ω. " -"Κάποια νύχτα τού Γενάρη,πού δέ βγήκε τό φεγγάρι,ή θεότρελη Μπιρμπίλω,λάκισεν από τό μύλο. Άφησε παιδιά καί άντρα καί πηδώντας απ' τή μάντρα, δίχως νά λογαριάσει, άλλον πήγε ν' αγκαλιάσει. -Πέρασαν δυό- τρία χρόνια ,κι'ένα βράδυ μέ τά χιόνια, ντροπιασμένη η Μπιρμπίλω, γύρισε ξανά στό... μύλο."...
29. "Δ έ ν σ έ ξεχνώ". " Νησάκι μου όμορφο, καμαρωμένο/ στά ξένα κι άν μένω, δέν σέ ξεχνώ./Τή νύχτα βρίσκομαι ξάφνου σιμά σου,/ στήν αμμουδιά σου, πού αγαπώ./Τρέχω, ξαπλώνομαι, κάθομαι χάμω,/ πάνω στήν άμμο παίζω,γελώ."...
30."Σ τ ό Ν η σ ί.". -"Έλα, νά πάμε στό Νησί, (δίς ),έλα νά πάμε στό Νησί,η μάνα σου, εγώ καί σύ.Έλα νά πάμε εκεί πού λές,(δίς), πού χτίζουν τά πουλιά φωλιές. -Άν μ'αγαπάς, θέλω νά λές, ( δίς ), λίγες κουβέντες καί καλές. -Στόπα, καί στό ξαναλέω: -Στό γιαλό μήν κατεβείς.Κι'ο γιαλός κάνει φουρτούνα, καί σέ πάρει καί διαβείς.-Κι'άν μέ πάρει,καί μέ πάει ,κάτω στά βαθιά νερά,τό μαντήλι μου, κουπάκι καί μέ βγάζει στή στεριά".!
31."Σ ά ν π ά ς , π ο υ λ ί μ ο υ , σ τ ό Μ ω ρ ι ά". "-Ώρε, σάν πάς πουλί μου, στό Μωριά,σάν πάς στήν Άγια Λαύρα. Χαιρέτα μας,(πουλί μ'),τήν Κλεφτουριά.-Ωρέ,κι' αυτόν τόν Κατσαντώνη,πέστου νά κάτσει, (πουλί μου), φρόνιμα,ωρέ, σεμνά, ταπεινωμέ-έενα. Δέν είναι ο περσινός καιρός, κι'ο φετινός χειμώνας,Μάς ήρθε Άνοιξη πικρή, τό Καλοκαίρι μαύρο.Γιατί εσηκώθη πόλεμος, καί πολεμάν τούς Τούρκους. -Νά διώξουμε όλη τήν Τουρκιά,ή νά χαθούμε όλοι."!!!
32."Η ζ ω ή τ ώ ν Κ λ ε φ τ ώ ν .". "-Μαύρη μωρέ, πικρή είν' η ζωή , πού κάνουμε εμείς, οι μαύροι Κλέφτες. ( δίς ). Ποτέ, μωρέ, ποτέ μας δέν αλλάζουμε.Ποτέ μας δέν αλλάζουμε καί δέν ασπροφορούμε.Καί, δέν άσπροφορούμε. Όλη μερούλα πόλεμο, τό βράδυ καραούλι, (δίς),=σκοπιά. Κοντά στά ξημερώματα γυρίζουν να πλαγιάσουν."...
33."Η Α μ ε ρ ι κ ή ".-"Μή μέ στέλνεις μάνα, στήν Αμερική, θέ νά μαραζώσω καί νά πεθάνω εκεί.Δολλαρια, δέν θέλω, πώς νά σού τό πώ;Κάλλιο ψωμί κρεμμύδι, καί κείνον π' αγαπώ. Αγαπώ μανούλα μ', κάποιον στό χωριό, όμορφο, λεβέντη καί μοναχογιό. Μ'έχει φιλημένη μέσ' τίςρεματιές,καί αγκαλιασμένη,κάτω απ' τίς ιτιές."
34."Τ ό κ α ν α ρ ί ν ι.". "Καναρίνι μου, μικρό, σύ μού πήρες τό μυαλό, τό πρωί πού μέ ξυπνάς,όταν γλυκοκελαηδάς. Έλα, κοντά μου,στήν κάμαρά μου.Άχ! ένα βράδυ στήν αγκαλιά μου."
35. "Κ ά τ ω., στά Δ α σ ι ά Π λ α τ ά ν ι α." "Κάτω, στά Δασιά Πλατάνια, στήν Κρυόβρυση-Διαμαντούλα μ'-, στήν Κρυόβρυση.Κάθονταν δυό φίλοι, καί κουβέντιαζαν, Διαμαντούλα μ'-, καί τρωγόπιναν.Τόφεραν καί σέ κουβέντα, γιά τις όμορφες.Όμορφη γυναίκα πόχεις,βρέ Μενούση- Αγά ! -Πού την είδες, πού τήν ξέρεις , καί τή μολογάς, τή Διαμαντούλα μ'-, βρέ Γιουσούφ- Πασά; Ψές τήν είδα,στό ποτάμι πούπαιρνε νερό.Τσ' έδωσα, τό μαντηλάκι καί μού τόπλυνε. Μεθυσμένος ο Μενούσης,πάει τήν έσφαξε.Τό πρωί ξεμεθυσμένος, άι,τήν έκλαιγε.-Σήκω πάπια μ', σήκω χήνα μ', σήκω κι άλλαξε. Νά σε δούν, τά παλικάρια νά μαραίνονται.Να σέ ιδώ κι εγώ, ο καημένος καί νά χαϊρομαι"...
36."Μ ι ά. Π α ρ α σ κ ε υ ή..."- Μιά Παρασκευή,κι ένά Σαββάτο βράδυ,η μάνα μ'μέδιωχνε.Η μάνα μ' μέδιωχνε,από τ' Αρχοντικό της.Κι ο πατέ- καλέ-κι οπατέρα-ας μου,κι αυτός μου λέει φύγε. Φεύγω κλαί, - καλέ, -φεύγω κλαίγοντας.
Φεύγω κλαίγοντας, φεύγω παραπονιώντας.Βρίσκω ένα. στρατί, στρατί καί μονοπάτι.Βλέπω ένα δεντρί.,δεντρί καί ρημοδέντρι. Στέκω το ρωτώ καί τό βαριοξετάζω:- Δείξε μου, δεντρί χωριό νά πάω νά μείνω.Τί είμαι μοναχή."
37."Α π ό ψ ε, Μ α υ ρ ο μ μ ά τ α μ ο υ." "Απόψε ,Μαυρομμάτα μου, σέ σένα θέ νά μεί -είνω.Σε σένα θέ -ε, νά βραδυαστώ.Στρώσε, διπλό κρεβάτι. - Διπλό, κι άν στρώσω,ξένε μου,εσύ όξώ θά μείνεις.Έξω μεριά, απ' τήν πόρτα μου, έξω κι απ' τήν αυλή μου."...
38. "Τ ό Κ ρ α σ ί." "Σάν τό κρασί, δέν είσαι σύ,ό,τι κι' άν λένε. Δέν έχει μάτια τό κρασί νά ψευτοκλαίνε.Πού τήν αγάπη,δέν πουλά,μά τή χαρίζει,κι άν καμμιά γυναίκα σ' άφησε, γιά δέκα, τό κρασί αξίζει.Σάν πιώ κρασί ,ευφραίνομαι κι' ανασταίνομαι στά στερνά,σάν περπατάω,παραπατάω μέσ' στά στενά."...
39." Ό ρ θ ρ ο ς, ο Β α θ ι ό ς.". "Στής Εκκλησιάς τά σκαλοπάτια, θέλω, τόν Όρθρο τό Βαθιό, νά σέ κυττάζω μέσ' στά μάτια , καί τίποτε νά μή σού πώ.Θέλω, ένα λαύρο μεσημέρι, κρυφά στόν κήπο σου,νά μπώ,νά σού φιλήσω αβρά τό χέρι, καί τίποτε νά μή σού πώ.Θέλω, κι ένα βραδάκι ακόμα , μέσα στήν πόρτα σου νά μπώ, νά σέ φιλήσω μέσ' στό στόμα, καί τίποτε ( ! ) ,νά μή σού, ειπώ.!!!."
40. " Ο. Π ε ύ κ ο ς .".. ( Ζαχ. Παπαντωνίου). " Ένας πεύκος, μέσ' στόν Κάμπο,γέρασε ο φτωχός.Στέκει εκεί, πρωί καί βράδυ,-βράδυ, μοναχός.Άκουσε τά καριοφίλια,είδε αρματολούς.Πέρασε, χιλιάδες μπόρες,-μπόρες, κεραυνούς. .Έχασε χιλιάδες κλώνους,έμαθε πολλά, ζεί διακόσια τόσα χρόνια, χρόνια στρογγυλά.
Μά βαστάει σάν παλικάρι, όσο κι άν γερνά,κι αγναντεύει πέρα ώς πέρα,πέρα τά βουνά..."
-Βλέπω όμως, ότι είναι ανεξάντλητα.Τελειωμό δέν έχουν. Γι'αυτό καί σταματώ.Τέλος, μέ μιά διαπίστωση:
-Ο καλός Θεός,ο Ύψιστος καρδιογνώστης, αγαπά, εξίσου, όλους τούς ανθρώπους.Αγαθούς καί κακούς ή πονηρούς. "-Ότι τόν ήλιον Αυτού, ανατέλλει επί πονηρούς καί αγαθούς, καί βρέχει επί δικαίους καί αδίκους." ( Ματθ.ε',45 ). Οι άνθρωποι όμως,δέν αγαπούν όλοι, εξίσου, τόν Πλάστη, καί Ζωοδότην, καί Ποιητήν-Δημιουργόν.
Εύχομαι εκ βάθους καρδίας, η ζωή όλων μας, νά είναι ένας διαρκής ύμνος, μιά Δοξολογία, καί μιά συνεχής ευχαριστία, καί ευγνωμοσύνη, διά τάς απείρους δωρεάς Του.Αμήν.
Χρίστος Γ. Κοτρώτσος Θεολόγος- Φιλόλογος -Παιδαγωγός Επίτ.Γεν.Επιθ/τής, Μ. Ε. Νέα Φιλαδέλφεια, 21η Μαίου 2019
ΑΝΑΚΟΎΣ 25 καί ΣΑΡΔΕΩΝ Τ. Κ. 143 41 Τηλ. 210 2511254
ΤΡΊΤΗ, 21η Μαίου, +ΚΩΝΣΤΑΝΤΊΝΟΥ καί ΕΛΈΝΗΣ, Ισαποστόλων
ΠΗΓΈΣ ΚΑΊ ΒΟΗΘΉΜΑΤΑ: .............................................. 1.ΚΑΙΝΗ ΔΙΑΘΉΚΗ 2.ΕΓΚΥΚΛ. ΠΆΠΥΡΟΣ LAROUSSE BRITANNICA 3. ΣΥΝΕΚΔΗΜΟΣ. ΟΡΘΌΔΟΞΟΥ
|