|
Μ Α Ξ Ι Μ Ο Σ
ο Ο μ ο λ ο γ η τ ή ς
1. "Πάς ούν , όστις ομολογήσει εν εμοί, έμπροσθεν
τών ανθρώπων,ομολογήσω κ'αγώ εν αυτώ, έμπροσθεν
τού Πατρός μου,τού εν ουρανοίς.
Όστις δ'άν, αρνήσηταί με, έμπροσθεν τών ανθρώπων,
αρνήσομαι αυτόν κ'αγώ , έμπροσθεν τού Πατρός μου,
τού εν ουρανοίς.
2. Μή νομίσητε ότι ήλθον βαλείν ειρήνην επί τήν γήν.
Ούκ ήλθον βαλείν ειρήνην, αλλά μάχαιραν...".
( Ματθ. ι',32-35 ).
Ο Ιερομάρτυς, Μ ά ξ ι μ ο ς ο. Ο μ ο λ ο γ η τ ή ς , γεννήθηκε
στήν Κωνσταντινούπολη,τό 580 μ.Χ.από εύπορη οικογένεια.
Μεγάλωσε καί έζησε κατά τήν Βυζαντινή περίοδο, τόν 7ον
αιώνα, επί τών αυτοκρατόρων Ηρακλείου ,(610-641) καί τού
διαδόχου υιού του, Κώνσταντος Β'.(641-668), Πατρός τού
Κωνσταντίνου ΣΤ ',τού Πωγωνάτου,(668-685).
Διακριθείς διά τήν πολιτικήν σύνεσιν, καί τιμηθείς μέ τό
αξίωμα τού "Πρωτασηκρήτου",ανεδείχθη διά τήν παιδείαν
αυτού, ο κυριωτερος τού βασιλέως σύμβουλος.
Μέ τήν εμφάνιση όμως τής αιρέσεως τών Μονοθελητών,
τά κατ' αυτόν μεταβάλλονται.
Πιστός οπαδός τής ανοθεύτου καί καθαράς Χριστιανικής διδασκαλίας, μή ανεχόμενος να είναι,μέσα σέ αιρετικό περιβάλλον,όπου συμμετείχε ο βασιλεύς,Κώνστας,
μετά τής συγκλήτου, υποστηρίζων την αίρεσιν.
Υπήρξε μία από τίς πιό σημαντικές προσωπικότητες, είς τόν
πολιτικόν βίον του. Στέλεχος υψηλών κρατικών θέσεων καί
αργότερα,διαφωνήσας μέ τά λαμβανόμενα υπό τού Κράτους
μέτρα,απεσύρθη, είς τήν Ιεράν Μονήν τής Χρυσουπόλεως,
απέναντι από τήν Κωνσταντινούπολιν.,ώς απλούς Μ ο ν α χ ό ς .
Η Μονή,ευρίσκεται επί τής Μικρασιατικής ακτής, καί ο Μάξιμος,
κατόπιν,ώς Ηγούμενος αυτής,διέπρεψε ώς πρός τήν ικανότητα,
τή διοίκηση καί τό ήθος του,κυρίως,ώς Ηγούμενος,
" υμίν υπολιμπάνων υπογραμμόν,ίνα επακολουθήσωμεν τοίς ίχνεσιν Αυτού". ( Ά'Πέτρ,β',21 ).
Αναφέρω εδώ, μία μόνο φράση τών λόγων του,ιδιαιτέρως
χαρακτηριστική, στήν απλότητά της:
-"Όπως τό καλοκαίρι τό διαδέχεται ο χειμώνας, έτσι καί
τήν κενοδοξία καί τή φιληδονία, τίς διαδέχονται πάντοτε,
λύπες καί οδύνες."Αυτό αποτελεί κανόνα,καί νόμο ζωής.
Κεντρική προσωπικότητα, τής Χριστιανικής διδασκαλίας,
ο Μάξιμος, διαθέτων ένθεον πίστιν, μέ τά πολλά,
καί εξαιρετικά προσόντα του, πρωτοστάτησε στήν
Εκκλησιαστική έριδα τού Μονοθελητισμού -Μονοφυσισμού,
πού θέλησε διά νόμων νά επίβάλει, η Πολιτεία.αντιθετα πρός
τήν χριστιανικήν αλήθειαν τού Σωτηρος Χριστού, καί τό
κήρυγμα τών Αποστόλων καί τών μαθητών αυτών.
Κατά τήν περίοδον αυτήν, είχε συνδεθεί μέ τό Παλάτι, καί
πνευματικά μέ τον Πατριάρχη Ιεροσολύμων, Σωφρόνιο.Καί,
τόν μαθητή του στήν ασκητική εμπειρία, Αναστάσιο,ο οποίος
υπήρξε μόνιμος συνοδός καί υποστηρικτής του,στούς αγώνες
για την ορθοδοξία τής πίστεως,αλλά καί μέ έτερον, μαθητήν,
επίσης Αναστάσιον καλούμενον.
Άγνωστοι είναι οι .λόγοι, τής μετακίνησής του, σέ Μονή τής
Κυζίκου, ( 624-626 ), όπως καί τής μετάβασής του στή Βόρεια
Αφρική,παρά τό γεγονός ότι ο βιογράφος του, ερμηνεύει όλες
τίς αποφάσεις του, μέ κριτήριο τούς μεταγενέστερους αγώνες του,πρός επίτευξιν τών υψηλών στόχων του.
Κατά τή μετάβασή του στή Β.Αφρική, πέρασε από την Κρήτη,
πιθανότατα δε, καί από τήν Κύπρο.
Στή Μονή Ευκρατά, τής περιοχής Καρθαγένης, όπου εγκαταβίωσε, (632), συνδέθηκε μέ τόν μοναχό Σωφρόνιο,ο οποίος είχε
ασκητεύσει στήν Παλαιστίνη, καί ήταν πολέμιος τής μονοφυσιτικής πολιτικής,τού Πατριάρχη Αλεξανδρείας, Κύρου.
Κατά τήν περίοδο αυτή συνειδητοποίησε τόν κίνδυνο γιά τήν
Ορθοδοξία τής πίστεώς, από τή συμβιβαστική μονοθελητικη
πολιτική τού Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως,Σεργίου.
Ο Μάξιμος μετά τή δημοσίευση τής Έκθεσης -νόμου ,τού
Ηράκλειου,καί τής πολιτικής ,( 638 ), αναδείχθηκε σέ ηγέτη,
τών Ορθοδόξων, μέ καθαρώς θεολογικά κριτήρια.
Σέ εκθρόνιση τού Πατριάρχη Πύρρου, στή Β.Αφρική, καί
συνάντησή τους,απέδειξε τήν πλάνη τής αιρετικής διδασκαλίας τού Μονοθελητισμού καί Μονοενεργητισμού.
Τά θεολογικά δέ επιχειρήματά του, ανέπτυξε σέ πολλές πραγματείες του.
Η προέλαση όμως τών Αράβων στή Β.Αφρική, τόν ανάγκασε νά
περάσει στήν Ιταλία,(645),όπου συνέχισε τούς θεολογικούς
αγώνες του, ιδιαίτερα δέ, μετά τή δημοσίευση από τόν
αυτοκράτορα Κώνστα, τού" Τ ύ π ο υ" (647), μέ τόν οποίο
απαγορευόταν κάθε θεολογική συζήτηση περί μιάς ή δύο
θελήσεων καί ενεργειών,τού προσώπου τού Χριστού.
Τά θεολογικά επιχειρήματα τού Μαξίμου, χρησιμοποίησαν
όλες οι αντιμονοθελητικές σύνοδοι, ιδιαίτερα δε,η Σύνοδος
τού Λατερανού.(649).
Ενώ η φήμη του, ενοχλούσε πλέον και τόν ίδιον, τόν αυτοκράτορα, μέ διαταγή τού οποίου συνελήφθη,από τόν Έξαρχο τής Ιταλίας Θεοδόσιο, καί οδηγήθηκε στήν Κωνσταντινούπολη,
μαζί μέ τό συνοδό του Αναστάσιο, καίτόν παπικό,
αποκρισάριο, επίσης Αναστάσιο.
Η άρνηση τού Μαξίμου νά δεχθή οποιαδήποτε υποχώρηση,
στήν καταδίκη τού Μονοθελητισμού καί τού Μονοενεργητισμού,
είχε ώς συνέπεια, τήν εξορία του στην περιοχή τής Βιζύης τής
Θράκης, μαζί μέ τό συνοδό του Αναστάσιο,καί τόν παπικό
αποκρισάριο, επίσης Αναστάσιο,(655),καί μετά τήν εμμονή του,
στήν μή αποδοχή τού" Τ ύ π ο υ",μέ αποτέλεσμα νά σταλούν σέ
νέα εξορία,στά Τέρβερα (656),για μιά εξαετία περίπου.
Η συνέχιση τών αγώνων του ,μέ πραγματείες, επιστολές καί
συζητήσεις, κατέληξαν σύμφωνα μέ τόν βιογράφο του,
στήν αποκοπή τής γλώσσας καί τού δεξιού χεριού του,όπως
καί τών πιστών του συνοδών Αναστασίων, ενώ εξορίστηκαν
καί πάλιν στήν περιοχή τού Καυκάσου,(Λαζική),όπου ο Μάξιμος
πέθανε από τις κακουχίες,στό φρούριο Σχίσμαρις,τό (662).
Τό συγγραφικό έργο τού Μαξίμου,κατά τόν Βλάσιο Φειδά, Καθηγητή τού Ε..Κ. Π. Αθηνών, αντικατοπτρίζει τόσο τό βάθος
τής φιλοσοφικής καί θεολογικής του παιδείας,όσο καί τούς
αγώνες του εναντίον τού Μονοθελητισμού καί τού Μονοενεργητισμού,στούς οποίους αφιερώθηκε μέ μοναδικό
ζήλο καί αυταπάρνηση. Γι'αυτό καί οι θεολογικές ή αντιρρητικές
πραγματείες είναι σύντομες καί παρακολουθούν τίς εξελίξεις
τής ενωτικής πολιτικής τών αυτοκρατόρων, καθώς καί πολλές
από τίς 47 επιστολές του.
Εκτενέστερα είναι τά ερμηνευτικά έργα του, πού αποδεικνύουν
τή . θεολογική καί συστηματική του σκέψη.
Περίφημα είναι τά λειτουργικά καί ασκητικά έργα του, τά οποία
αποπνέουν τό άρωμα τής ασκητικής πνευματικότητας,όπως,
η περίφημη Μυσταγωγία, τά Κεφάλαια περί θεολογίας καί
οικονομίας,καί η Ερμηνεία τής Κυριακής Προσευχής.
Από τούς μεταγενέστερους,η προσωπικότητά του , παρέμεινε
λαμπρό παράδειγμα στή συνείδηση τής Εκκλησίας,πρός μίμησιν,
γιά τούςαγώνες του,υπέρ τής Ορθοδοξίας τής πίστεως.
Τιμάται ώς Άγιος καί Ομολογητής,τήςΕκκλησίας μας.
Η δέ μνήμη του εορτάζεται ,τήν 21ην Ιανουαρίου.
Είς τό ΑΓΙΟΛΌΓΙΟΝ. ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΊΑΣ,τού κυρού ,Σωφρονίου Ευστρατιάδου, καταγράφεται ώς επίγραμμα τού βίου, τόδε:
"Άχειρ,άγλωττος,χείρα καί γλώτταν φύεις,
καί χερσί Θεού,Μάξιμε,ψυχήν δίδως.
Εικάδι πρώτη, πότμος Μαξίμου,όσσ' εκάλυψεν."
Μ α ξ ί μ ο υ. Ομολογητού, Λειψάνων ανακομιδή.(Αυγούστου 13 ).
-Πότε εγένετο,η τών λειψάνων αυτού, μετάθεσις είς τήν
Βασιλεύουσαν, αγνοείται.Πάντως, τό ιερόν αυτού λείψανον, κατετέθη είς τήν εν Χρυσουπόλει Μονήν, τής Υπεραγίας
Θεοτόκου,τής οποίας υπήρξεν, Ηγούμενος.
-Σήμερον τά άγια λείψανά του,ευρίσκονται είς τήν Μονήν
τού Οσίου Παύλου, Αγίου Όρους.
Απολυτίκιον. ( Θείας πίστεως.) Ήχος γ'.
" Θείου Πνεύματος τή επομβρία,ρείθρα έβλυσας τή Εκκλησία,
υπερκοσμίων δογμάτων πανεύφημε.Θεολόγων δέ,τού Λόγου
τήν κένωσιν,ομολογίας αγώσι διέλαμψας.Πάτερ Μάξιμε.
Χριστόν τόν Θεόν, ικέτευε, δωρήσασθαι ημίν τό μέγα έλεος."
Χρίστος Γ. Κοτρώτσος, Θεολόγος-Φιλόλογος-Παιδαγωγός
Επίτ.Γεν.Επιθ/τής Μ.Ε. Νέα Φιλαδέλφεια,11 Μαίου 2019
ΣΆΒΒΑΤΟΝ,11η Μαίου 2019
+Μωκίου ιερμ., Κυρίλλου καί Μεθοδίου,ισαπ.
Νέα Φιλαδέλφεια, ΑΝΑΚΟΎΣ 25 & ΣΑΡΔΕΩΝ Τ. Κ .143 41
Τηλ.210 2511 254.
ΠΗΓΈΣ ΚΑΙ ΒΟΗΘΉΜΑΤΑ:
1.ΚΑΙΝΗ ΔΙΑΘΉΚΗ
2.ΕΓΚΥΚΛ. ΠΆΠΥΡΟΣ LAROUSSE BRITANNICA
3. ΑΓΙΟΛΌΓΙΟΝ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΌΞΟΥ ΕΚΚΛΗΣΊΑΣ
|
