Α Γ Ι Α Π Α Ρ Α Σ Κ Ε Υ Η, Η Ο Σ Ι Ο Μ Α Ρ Τ Υ Σ
Μ ε γ α λυ ν ά ρ ι ο ( Ήχος Β'.) - " Πάρεσο προστάτις μάρτυς Χριστού,πρός πάντας τιμώντας, τήν σεπτήν σου τήν εορτήν, καί εκ βλάβης πάσης, πάντας ημάς ρύσαι, Παρασκευή οσία,καί τούς φιλούντας σε."
Η οσιομάρτυς Α γ ί α Π α ρ α σ κ ε υ ή,κατήγετο από τή Ρώμη. Κατά τόν Σιναιτικόν Κώδικα (638), γεννήθηκε επί τής εποχής τού Αυτοκράτορος Μάρκου Αυρηλίου, τού Αντωνίνου,(138-160).
-Υπήρξε μάλιστα καί άνθρωπος τών Γραμμάτων,φιλόσοφος, μέ σημαντικό συγγραφικό έργο.Ίσως,άθελά του,συνέβησαν στή Ρώμη γεγονότα,εν αγνοία του.Άξιον προσεκτικής μελέτης, είναι τό σπουδαίο έργο του, μέ τίτλο: "Τ ά. ε ί ς ε α υ τ ό ν."
Η Παρασκευή, υπήρξε θυγάτηρ, ευσεβών χριστιανών γονέων, τού Αγάθωνος καί τής Πολιτείας,οι οποίοι μή έχοντες τέκνα, προσεύχονταν ημέρα καί νύχτα συνεχώς, υποσχόμενοι , εάν ο Θεός τούς χαρίσει τέκνον,νά τό αφιερώσουν μέ χαρά, στόν Σωτήρα Χριστό.
Καί η αγάπη καί η Χάρη τού Θεού, πού εισακούει τίς δεήσεις τών ευσεβών καί τών δικαίων πιστών, ικανοποίησε τό αίτημά των,μέ τήν απόκτηση κόρης,εν ημέρα Παρασκευής.
Τό γεγονός, ότι γεννήθηκε κατά τήν έκτη ημέραν τής Εβδομάδος, έδωσαν είς αυτήν, καί τό βαπτιστικό όνομα, Π α ρ α σ κ ε υ ή.
Οι γονείς τής αθληφόρου Αγίας Παρασκευής, εύποροι όντες, εφρόντισαν γιά τή μόρφωσή της,αλλά καί τή διαπαιδαγώγηση αυτής, "εν παιδεία καί νουθεσία Κυρίου".( Εφ.ς'. 4). -Κατ' αρχήν βέβαια, τά θαύματα τού Κυρίου, έχουν τήν προέκταση αυτών, είς τά θαύματα τών Αγίων Μαρτύρων Του, καί όλων τών θαυματουργών Αγίων,γιά νά δοξάζεται ο Πανάγαθος Θεός, ο " θαυμαστός εν τοίς Αγίοις Αυτού."
Μετά τον θάνατον τών γονέων της, είς τήν Ρώμην,διεμοίρασε τά υπάρχοντα είς τούς πτωχούς, καί περιβληθείσα τό σχήμα τής μοναχής, περιήρχετο τήν Ρώμην καί τά χωρία αυτής, κηρύττουσα τόν Χριστόν. Τό πράγμα. όμως, λόγω καί τών πολλών θαυμάτων, ιδιαιτέρως, μέ θεραπείας, πασχόντων από νοσήματα τών οφθαλμών, περιήλθε από καταγγελίες τών εθνικών, είς γνώσιν τού βασιλέως Αντωνίνου, καί διετάχθη η σύλληψή της, ώς κήρυξ τής Νέας θρησκείας τού Χριστού.Αλλά,καί εξ αιτίας τών πολλών θαυμάτων της, μέ τήν επίκληση του ονόματος, τού εκ νεκρών αναστάντος Σωτήρος Χριστού.
Συνελήφθη αμέσως, καί μετά πολλάς καί ποικίλας, φοβεράς βασάνους, τάς οποίας υπέμεινε μέ υποδειγματική καρτερία, καί αλύγιστη ευψυχία, πράγμα αξιοθαύμαστον ώστε πολλοί, νά ακολουθούν τό παράδειγμά της,πιστεύοντες είς τόν εκ νεκρών αναστάντα Σωτήρα Χριστόν.Αυτό εξαγρίωσε τόν Αντωνίνον,καί τέλος διετάχθη η αποτομή τής κεφαλής αυτής, δϊά τού ξίφους, τήν ημέραν, που εορτάζεται η μνήμη της.
. Είς τό Αγιολόγιο τής Ορθοδόξου Εκκλησίας, τού Σωφρονίου Ευστρατιάδη,αοιδίμου Μητροπολίτου,Λεοντοπόλεως, εκδοθέν υπό τής Αποστολικής Διακονίας, τηςΕκκλησίας τής Ελλάδος,(Β' Ανατύπωση,2010), αναγράφεται τό Επίγραμμα::
" Θεώ παρεσκεύασας αγνή, ώς δόμον,σ 'αυτήν άγουσα, σεμνή, είς κατοικίαν, Παρασκευή έκτανεν εικάδι , χαλκός εν έκτη." Προφανώς, αναφερόμενον στήν 26ην Ιουλίου, ημέραν εορτής τής μνήμης αυτής.
( Υπάρχει Ακολουθία, ανέκδοτος,είς τήν μάρτυρα, ποίημα Ιωσήφ τού Υμνογράφου,είς τό Άγιον Όρος. Έτερος Κανών,ανωνύμου,(Θ.86),ΛαυριωτικούΚώδικος. Εδημοσιεύθη, ώς τό Νέον ποίημα, Νικοδήμου τού Αγιορείτου.Έκδοση,εν Αθήναις, (1911&1915).
Κατανοώ ότι δύσκολα καί κουραστικά, είναι τά γραφόμενά μου. Υπάρχουν πάμπολλοι Ιεροί Ναοί, επ'ονόματι τής Αγίας Παρασκευής, είς άπασαν τήν Ελληνικήν επικράτειαν. Τό όνομα τής Αγίας Παρασκευής, ιδιαίτερα προσφιλές,φέρουν πολλές γυναίκες.Αλλά καί άνδρες,μέ τό όνομα Παρασκευάς. Τιμάται δέ, η εορτή τής μνήμης αυτής,στά μέσα τού Καλοκαιριού, τήν 26ην Ιουλίου.
Επειδή,η μετάφραση πολλών ύμνων καί τροπαρίων τής Εορτής, αποβαίνει δυσχερής, αναγκάζομαι νά καταγράψω ορισμένα μόνον, εξ αυτών, κατ' επιλογήν,πού ψάλλονται καί εξυμνούν τόν βίον καί τήν πολιτεία τής Αγίας.Αρχίζω μέ τό Απολυτίκιον καί το Κοντάκιον, τής εορτής της.
Απολυτίκιον. Ήχος α'. Τήν σπουδήν σου τή κλήσει κατάλληλον,εργασαμένη φερώνυμε. Τήν ομώνυμόν σου πίστιν , είς κατοικίαν κεκλήρωσαι, Παρασκευή αθληφόρε. Όθεν προχέεις ιάματα, καί πρεσβεύεις, υπέρ τών ψυχών ημών.
Κοντάκιον Ήχος Δ'. ( Επεφάνης σήμερον) Τόν ναόν σου πάνσεμνε ώς ιατρείον,ψυχικών ευράμενοι,εν τούτω πάντες οι πιστοί,μεγαλοφώνως τιμώμεν σε. Οσιομάρτυς Παρασκευή, αοίδιμε.
Έτερον Κοντάκιον, Ήχος πλ.δ'.( Τή υπερμάχω Στρατηγώ ) Τή αθληφόρω οι πιστοί, τό υμνητήριον, Παρασκευή,δεύτε συμφώνως αναμέλψωμεν. Απαστράπτει γάρ τοίς θαύμασιν εν κόσμω. Απελαύνουσα τής πλάνης τήν σκοτόμαιναν, καί παρέχουσα πιστοίς,τήν χάριν άφθορον. Τοίς κραυγάζουσι: Χαίρε,μάρτυς πολύαθλε.
Στιχηρά τού Εσπερινού. ΉχοςΒ'.(Ποίοις ευφημιών) Ποίοις ευφημιών στέμμασι,στέψωμέν σε, τήν αγίαν, τήν βδελυξαμένην τά γήινα, καί ασπασαμένην τά άφθαρτα. Τήν υπέρ Χριστού αναιρεθείσαν.Τήν νύμφην τού βασιλέως καί Θεού ημών, τήν πάση τή οικουμένη διαλάμπουσαν. Περιστεράν τήν αγίαν, ήνπερ είς παστάδα, προσεδέξατο εξ ουρανών, Χριστός ο Θεός ημών,ο έχων τό μέγα έλεος.
Ποίοις υμνωδιών ρήμασιν επαινέσωμέν σε, τήν αγίαν, καί παρθενομάρτυρα, σήμερον,τήν Παρασκευήν τήν πανένδοξον, τήν τής δυσσεβείας καταλύτιν, τήν πάντας τούς φιλοσόφους καταπλήξασαν καί θάρσος τού Αντωνίνου,καταταράξασαν, καί τόν Χριστόν εν σταδίω, μέσον ανομούντων,διαγγείλασαν ευσταθώς, Θεόν προαιώνιον καί άνθρωπον αναμάρτητον.
Έτερον προσόμοιον Ήχος πλ.Δ'.( Ώ τού παραδόξου ) Ώ τού παραδόξου θαύματος ! Παρασκευή η σοφή.Αντωνίνου τό φρύαγμα, ανδρικώς κατέβαλε,προθύμως εναθλήσασα, καί τών βραβείων τής άνω κλήσεως,καί τών στεφάνων αξιωθείσα σεμνή,υπέρ τών δούλων σου,τών πιστώς τιμώντων σε,μνείαν ποιού, πάντοτε πρός Κύριον, ελεηθήναι ημάς.
Στιχηρά Απόστιχα Προσόμοια. Ήχος πλ.Α'. (Χαίροις, ασκητικών αληθώς... ) Χαίροις, Παρασκευή η σοφή, τών αθληφόρων τό σεπτόν εγκαλώπισμα.Τόν τούτων γάρ σχούσα ζήλον καί πίστιν, τήν αρραγή,ανδρικοίς αγώσι προσεχώρησας. Λαμπερά τε παλαίσματα καί λαμπρότερα τρόπαια,ήγειρας όντως κατ' εχθρών τών τής πίστεως καί αλάστορος, τού δεινού πολεμήτορος. Τούτους κατατροπώσασα, είς τέλος καί παίγνιον,δείξασα τούτους, καί μόνον τόν σόν Χριστόν μεγαλύνασα.Αυτόν εκδυσώπει ταίς ψυχαίς ημών δοθήναι τό μέγα έλεος. Δόξα Πατρί Αποστίχων Ηχοςπλ. Β'. Δεύτε πάντα τής γής τά πέρατα,πνευματικήν χορείαν επικροτήσωμεν καί τού Χριστού παρθενομάρτυρα, ευφημήσωμεν λέγοντες.Χαίροις, Παρασκευή οσία καί θεοτίμητε.Χαίροις,η τό μαρτύριον καλώς υποδεξαμένη, χαίροις τών Μαρτύρων ισοστάσιε, καί τών οσίων ομόσκηνε, μεθ' ών ικέτευε τού σωθήναι τάς ψυχάς ημών.
Είς τόν Όρθρον. Καθίσματα. Ήχος Α'. Τόν τάφον σου Σωτήρ
Ώς άμωμος αμνάς καί αγνή τώ Κυρίω,τοίς ίχνεσι τού σού Εραστού, επομένη, προθύμως εζήλωσας τόν Εκείνου,σύ θάνατον.Όθεν έτυχες τής ουρανίου παστάδος,στέφος άφθαρτον, περικειμένη αξίως, καί δόξαν αμάραντον.
Μετά τόν. Πολυέλεον. Ήχος Δ',. Κατεπλάγη Ιωσήφ Παρασκευή μάρτυς Χριστού,ανευφημούμεν σε πιστοί, ότι τόν τύραννον εχθρόν, θεία δυνάμει τού Σταυρού,σού τοίς ποσί κατεπάτησας γενναιοφρόνως, καί γέγονας ημίν ανδρεία πίστεως,πάσαν τού εχθρού πατούσα δύναμιν. Καί, ουρανόθεν έλαβες τόν στέφανον,τη κορυφή σου αοίδιμε. Χριστόν δυσώπει, σωθήναι πάντας τούς εκτελούντας τήν. μνήμην σου. Είς τούς Αίνους. Ήχος Α'. Τών ουρανίων ταγμάτων
Εν ταίς αυλαίς τού Κυρίου χοροβατούσα σεμνή,άμα παρθένος μάρτυς,ταίς φρονίμοις εκείναις,εκείθεν εκομίσω χάριν σοφή, τού ιάσθαι νοσήματα,αποδιώκειν τε πνεύματα μυσαρά, τών εν πίστει προσιόντων Σοι. Δόξα Πατρί... Ήχος πλ.Α'. Σήμερον ημέραν υπέρλαμπρον, καί έαρ πανευφρόσυνον, ανέτειλε τοίς πέρασιν, η πάνσεπτος πανήγυρις τής αθληφόρου, λαμπρύνουσα τών ευσεβών τάς καρδίας τοίς θαύμασιν, ώς άνθεσι τούς πιστούς ευωδιάζουσα.Δεύτε ούν άπαντες πιστοί, ευφρανθώμεν τώ πνεύματι, καί τάς χείρας κροτήσωμεν, επί τή λαμπρά καί σεβασμία μνήμη,τής μάρτυρος Παρασκευής, καί τοίς άνθεσι τών εγκωμίων τούτων καταστέψωμεν,ούτω βοώντες:Χαίροις, Παρασκευή καλλιπάρθενε κόρη.Χαίρε νύμφη τού Χριστού.Χαίροις,η τών Ελλήνων, δηλαδή τών (εθνικών), τά απύλωτα στόματα,ώς αφώνους αποδείξασα ιχθύας, και τήν άνοιαν αυτών, εναντίον Αντωνίνου τού δυσσεβούς, ελέγξσασα,καί κηρύξασα Χριστόντόν Θεόν, τόν παρέχοντα ημίν, τό μέγα έλεος.
Έχω ήδη ολοκληρώσει ,από τό Συναξάρι,ένα μικρό μέρος, τής δράσεως,τής Αγίας Παρασκευής. Κυρίως,από τά τροπάρια καί τούς ύμνους, σοφών μοναχών καί ασκητών, τού Όρους Σινά ,αλλά καί Αγιορειτών υμνογράφων.
Η αθληφόρος μάρτυς τού Χριστού,διά σειράς αιματηρών βασάνων, χαρακτηρίζεται καί ώς ισαπόστολος, ακολουθήσασα, "τοίς ίχνεσιν Αυτού"δηλ.τού Χριστού.(Α',Πέτρ. β'.21). "Τή διδαχή Αυτού."( Μαρκ.δ'.2), καί "τή αγάπη Αυτού αχωρίστως". ( Ρωμ.η'.35)καί μάς καλεί,νά αγαπήσουμε τό Σωτήρα Χριστό, μέ τό δικό της παράδειγμα,τό άξιον πρός μίμησιν.
Στούς έχοντας τήν ονομαστική τους εορτή, τήν ημέρα τής μνήμης αυτής,εύχομαι, Χρόνια πολλά καί ευλογημένα. Καλό Καλοκαίρι,πάντα μέ υγεία ,ειρήνη ,αγάπη και χαρά, σέ όλους.
Χρίστος Γ Κοτρώτσος, Θεολόγος- Φιλόλογος -Παιδαγωγός Επίτ. Γεν.Επιθ/τής Μ.Ε. Νέα Φιλαδέλφεια,12 Απριλίου 2019 ΑΝΑΚΟΎΣ 25 καί ΣΑΡΔΕΩΝ. Τ.Κ.143 41 Τηλ.210 2511254
ΠΑΡΑΣΚΕΥΉ, 12 Απριλίου 2019. (Ε'.ΤΩΝ ΝΗΣΤΕΙΏΝ) + Ο Ακάθιστος Ύμνος Ανθούσης οσ. Ακακίου ,καυσ.
ΠΗΓΈΣ & ΒΟΗΘΉΜΑΤΑ : 1.ΚΑΙΝΗ. ΔΙΑΘΉΚΗ ,& 2. ΣΥΝΕΚΔΗΜΟΣ ΟΡΘΌΔΟΞΟΥ
|