|
ΚΥΡΙΑΚΉ,17 Φεβρουαρίου2019. Άρχισε το ΤΡΙΩΔΙΟΝ
+Αγ.Θεοδώρου του Τήρωνος. ΤΕΛΏΝΟΥ καί ΦΑΡΙΣΑΊΟΥ
ΜΕΓΆΛΗ. ΠΈΜΠΤΗ.( ΠΡΩΪ ) .Θ.Λειτουργία Μ.Βασιλείου.
Η. Αγία Εκκλησία μας εορτάζει, τόν Μ υ σ τ ι κ ό ν Δ ε ί π ν ο ν.
Τό πρωί τής Μ. Πέμπτης, τελείται η Ακολουθία τού Εσπερινού,
μέ Θεία Λειτουργία τού Μ.Βασιλειού, όπως καί τήν πρωίαν
τού Μ Σαββάτου.
Τό εσπέρας τής Μ . ΠΈΜΠΤΗΣ, ψάλλεται ο Όρθρος τής
Μ.ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ, κατά τά προεκτεθέντα.
Ψάλλεται υπό τών Ιεροψαλτών,τρίς, τό:
-"Ότε οι ένδοξοι μαθηταί,εν τώ Νιπτήρι τού δείπνου εφωτίζοντο, τότε Ιούδας ο δυσσεβής,φιλαργυρία νοσήσας εσκοτίζετο..."
Από το πρωί τής Μ.Πέμπτης, στά χωριά τών Αγράφων,στην
Καρδίτσα και τούς άλλους Νομούς της Θεσσαλίας, ίσως καί
γενικότερα σέ όλη τή Χώρα,τα παιδιά τραγουδούν τά πένθιμα
παραδοσιακά κάλαντα, τής Σταυρώσεως του Θεανθρώπου,
Ιησού Χριστού ,τού Λυτρωτή καί Σωτήρος,
διά τάς αμαρτίας τού κόσμου.
Ολοφάνερο ότι έχει αλλάξει ο ρυθμός τής ζωής.Μεγάλοι καί
μικροί,παρατηρεί καί ο πιο ψύχραιμος,κάτι, μια κατήφεια ,
νά επηρεάζει τη βαρειά και πένθιμη ατμόσφαιρα.
Πρωί-πρωί,τα παιδιά δίνουν τό μήνυμα της ημέρας.Γυρίζοντας στα σπίτια λυπημένα,τραγουδώντας, μέ τίς μελωδικες
παιδικές φωνές τους,καί λένε σιγανά,τα κάλαντα της ημέρας.
ΚΆΛΑΝΤΑ ΜΕΓΆΛΗΣ ΠΈΜΠΤΗΣ (Τά αγόρια)
"Σήμερα, μαύρος ουρανός, σήμερα μαύρη μέρα.Σήμερα όλοι
θλίβονται, καί τα βουνά λυπούνται.Σημερα,έβαλαν βουλή,
οι άνομοι Εβραίοι.Οι άνομοι καί φθονεροί, καί τρισκαταραμένοι,
γιά να σταυρώσουν το Χριστό, τών πάντων Βασιλέα.
Κι ό Κύριος, ηθέλησε νά μπεί σε περιβόλι,(στον κήπον Γεθσημανή),
νά κάμει Δείπνο Μυστικό, νά τόν συλλάβουν όλοι!
Κι'η Παναγιά,η Δέσποινα καθόταν μοναχή της,(λυπημένη).
Τάς προσευχάς της έκανε, γιά τό Μονογενή της..."
Καί τού χρόνου και Καλό Πάσχα.
Μετά ώριμη σκέψη, προτίμησα να γράψω αυτούσιους
τούς ύμνους, όπως έχουν διατυπωθεί από τούς ποιητάς-
Υμνογράφους,στη διαδρομή δεκάδων αιώνων καί
καθιέρωσε η Ορθόδοξη πίστη και η Εκκλησία μας.
Παρουσιάζουν, βέβαια, κάποια δυσκολία στην κατανόηση,
αλλά σέ δεύτερη και πιό προσεκτική ανάγνωση,
λύνεται το πρόβλημα γιά τούς ενδιαφερόμενους.
Πιό δύσκολη, ή μάλλον αδύνατη,θά απέβαινε η προσπάθεια
μετάφρασης ή ερμηνείας, χωρίς να χάσουν τη γλαφυρότητα
τού ύφους καί τών υψηλών εννοιών.
Κατ'ανάγκην, παραλείπω πολλά,από όσα ήθελα να γράψω..
Παραμένει ανέπαφο το ύφος και η εντύπωση.
Κατά το εσπέρας τής Μ.ΠΕΜΠΤΗΣ,αναγινώσκονται οι(12)περικοπές,από τα τέσσερα (4 ) Ευαγγέλια,
της Καινής Διαθήκης, τών γνωστών Ευαγγελιστών,
(Ματθαίου, Μάρκου, Λουκά καί Ιωάννου).
Έχω προσθέσει την παράγραφο αυτή,διότι ενίοτε, πολλοί ερωτούν, εάν τα Ιερά Ευαγγέλια, είναι δώδεκα ή τέσσερα.
Διευκρινίζω λοιπόν, ότι τα Ευαγγέλια είναι τέσσερα (4).
Τα λεγόμενα δώδεκα, είναι η σειρά των αναγινωσκομένων
περικοπών της εσπερινής Ακολουθίας τηςΜ Πέμπτης.(7-11μ.μ.)
Η αρχή, μέ το:" Ευλογητός,ο Θεός ημών πάντοτε..."του Ιερέως:
-0"Ότε οι ένδοξοι μαθηταί..."ψαλλομένου, (τρίς).
Ο Ιερεύς αναγινώσκει τό Α' Ε υ α γ γ έ λ ι ο ν.(Ιωάν.ιγ'31-ιη'1),
το οποίον είναι πολύ εκτενές, με πέντε Κεφάλαια, περιεχόμενο.
Εκ τού κατά Ι ω ά ν ν η ν, Ιερού Ευαγγελίου.
Κατά τήν Μ.Πέμπτην,εορτάζονται :1)Ο Μυστικός Δείπνος,
2)Η καθιέρωση τού Μυστηρίου τής Θείας Ευχαριστίας,
3)Η Προδοσία τού Ιούδα,4) Τά φρικτά Πάθη, καί 5)η Σταύρωση,
τού Θεανθρώπου, Υιού τού Θεού, Ιησού Χριστού.
"Σαρκωθέντοςεκ Πνεύματος Αγίου καί Μαρίας, της Παρθένου
και Θεοτόκου ,καί ενανθρωπήσας, διά τήν ημετέραν σωτηρίαν".
Όλα δέ αυτά,διά τήν λύτρωση τών Χριστιανών από τήν αμαρτία,
αποτελούν εγγύηση τής σωτηρίας τών πιστών.(Ιωάν.ς',53-69).
Ακόμη,οι τελευταίοι λόγοι τού Κυρίου, είναι η διδαχή= προσευχή
και διαθήκη πρός τούς μαθητάς Του,πρίν από τόν σταυρικόν θάνατόν Του.Μάς καλούν νά έχομεν ανάμνησιν τών σεβαστών λόγων Του,καί βιώματα πραγματικής συμμετοχής,στό "Σήμερον", τού "Δείπνου τού Μυστικού...κοινωνών με,παράλαβε..."
"Σήμερον", μέ κάθαρσιν ψυχής , καρδίας, καί συνειδήσεως
πονηράς,από πάσης κακίας,και αμαρτίας.
Πρέπει δέ,νά μάς γίνουν βιώματα,γιά νά έχουμε
πραγματική συμμετοχή,στά κοσμοϊστορικά γεγονότα, πού
έγιναν στην Ιερουσαλήμ, πρίν από 2019 χρόνια,για τη σωτηρία
του ανθρώπινου γένους,από καταβολής κόσμου,μέχρι σήμερα,
καί έως τής συντελείας των αιώνων.
Παρουσιάζονται ,ώς συμβαίνοντα "σ ή μ ε ρ o ν ",καί μάς καλούν,
τούς "δαιτυμόνες τους μακαριστούς, στήν πόλη της Σιών,διά
νά προϋπαντήσωμεν",τόν Ιησούν Χριστόν,τον δι'ημάς παθόντα.
Ακολουθούν τροπάρια,μέ τήν ονομασία " Α ν τ ί φ ω ν α ".
Α ν τ ί φ ω ν ο ν. Α'. Ήχος. πλ.δ'.
Άρχοντες λαών συνήxθησαν κατά τού Κυρίου καί κατά τού
Χριστού αυτού.
Λόγον παράνομον κατέθεντο κατ' εμού,Κύριε, Κύριε,
μή εγκαταλείπης με.
Α ν τ ί φ ω ν ο ν. Β'. Ήχος πλ.β'.
Έδραμε λέγων ο Ιούδας,τοίς παρανόμοις γραμματεύσι.
Τί μοι θέλετε δούναι, κ'αγώ υμίν παραδώσω Αυτόν;
Εν μέσω δέ τών συμφωνούντων, Αυτός ειστήκεις,αοράτως,
συμφωνούμενος.Καρδιογνώστα,φείσαι τών ψυχών ημών.
Δόξα Πατρί και Υιώ... Καί νύν... Θεοτοκίον
Διάσωσον από κινδύνων τους δούλους σου Θεοτόκε, ότι πάντες
μετά Θεόν, είς σέ καταφεύγομεν, ώς άρρηκτον τείχος
καί προστασίαν.
Κάθισμα.Ήχος. βαρύς
Εν τώ δείπνω τους μαθητάς διατρέφων καί τήν σκήψιν
τής προδοσίαςγινώσκων.Εν αυτώ τόν Ιούδαν διήλεγξας.
αδιόρθωτον τούτον επιστάμενος,γνωρίσαι δέ,πάσι
βουλόμενος,ότι θέλων παρεδόθης,ίνα κόσμον αρπάσεις
τού αλλοτρίου.Μακρόθυμε δόξα Σοι.
Αμέσως ο Ιερεύς,το Β' Ε υ α γ γ έ λ ι ο ν
Εκ τού κατά Ιωάννην,. (ίη,' 1-18)
Αντίφωνον δ' .Ήχος πλ.α'.
Σήμερον ο Ιούδας καταλιμπάνει τόν Διδάσκαλον, καί
παραλαμβάνει τόν διάβολον.Τυφλούται τώ πάθει τής
φιλαργυρίας,εκπίπτει του φωτός,ο εσκοτισμένος.
Πώς γάρ ηδύνατο βλέπειν,ο τόν φωστήρα πωλήσας,
τριάκοντα αργυρίων; Αλλ' ημίν ανέτειλε, ο παθών
υπέρ τουκόσμου,πρός όν βοήσωμεν:
Ο παθών και συμπαθών ανθρώποις, δόξα Σοι.
Ένεκα τού πλήθους τών τροπαρίων τών Αντιφώνων,αναγράφω,
ένα μόνο τό πρώτο,κάθε φορά.
Αντίφωνον ε'.Ήχος πλ.β'
Ο μαθητής του Διδασκάλου, συνεφώνει τήν τιμήν και
τριάκοντα αργυρίοις πέπρακε τόν Κύριον,φιλήματι δολίω,
παραδούς Αυτόν,τοίς ανόμοις είς θάνατον.
Σήμερον,έλεγεν ο Κτίστης Ουρανού και γής, τοίς εαυτού
μαθηταίς. Ήγγικεν η ώρα καί έφθασεν Ιούδας, ο παραδιδούς με.
Μή τις με αρνήσηται,βλέπων με εν τώ Σταυρώ ,εν μέσω δύο
ληστών.Πάσχω γάρ ώς άνθρωπος, καί σώζω ώς φιλάνθρωπος,
τούς είς εμέ πιστεύοντας.
Αντίφωνον ς'. Ήχος Βαρύς
Σήμερον γρηγορεί ο Ιούδας παραδούναι τόν Κύριον, τόν πρό
τών αιώνων Σωτήρα του κόσμου, τόν εκ πέντε άρτων
χορτάσαντα πλήθη.Σήμερον ο άνομος αρνείται τον
Διδάσκαλον.Μαθητής γενόμενος ,Δεσπότην παρέδωκε .
Αργυρίω πέπρακε, τόν μάννα χορτάσαντα τον άνθρωπον.
Δόξα Πατρί... Και,νύν καί αεί.Θεοτοκίον
Χαίρε, Θεοτόκε, ή τον αχώρητον εν ουρανοίς,χωρήσασα
εν μήτρα Σου.Χαίρε Παρθένε,των προφητών τό κήρυγμα,
δι' ής ημίν έλαμψεν ο Εμμανουήλ.Χαίρε Μήτηρ Χριστού,
τού Θεού.
Κάθισμα.Ήχος βαρύς
Ποίος σε τρόπος, Ιούδα,προδότην του Σωτήρος ειργάσατο;
Μή τού χορού σε , τών Αποστόλων εχώρισε; Μή του χαρίσματος
τών ιαμάτων εστέρησε, μή συνδειπνήσας εκείνοις,σέ τής
τραπέζης απώσατο;Μή των άλλων νίψας τούς πόδας,τους σούς
υπερείδεν;Ώ! πόσων αγαθών,αμνήμων εγένου!
Καί σού μέν,η αχάριστος στηλιτεύεται γνώμη, Αυτού δέ,
η ανείκαστος μακροθυμία κηρύττεται, καί τό μέγα έλεος.
Ακολουθεί το Γ'.Ε υ α γ γ έ λ ι ο ν
Εκ τού κατά Ματθαίον. (κς'.57-75)
Αντίφωνον ζ'. Ήχος πλ.δ'.
Τοίς συλλαβούσι Σε, παρανόμοις ανεχόμενος ,ούτως εβόας ,
.Κύριε.Εί καί επατάξατε τόν Ποιμένα, καί διεσκορπίσατε
τά δώδεκα πρόβατα, τούς μαθητάς μου,ηδυνάμην πλείους,
ή δώδεκα λεγεώνας παραστήσαι Αγγέλων.Αλλά μακροθυμώ,
ίνα πληρωθη ά εδήλωσα υμίν , διά τών προφητών μου,άδηλα
καί κρύφια. Κύριε δόξα Σοι.
Αντίφωνον η'.Ήχος β'.
Είπατε παράνομοι,τί ηκούσατε. παρά τού Σωτήρος υμών;
Ού νόμον εξέθετο, καί τών προφητών τά διδάγματα;
Πώς ούν, ελογίσασθε Πιλάτω παραδούναι τόν εκ Θεού, Θεόν
Λόγον,καί λυτρωτήν τών ψυχών ημών;
Σταυρωθήτω ! έκραζον οι τών σών χαρισμάτων αεί
εντρυφώντες καί κακούργον, αντ'ευεργέτου ητούντο λαβείν,
οι τών δικαίων φονευταί.Εσιώπας δε Χριστέ, φέρων αυτών
τήν προπέτειαν,παθείν θέλων καί σώσαι ημάς,ώς φιλάνθρωπος.
Δόξα, καί. νύν. Θεοτοκίον
Ότι ούκ έχομεν παρρησίαν, διά τα πολλά ημών παραπτώματα,
Σύ, τόν εκ σού γεννηθέντα,δυσώπησον Θεοτόκε Παρθένε.
Πολλά γάρ ισxύει δέησις Μητρός πρός ευμένειαν Δεσπότου.
Μή παρίδης αμαρτωλών ικεσίας η πάνσεμνος, ότι ελεήμων
εστί καί σώζειν δυνάμενος,ο καί παθείν υπέρ ημών
καταδεξάμενος.
Αντίφωνον θ'.Ήχος Γ'.
Έστησαν τά τριάκοντα αργύρια, τήν τιμήν του τετιμημένου,
όν ετιμήσαντο από υιών Ισραήλ.Γρηγορείτε καί προσεύχεσθε,
ίνα μή εισέλθητε είς πειρασμόν.Το μέν πνεύμα πρόθυμον,
η δέ σάρξ ασθενής,διά τούτο γρηγορείτε.
Έδωσαν είς τό βρώμα μου χολήν, καί είς τήν δίψαν μου
επότισάν με όξος.Σύ δέ Κύριε,ανάστησόν με, καί
ανταποδώσω αυτοίς.
-Έστω υπόψει υμών, ότι παραλείπονται πολλά τροπάρια.
Είναι αδύνατον να καταγραφούν όλα. Είναι πάρα πολλά.
Γι'αυτό επιλέγω ένα μέρος, τα πιο σημαντικά, κατά κρίσιν.
Ίσως,τό έχω ξαναπεί ότι τα αντίφωνα είναι τροπάρια πού
ψάλλονται εναλλάξ, από τούς Ιεροψάλτες.
Είναι περί τά (15),ενώ τά Ιερά Ευαγγέλια ,(Οι περικοπές),τής ημέρας, είναι δώδεκα, πού ολοκληρώνονται,
όταν μετά τήν ανάγνωση του Ε'.Ευαγγελίου,καί πρό τού
ΣΤ=6ου Ευαγγελίου, εξέρχεται από το Άγιο Βήμα,
ο Προϊστάμενος Ιερεύς μέ το άπνουν Σώμα του Χριστού, καί
έρχεται είς τό μέσον τού Ναού, όπου τό τοποθετεί, στηρίζων
επί μαρμαρίνου βάθρου,φέροντάς το, επί του δεξιού ώμου,
καί ψάλλων σέ Ήχο πλ.β'.εκφωνών: Τό τροπάριον:
-"Σήμερον,κρεμάται επί ξύλου,ο εν ύδασι τήν γήν κρεμάσας..."
"Βγαίνει η Σταύρωση", όπως λένε το γεγονός, στίς Εκκλησίες.
Επανέρχομαι στά τροπάρια, τών τριών ακόμη αντιφώνων:
ι'.ια'. καί,ιβ'.(10ον,11ο ν και12ον), τά οποία παρεμβάλλονται μεταξύ τών Δ'. Ε'.& ΣΤ', Ευαγγελίων.
Κάθισμα Ήχος πλ.δ'.
Ώ! πώς Ιούδας,ο ποτέ Σου, μαθητής,την προδοσίαν εμελέτα
κατά Σού! Συνεδείπνησε δολίως,ο επίβουλος καί άδικος.
Πορευθείς, είπε τοίς ιερεύσι. Τί μοι παρέχετε καί παραδώσω
υμίν Εκείνον, τόν νόμον λύσαντα και βεβηλούντα το Σάββατον;
Μακρόθυμε Κύριε δόξα Σοι.
Δ '. Ε υ α γ γ έ λ ι ο ν
Εκ τού κατά Ιωάννην (ιη,'.28-ιθ',16)
Αντίφωνον ι'. Ήχος πλ. β'.
Ο αναβαλλόμενος το φώς ώς ιμάτιον, γυμνός είς κρίσιν ίστατο,
καί εν σιαγόνι ράπισμα εδέξατο υπό χειρών,ών έπλασε.
Ο δέ παράνομος λαός τώ Σταυρώ προσήλωσε,τόν Κύριον της
δόξης. Τότε τό καταπέτασμα τού Ναού εσχίσθη.Ο ήλιος
εσκότασε, μή φέρων θεάσασθαι Θεόν υβριζόμενον,όν τρέμει
τά σύμπαντα.Αυτόν προσκυνήσωμεν.
Ο μαθητής ηρνήσατο,ο ληστής εβόησε: "Μνήσθητί μου,Κύριε,
εν τή Βασιλεία Σου"
Αντίφωνον ια'.Ήχος πλ.β'.
Αντί αγαθών, ών εποίησας, Χριστέ,τώ γένει τών Εβραίων,
σταυρωθήναι Σε,κατεδίκασαν,όξος καί χολήν Σέ,ποτίσαντες.
Αλλά δός αυτοίς, Κύριε, κατά τά έργα αυτών, ότι ού συνήκαν
τήν Σήν συγκατάβασιν.
...............................................................................
Ούτε γή, ώς εσείσθη,ούτε πέτραι ώς ερράγησαν, Εβραίους
έπεισαν,ούτε τού Ναού τό καταπέτασμα, ούτε τών νεκρών
η ανάστασις.Αλλά δός αυτοίς, Κύριε, κατά τα έργα αυτών,
ότι κενά κατά Σού εμελέτησαν.
Αντίφωνον ιβ'.Ήχος πλ.δ'.
Τάδε λέγει Κύριος τοίς Ιουδαίοις: Λαός μου τί εποίησά σοι,
ή τί σοι παρηνώχλησα; Τούς τυφλούς σου εφώτισα, τούς
λεπρούς σου εκκαθάρισα,άνδρα όντα επί κλίνης ηνωρθωσάμην.
Λαός μου, τί εποίησά σοι, καί τί μοι ανταπέδωκας;
Αντί τού μάννα, χολήν, αντί τού ύδατος, όξος, αντί του
αγαπάν με, Σταυρώ με, προσηλώσατε. Ουκέτι στέγω, λοιπόν.Καλέσω μου τά έθνη,κακείνα με, δοξάσουσι , σύν
τώ Πατρί καί τώ Πνεύματι. Κ'αγώ αυτοίς δωρήσομαι
ζωήν την αιώνιον.
Κάθισμα_ Ήχος πλ.δ'.
Ότε παρέστης τώ . Καϊάφα ο Θεός, καί παρεδόθης τώ Πιλάτω
ο Κριτής,αι ουράνιαι δυνάμεις εκ τού φόβου εσαλεύθησαν.
Τότε και υψώθης επί του ξύλου,εν μέσω δύο ληστών, καί
ελογίσθης μετά ανόμων,ο αναμάρτητος,διά τό σώσαι
τον άνθρωπον. Ανεξίκακε, Κύριε, δόξα Σοι.
Ε' Ε υ α γ γ έ λ ι ο ν
Εκ τού κατά Ματθαίον ( κζ'.3-32 ).
Μετά την ανάγνωση του Ε'.Ευαγγελίου, έπεται τό :
Αντίφωνον _ Ήχος (πλ. Β'.).
Τό άθροισμα των Ιουδαίων τώ Πιλάτω ητήσαντο, σταυρωθήναι
Σε Κύριε.Αιτίαν γάρ εν Σοί,μή ευρόντες , τόν υπεύθυνον Βαραββάν
ηλευθέρωσαν, καί Σέ τόν δίκαιον κατεδίκασαν μιαιφονίας
έγκλημα κληρωσάμενοι.Αλλά,δός αυτοίς, Κύριε,το ανταπόδομα
αυτών, ότι κενά κατά Σού εμελέτησαν.
......................................................................................................................
Μικράν φωνήν αφήκεν ο ληστής εν τώ Σταυρώ,μεγάλην πίστιν
εύρε,μιά ροπή εσώθη, καί πρώτος Παραδείσου πύλας
ανοίξας εισήλθεν.Ο αυτού την μετάνοιαν προσδεξάμενος,
Κύριε, δόξα Σοι.
Δόξα.Και νύν_ Θεοτοκίον
Χαίρε,η δι' Αγγέλου, την χαράν τού κόσμου δεξαμένη.
Χαίρε, η γεννήσασα τόν Ποιητήν Σου, καί Κύριον.
Χαίρε, ή αξιωθείσα γενέσθαι Μήτηρ Χριστού του Θεού.
Είς τό σημείον τούτο, γίνεται η εκ του ιερού Βήματος
Έξοδος τού Εσταυρωμένου, απότον φέροντα Αυτόν Ιερέα, πού
εκφωνεί,σε Ήχον πλ.β'.Τό τροπάριον.
-"Σήμερον κρεμάται επί ξύλου,ο εν ύδασι τήν γήν κρεμάσας.(τρίς).
Στέφανον εξ ακανθών περιτίθεται ο τών αγγέλων Βασιλεύς.
Ψευδή πορφύραν περιβάλλεται,ο περιβάλλων τον ουρανόν
εν νεφέλαις.Ράπισμα κατεδέξατο,ο εν Ιορδάνη ελευθερώσας
τόν Αδάμ.Ήλοις προσηλώθη,ο. Νυμφίος της Εκκλησίας.
Λόγχη εκεντήθη ο Υιός τής Παρθένου.
Προσκυνούμεν Σου,τα Πάθη Χριστέ,(τρίς).Δείξον ημίν καί
τήν ένδοξόν Σου, ανάστασιν."
Έπειτα ψάλλονται υπό τών χορών τα εξής τροπάρια.
Μή ώς Ιουδαίοι εορτάσωμεν.Και γάρ το Πάσχα ημών, υπέρ
ημών ετύθη Χριστός ο Θεός, αλλ' εκκαθάρωμεν εαυτούς,
από παντός μολυσμού καί ειλικρινώς δεηθώμεν αυτού.
Ανάστα,Κύριε,σώσον ημάς ώς φιλάνθρωπος.
Ο Σταυρός Σου,Κύριε, ζωή καί ανάστασις υπάρχει τώ λαώ Σου.
Καί, επ'αυτώ πεποιθότες,Σε τόν αναστάντα Θεόν ημών,
υμνούμεν.Ελέησον ημάς.
Κάθισμα ΉχοςΔ'.
Εξηγόρασας ημάς εκ τής κατάρας τού νόμου τώ τιμίω Σου
αίματι. Τώ Σταυρώ προσηλωθείς, καί τη λόγχη κεντηθείς,
τήν αθανασίαν επήγασας ανθρώποις,Σωτήρ ημών , δόξα Σοι.
ΣΤ' Ε υ α γ γ έ λ ι ο ν (Εκ του κατά Μάρκον,ιε'.16-32)
Είναι η Ευαγγελική περικοπή ,πού "βγαίνει" η Σταύρωση.
Στη συνέχεια ψάλλονται οι Μακαρισμοί σέ Ήχον δ'.
"Διά ξύλου ο Αδάμ,Παραδείσου γέγονεν άποικος....."
Ακολουθούν τά τροπάρια.Δόξα, καί νύν _Θεοτοκίον.
Προκείμενον. Ήχος Δ'.
Διεμερίσαντο τά ιμάτιά μου εαυτοίς και επί τον ιματισμόν μου
έβαλον κλήρον. Μετά στίχων, (τρίς).
Τό Ζ' Ε υ α γ γ έ λ ι ο ν
Εκ τού κατά Ματθαίον (κζ:33-54)
Μετά την ανάγνωση του Ν'.=50ου Ψαλμού, ευθύς, τό:
Τό Η'. Ε υ α γ γ έ λ ι ο ν
Εκ τού κατά Λουκάν. (κγ'.32-49)
Έπεται ο κανών:"Πρός σέ ορθρίζω..."
Κ ο ν τ ά κ ι ο ν
Τον δι' ημάς σταυρωθέντα,δεύτε πάντες υμνήσωμεν.
Αυτόν γάρ κατείδε Μαρία επί τού ξύλου και έλεγεν:
Εί καί σταυρόν υπομένεις,σύ υπάρχεις ο υιός καί Θεός μου.
Ο Οίκος
Τόν ίδιον Άρνα ή αμνάς θεωρούσα πρός σφαγήν ελκόμενον,
ηκολούθει Μαρία,τρυχομένη μεθ' ετέρων γυναικών,ταύτα
βοώσα:Πού πορεύει τέκνον;Τίνος χάριν, τόν ταχύν δρόμον
τελείς;Μή έτερος γάμος πάλιν εστιν εν Κανά, κ'ακεί σπεύδεις,
ίνα εξ ύδατος αυτοίς οίνον ποιήσης;Συνέλθω Σοι, τέκνον,
ή μείνω σοι , μάλλον; Δός μοι λόγον, Λόγε, μή σιγών παρέλθης
με,ο αγνήν τηρήσας με.Σύ γάρ υπάρχεις ο Υιός καί Θεός μου.
Τή Αγία και Μεγάλη Παρασκευή, τά άγια και σωτήρια καί
φρικτά Πάθη του Κυρίου καί Θεού καί Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού επιτελούμεν.Τους εμπτυσμούς,τα ραπίσματα,
.τά κολαφίσματα, τάς ύβρεις,τούς γέλωτας, τήν πορφυράν
χλαίναν, τόν κάλαμον, τόν σπόγγον, τό όξος,τούς ήλους,
τήν λόγχην.Καί προπάντων, τόν Σταυρόν και τόν θάνατον,
ά δι' ημάς,εκών κατεδέξατο.Έτι δε,καί τήν του ευγνώμονος
ληστού, του συσταυρωθέντος Αυτώ,σωτήριον εν τώ Σταυρώ
ομολογίαν.
Ακολούθως,οι Η'&Θ' Ωδές του Κανόνα και η Καταβασία.
Εξαποστειλάριον Ήχος γ'.
Τόν ληστήν αυθημερόν τού Παραδείσου ηξίωσας Κύριε.
Κ'αμέ τώ ξύλω τού Σταυρού,φώτισον καί σώσον με.
Θ'. Ε υ α γ γ έ λ ι ο ν
Εκ τού κατά Ιωάννην. (ιθ'.25-37)
Ιδιόμελα τών Αίνων Ήχος γ.'
Δύο καί πονηρά εποίησεν ο πρωτότοκος υιός μου Ισραήλ.
Εμέ εγκατέλιπε,πηγήν ύδατος ζωής, καί ώρυξεν εαυτώ,
φρέαρ συντετριμμένον.Εμέ επί ξύλου εσταύρωσε, τόν δέ
Βαραββάν ητήσατο καί απέλυσεν.Εξέστη ο ουρανός,
επί τούτω και ο ήλιος τάς ακτίνας απέκρυψε.
Σύ δέ Ισραήλ ούκ ενετράπης, αλλά θανάτω με παρέδωκας.
Άφες αυτοίς,Πάτερ Άγιε,ού γάρ οίδασι τί εποίησαν.
Σταυρωθέντος Σου, Χριστέ,πάσα η κτίσις βλέπουσα έτρεμε.
Τά θεμέλια τής Γής,διεδονήθησαν φόβω του κράτους Σου.
Σού γάρ υψωθέντος σήμερον,γένος Εβραίων απώλετο.
Τό του Ναού τό καταπέτασμα διερράγη διχώς.
Τα μνημεία ηνεώχθησαν καί νεκροί εκ τών τάφων εξανέστησαν.
Εκατόνταρχος ιδών το θαύμα έφριξε.Παριστώσα δέ η Μήτηρ Σου,
θρηνωδούσα μητρικώς.Πώς μή θρηνήσω καί τα σπλάχνα μου, τύψω,ορώσα Σε γυμνόν, ώς κατάκριτον εν ξύλω κρεμάμενον;
Ο σταυρωθείς καί ταφείς καί Αναστάςεκ τών νεκρών,
Κύριε, δόξα Σοι.
Δόξα Πατρί...Ήχος πλ.Β'.
Εξέδυσάν με τά ιμάτιά μου, καί ενέδυσάν με χλαμύδα κοκκίνην.
Έθηκαν επί τήν κεφαλήν μου,στέφανον εξ ακανθών και επί
τήν δεξιάν μου χείρα έδωκαν κάλαμον,ίνα συντρίψω αυτούς,
ώς σκεύη κεραμέως.
Καί νύν...
Τόν νώτον μου έδωκα είς μαστίγωσιν,το δέ πρόσωπόν μου
ούκ απεστράφη από εμπτυσμάτων.Βήματι Πιλάτω παρέστην
καί Σταυρόν υπέμεινα διά τήν τού κόσμου σωτηρίαν.
Ι'. Ε υ α γ γ έ λ ι ο ν
Εκ του κατά Μάρκον (ιε'.43-47)
Σοί δόξα πρέπει... Συναπτή Ιερέως, Ευθύς δε,
ΙΑ'. Ε υ α γ γ έ λ ι ο ν
Ευθύς Ιδιόμελα Απόστιχα. Ήχος Α'.
Πάσα η κτίσις ηλλοιούτο φόβω ,θεωρούσα Σε,εν Σταυρώ
κρεμάμενον Χριστέ.Ο ήλιος εσκοτίζετο καί Γής τά θεμέλια
συνεταράττετο.Τά πάντα συνέπασχον τώ τα πάντα κτίσαντι.
Ο εκουσίως δι' ημάς υπομείνας,Κύριε, δόξα Σοι.
Ήχος Β'.
Λαός δυσσεβής καί παράνομος,ίνα τί μελετά κενά;
Ίνα τί τήν ζωήν τών απάντων θανάτω κατεδίκασε;
Μέγα θαύμα ! Ότι ο Κτίστης του κόσμου , είς χείρας
ανόμων παραδίδοται καί επί ξύλου ανυψούται ο φιλάνθρωπος,
ίνα τούς εν Άδη δεσμώτας ελευθερώσει κράζοντας.
Μακρόθυμε Κύριε, δόξα Σοι
Δόξα Πατρί...Ήχος πλ.Δ'.
Κύριε,αναβαίνοντός Σου εν τώ Σταυρώ,φόβος καί τρόμος
επέπεσε τη κτίσει.Καί τήν Γήν μέν, εκώλυες καταπιείν
τούς σταυρούντας Σε, τώ δέ Άδη επέτρεπες αναπέμπειν
τούς δεσμίους, είς αναγέννησιν βροτών.
Κριτά ζώντων καί νεκρών,ζωήν ήλθες παρασχείν καί ού
θάνατον.Φιλάνθρωπε δόξα Σοι.
Καί νύν_Ήχος. πλ.Δ'
Ήδη βάπτεται κάλαμος αποφάσεως,παρά κριτών αδίκων,
καί Ιησούς δικάζεται καί κατακρίνεται Σταυρώ.
Καί πάσχει η κτίσις,εν Σταυρώ καθορώσα τόν Κύριον.
Αλλ' ο φύσει σώματος δι' εμέ πάσχων,αγαθέ,Κύριε, δόξα Σοι.
ΙΒ'. Ε υ α γ γ έ λ ι ο ν
Εκ τού κατά Ματθαίον. (κζ'.62-66)
Ο χορός: Δόξα Σοι, Κύριε, δόξα Σοι.
Αγαθόν το εξομολογείται τώ Κυρίω... Τρισάγιον
Απολυτίκιον. Ήχος Δ'.
Εξηγόρασας ημάς εκ τής κατάρας τού νόμου,τώ Τιμίω σου
Αίματι.Τώ Σταυρώ προσηλωθείς καί τή λόγχη κεντηθείς,
τήν αθανασίαν επήγασας ανθρώποις.Σωτήρ ημών δόξα Σοι.(Τρίς)
Εκτενής δέηση υπό τού Ιερέως καί απόλυσις.
Αγαπητοί μου φίλοι,ήδη εμάκρυνε πάρα πολύ, ο λόγος.
Είναι, νομίζω ανάγκη να σταματήσω,καί. νά συνεχίσω σέ
ταχύτερο ρυθμο γιά τή Μ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΉ & το Μ.ΣΑΒΒΑΤΟ.
Σάς ασπάζομαι εγκαρδίως.Υγεία,ειρήνη καί κάθε χαρά.
Χρίστος Γ Κοτρώτσος .Θεολόγος -Φιλόλογος -Παιδαγωγός
Επίτ Γεν.Επιθ/τής Μ.Ε. Νέα Φιλαδέλφεια 26 Φεβρουαρίου 2019
ΣΆΡΔΕΩΝ & ΑΝΑΚΟΎΣ 25. Τ. Κ.143 41 Τηλ.οικ. 210 2511254
+Αγ. Φωτεινής τής Σαμαρείτιδος
|
