Γ Ν Ω Μ Ι Κ Α   Α Ν Α Λ Ε Κ Τ Α   ΙΙ

" Ελοίμην άν,αδικείσθαι μάλλον,ή αδικέειν ".

                                                        Σ Ω Κ Ρ Α Τ Η Σ      

     ( Θά προτιμούσα νά αδικούμαι,καλύτερα,παρά νά αδικώ.)

1." Φίλου πιστού ούκ έστιν αντάλλαγμα, καί ούκ έστι σταθμός
τής καλλονής αυτού ". (Σοφ.Σειρ. ΣΤ', 15).
2, " Δίκαιοι είς τόν αιώνα ζώσι, καί εν Κυρίω ο μισθός αυτών
καί η φροντίς αυτών παρά Υψίστω ". ( Σοφ. Σολ.Ε',15 ).
3.-Φιλον σόν,ή φίλον πατρώον,μή εγκαταλείπεις.
Είς πάντα καιρόν,φίλος υπαρχέτω σοι".(Παρμ.Ιζ',17).
4.-"Καθεύδοντες,διατελοίτε αν,ώ άνδρες Αθηναίοι,ει μή τινα
επιπέμψειεν ,ο Θεός,κηδόμενος ημών." (Σωκράτης)

                                         ΕΙΣΑΓΩΓΉ

Αγαπητοί μου φίλοι-ες, συγχωριανοί Μεσενικολίτες καί άλλοι
τακτικοί αναγνώστες, Καλημέρα σας, μέ υγεία, ειρήνη , αγάπη
και χαρά,Θεία Χάριτι, καί μέ τήν ευλογία Χριστού-Σωτήρος, 
καίτην προστασία και Σκέπη, τής Παναγίας μας.

Καί σήμερα,το θέμα αναφέρεται στά ΓΝΩΜΙΚΆ  ΑΝΆΛΕΚΤΑ. Ι Ι,
αρχίζοντας με το απόφθεγμα του σοφοτάτου Σωκράτη,τής
αρχαιότητος,κατά το Δελφικόν, "απάντων δέ ανδρών...".

Η αφορμή της καταδίκης του, είς την ποινήν του θανάτου.
Τη συνδέω,με το γνωστό ήδη πόνημα,καί τον. ίδιο τίτλο,
"ΓΝΩΜΙΚΆ. ΑΝΆΛΕΚΤΑ", ( Δίλεκτα καί Τρίλεκτα ), που είχε
κυκλοφορήσει,το πρώτον,στην αρχή,το 2008,σε ευρύ κοινό
φίλων αναγνωστών,( Αθήνα, Καρδίτσα, Νέα Φιλαδέλφεια.
Βόλο,Μεσενικόλα,κ.α.), κατά την τριετία 2008-2010,σε (400)
τετρακόσια αντίτυπα, "ΤΙΜΗΣ. ΈΝΕΚΑ",πρός φίλους,γνωστούς,
άλλα πρόσωπα, Ιερές Μητροπόλεις,κ.λ.π.

Δημοσιεύτηκε,το 2010,σε συνέχειες, στή Μηνιάτικη Εφημερίδα
τού . Συλλόγου Μεσενικολιτών της Αθήνας,"ΝΕΒΡΟΠΌΛΗ ", από
το δραστήριο Δ.Σ.της Ενώσεως, ώστε να γίνει κτήμα των πολλών
συνδρομητών της.

Ο Σύλλογός μας, με τις πολλές δραστηριότητές του,
παράγει πολύ  σημαντικό έργο, γιά τή γενέτειρα, 
το Μεσενικόλα μας.
Εξίσου σοβαρό και  σπουδαίο έργο είναι,η διαρκής φροντίδα του,
για τήν κοπιώδη μέριμνα και αγωνία της συγκέντρωσης και
επιλογής της επίκαιρης ύλης, για την έκδοση και την έγκαιρη
αποστολή της "Νεβρόπολης", στούς χίλιους περίπου, άν δέν
κάνω λάθος , συνδρομητές της.Αξίζει έπαινος,στον Πρόεδρο
κ. Χρυσόστομο Νικ. Καρβούνη, και τους συνεργάτες του,
τα άλλα μέλη της Συντακτικής επιτροπής.

Καί,μετά την εισαγωγή, έρχομαι στο υπό ανάπτυξη θέμα μας.

Μεγάλο ιστορικό γεγονός, του 5ου π.Χ.αι.,η είς θάνατον
καταδίκη του Σωκράτη, (470-399)π.Χ., την οποία καταγράφει
ο μαθητής του Π λ ά τ ω ν, αναφερόμενος στο έργοτου,
Πλατωνικός Διάλογος,της ζωής καί τού έργου του δασκάλου
τους Σωκράτη,υπό τον τίτλο: Πλάτωνος:
"ΚΡΙΤΏΝ, Α Π Ο Λ Ο Γ Ι Α. ΣΩ Κ Ρ Α Τ Ο Υ Σ",ενώπιον
τών πεντακοσίων (501) Δικαστών,του Ανωτάτου Δικαστηρίου,
τής Η λ ι α ί α ς,διά τό μοιραίο τέλος της ζωής,του σοφού
Διδασκάλου των, Σωκράτη.

Η Ηλιαία,ήταν το Ανώτατο Δικαστήριο της αρχαίας Αθήνας,
μέ την επωνυμία Α ρ ε ι ο ς  Π ά γ ο ς,καί τίς αρμοδιότητες
τής δικαιοσύνης,στην αρχαία πόλη-Κράτος τών Αθηνών.
Το σύνολο των μελών-δικαστών,που μπορούσαν να συμμετέχουν
στην απονομή της δικαιοσύνης, ύστερα από κλήρωση ήσαν,
(6 000),έξι χιλιάδες, ελεύθεροι,αυτόχθονες, Αθηναίοι πολίτες,
έχοντες τα πολιτικά δικαιώματά τους,καί η ελάχιστη
πλειοψηφία των συνεδριάσεων,τα πεντακόσια (500) μέλη,
η λεγόμενη Βουλή τών πεντακοσίων, για την ακρίβεια (501).

Το Δικαστήριο αυτό, ελάμβανε τίς μεγάλες αποφάσεις επί 
τών σοβαρών ζητημάτων-θεμάτων, όταν προσέφευγαν στη
δικαιοδοσία του.
Συνεδρίαζε στήν.Π ν ύ κ α, στό λόφο του Α ρ ε ί ο υ  Π ά γ ο υ,
στούς πρόποδες της Α κ ρ ό π ο λ ή ς ,από το βήμα του οποίου
μίλησε καί ο Α π. Π α ύ λ ο ς, πρός τούς Αθηναίους το 51μ.Χ.,
γιά τόν Άγνωστο  Θεό, στόν οποίο είχαν αφιερώσει βωμόν,
μέ την επιγραφή: " ΤΩ ΆΓΝΩΣΤ Ω. ΘΕΩ ".
Η Η λ ι α ί α λοιπόν,τό 399 π.Χ., πήρε την απόφαση της
θανατικής καταδίκης του Σωκράτη, από μίσος,εμπάθεια καί
φθόνο εναντίον του,εκ μέρους των Αθηναίων, γιατί το
απαιτούσε τάχα,το δημόσιο συμφέρον!
Έχω τη γνώμη ότι είχαν σχεδιάσει το πράγμα και το έθεσαν
σε εφαρμογή.Το ανόσιο και προμελετημένο έγκλημα,οι κρατούντες.
Η Αθήνα καί η αγορά στόν Κεραμεικό, όπου σύχναζαν οι Αθηναίοι,
ανέδειξε το μέγιστο φιλόσοφο, πού τους  έμπαινε στο μάτι.
Καταγόταν, από το Δήμο της Αλωπεκής ( της Αντιοχίδος φυλής ).
Γεννήθηκε δέκα περίπου χρόνια μετά τή ναυμαχία της Σαλαμίνας,
πού έγινε το 480 π.Χ.με την πανωλεθρία τών Περσών.

Ο πατέρας του,Σωφρονίσκος, ήταν φίλος της οικογένειας 
του Δίκαιου Αριστείδη. Τό επάγγελμά του, ήταν λιθοξόος=
μαρμαρογλύπτης.
Η μητέρα του Φαιναρέτη,ασκούσε το επάγγελμα της Μαίας.

Ο Σωκράτης, υπήρξε διάσημη φυσιογνωμία στήν αρχαία Αθήνα.
Όλοι τον παραδέχονταν, ώς τη μεγαλύτερη διάνοια, πού ανέδειξε
η πόλη τους,στό χρυσό αιώνα τού Περικλέους.
Παρά ταύτα αποτελουσε πρόσκομμα, στό υπάρχον τότε,
πολιτικό σ ύ σ τ η μ α, άν καί ο ίδιος δέν πολιτευότσν.

Προηγήθηκε βέβαια,ο χρησμός-απάντηση του. Μαντείου των
Δελφών,της Πυθίας,τόν οποίο ίσως περίμεναν οι. άσπονδοι
φίλοι-εχθροί του, γιά νά τόν στρέψουν εναντίον του.
Μέ τη σύγκριση, πού μάλλον προκάλεσαν, γιά τό σκοπό τους,
ήρθε και η απάντηση-απόφαση, για το σοφώτατο άνδρα.

"Σοφός Σοφοκλής, σοφώτερος Ευριπίδης,σοφώτατος δ'απάντων
ανδρών, Σ ω κ ρ ά τ η ς." Η απάντηση του Μαντείου των Δελφών.

Ανήκει, στήν κατηγορία τών λεγομένων "θ ύ ρ α θ εν"σοφών.

Μέ όσα εδίδσσκε, ερχόταν σέ αντίθεση,με τούς θεσμούς και
τίς πεποιθήσεις τών συγχρόνων του,της Πόλης.
Σύμφωνα με τα όσα γράφει ο σοφός μαθητής του Πλάτων,
στο έργο του "  Α π ο λ ο γ ί α  Σ ω κ ρ ά τ ο υ ς".

Σκοπός της ζωής του Σωκράτη,ήταν η απασχόλησή του, μέ τήν
αποστολή,που του είχε αναθέσει,ο Θεός.Αυτό πίστευε ο ίδιος. Ονομαστός, γιά τήν ανδρεία και τηνκαρτερία του.

Υπηρέτησε ώς οπλίτης στη Σάμο,συμμαχική πόλη,το (440)π.Χ.
Πολέμησε στήν Ποτείδαια της Χαλκιδικής,το 429, όπου έσωσε
τή ζωή του αριστοκρατικού μαθητή του, Αλκιβιάδη.
Στό Δήλιο τής Βοιωτίας το 424 , και στήν Αμφίπολη, το 422.

Στην πολιτική δέν αναμείχθηκε, γιατί όπως είπε στούς
Δικαστές του,τα αξιώματα θά απαιτούσαν,συμβιβασμούς
στίς αρχές του.

Υπήρξε και μέλος της Βουλής των πεντακοσίων,δηλ.της Ηλιαίας,
στη δίκη των νικητών της ναυμαχίας των Αργινουσών, καί
αντιστάθηκε στήν καταδίκη τών στρατηγών, σέ θάνατο,κατά
τή συλλογική ετυμηγορία,σέ αντίθεση μέ τήν πλειοψηφία.

Το χρησμό της Πυθίας γιά το πρόσωπό του, από τη σύγκριση,
τόν αντιμετώπισε με τη λιτή απάντηση:

-"Εγώ, έν οίδα, ότι ουδέν οίδα". Δηλαδή:-"Εγώ,ένα ξέρω, ότι
τίποτα δέν ξέρω."
Θεωρήθηκε η απάντησή του,ώς ασέβεια πρός την Πυθία, και
το θεό Απόλλωνα, Ήταν ακριβώς,η αφορμή που ζητούσαν.

Γι'αυτό ουσιαστικά, τόν παρέπεμψαν στο Ανώτατο Δικαστήριο, καθώς και γιά τή διδασκαλία του,"Περί Καινών δαιμονίων,"
πού σήμαινε γιά τούς νέους, κυρίως, μεταξύ των οποίων
καί οι μαθητές του, ότι δέν έπρεπε να πιστεύουν στις γνωστές
από τη Μυθολογία θεότητες.

Η θεογονία=προέλευση τών θεών, γεμάτη από μύθους, όπως
μάς τα εξιστόρησαν λεπτομερώς, ο Απολλόδωρος και ο 
Αιλιανός, στήν "Ποικίλη Ιστορία "του, ανήκε στη σφαίρα
τού θρύλου.
Αναιρούσε λοιπόν,ο Σωκράτης την πίστη στους ψευδείς, φανταστικούς και ανύπαρκτους θεούς,τών αρχαίων Ελλήνων
και άλλων λαών,ότι οι Δώδεκα με το αμέτρητο πλήθος άλλων,
τών ημιθέων- ηρώων,κλπ και τίς γνωστές σχέσεις μεταξύ των

Οι Ολύμπιοι κατοικούσαν (;),στις χιονοσκέπαστες κορυφές,
τού Ολύμπου,όπως πίστευαν.
Ζούσαν στα ανάκτορά τους και τρέφονταν με εκλεκτή τροφή,
την "αμβροσία" καί έπιναν το "νέκταρ", που ήταν μόνο
γιά τούς θεούς.
Τούς φρόντιζαν και τούς υπηρετούσαν,δικά τους παιδιά,
απόγονοί τους, Επρόκειτο, περί θεών με ανθρώπινα
ελαττώματα και αδυναμίες,με συμπάθειες και αντιπάθειες,
κα τόσα άλλα παράλογα και αντιφατικά.
( Μίση,έχθρες, επιλήψιμες σχέσεις και ανάρμοστη συμπεριφορά,
καί πάρα πολλά άλλα ανώμαλα πράγματα).

Ήσαν αθάνατοι,πάνσοφοι, πανταχού παρόντες. Τά είχαν
μοιράσει μεταξύ των ,όλα ειρηνικά ( ;).Έλεγαν, ότι τα μοίρασε
ο Δίας,"Πατήρ,ανδρών τε, θεών τε".
Ποιός το βεβαιώνει; Ποιός ή ποιοι τους είδαν,ή μίλησαν ποτέ
μαζί τους;Καί,σε ποιά γλώσσα; Πάμπολλα τα ερωτήματα.

Ο Σωκράτης λοιπόν έφταιγε για όλα τα κακώς κείμενα.Αυτος
διέφθειρε τους νέους,λέγοντας να μήν πιστεύουν στούς
προγονικούς θεούς. Έτσι νόμιζαν, καί έπρεπε νά τιμωρηθεί
αυστηρά.

Τόν κατηγόρησαν στήν Ηλιαία,με τις κατηγορίες και τις
μαρτυρίες τους,οι ψευδομάρτυρες :Ά ν υ τ ο ς και Μ έ λ η τ ο ς.
Περισσότερο όμως βάρος,είχε το κλίμα,,η ατμόσφαιρα πού
δημιουργήθηκε κατά τη διεξαγωγή της δίκης.
Ιδιαίτερα ίσως συνετέλεσε, στήν καταδικαστική απόφαση,
η αγέρωχη στάση του, και το γεγονός,ότι δέν δέχθηκε να
αναγνώσει τα νομικά επιχειρήματα του ρήτορα Λ υ σ ί α,
γιά να πείσει το Δικαστήριο, και να τον αθωώσει.
Υπερασπίστηκε ο ίδιος τόν εαυτό του.Πράγμα ,που μπορεί
νά θεωρήθηκε και εγωιστικό.
Ο Πλάτων, που μάς διέσωσε τα τελευταία του λόγια,ενώπιον
τών δικαστών της Ηλιαίας, κατά την ημέρα της δίκης, ήσαν:

"Ήδη ώρα,κύριοι δικασταί,απιέναι.Εμοί μέν αποθανουμένου,
υμίν δε, βιωσομένοις.Οπότεροι δέ ημών, έρχονται επί άμεινον
πράγμα,άδηλον παντί,πλήν Θεώ".
Δηλαδή:"Έφτασε η ώρα,κύριοι δικαστές,να φύγουμε.Εγώ μέν,
νά πεθάνω, εσείς δε, γιά να ζήσετε.Τώρα,ποιός από εμάς,
πηγαίνει στό καλύτερο,κανείς δέν το ξέρει,
παρά μονάχα ο Θ ε ό ς.

Τα παραπάνω ήσαν λόγια σταράτα,γεμάτα μεγαλείο καί
αταραξϊα, μπροστά στο θάνατο και τήν αδικία,μέ τήν
καταδίκη, να πάρει  το " κ ώ ν ε ι ο ",=το δηλητήριο.

Στήν απολογία του υποστήριξε ότι πρέπει να πειθαρχούμε καί
ναι υπακούμε στους  Ν ό μ ο υ ς , πάντοτε και όχι μόνο,
όταν μάς ευνοούν.

Πρέπει ακόμη να προσθέσω,ώς εν κατακλείδι,ότι υπήρξε
καί τρίτος μάρτυς κατηγορίας, ονόματι Λ ύ κ ω ν.
Μάρτυρες υπεράσπισης,οι μαθητές του,Πλάτων, Αντισθένης,
Κρίτων,Κριτίας και άλλοι, που δεν τούς άφησαν να μιλήσουν.
Από τά επακολουθήσαντα , φαίνεται ξεκάθαρα ότι σχεδόν
αμέσως, μετά την καταδίκη,αναγνώρισαν οι Αθηναίοι,
τό λάθος τους.
Διαπίστωσαν,με κάποιο φόβο, ένα κενό στήν καθημερινή
ζωή τους. Έβλεπαν, ότι τους έλειπε ο Σωκράτης.
Η σοφή και δίκαιη φωνή της αρετής, τής διανόησης και
τής αλήθειας.
Είναι μεγάλο το βάρος της ενοχής και ο έλεγχος της συνειδήσεως
εκάστου.Η ζώσα φωνή του Θεού,εντός μας.
Θα ήθελαν να επανορθώσουν, αλλά ήταν αδύνατον.
Αργά πιά, γιά "κροκοδείλια δάκρυα", κατόπιν εορτής.
Είχε συντελεστεί το ανήκουστο ανοσιούργημα.Έπεται το φοβερό πλήγμα,η μεταμέλεια και η δημόσια κατακραυγή.
Ο Σωκράτης είχε αποκαλύψει τη μεγάλη αλήθεια πρός τους
πολίτες,σε "αγορά πλήθουσα".Τα λόγια του ήσαν:
"-Καθεύδοντες διατελοίτε αν,ώ Άνδρες Αθηναίοι,ει μή τινα
επιπέμψειε ,ο Θεός, κηδόμενος ημών."
Η φωνή του αντηχούσε μερα- νύχτα στά αυτιά τους.
Ήταν το σαφές μήνυμα τής προόδου τών καιρών,της πρόκλησης
τής εποχής του, και της τωρινής ακόμη.
Υπήρξε προσωπικότης μοναδική και πανανθρώπινη πέρα από
τούς Αθηναίους. "Πολίτη του κόσμου",τόν αποκαλεί 
ο Πλούταρχος,όπως γράφει ο Χρήστος Ζαλοκώστας,στο 
περισπούδαστο έργο του  " ΣΩΚΡΆΤΗΣ ", έκδοση του παλαιού
Βιβλιοπωλείου της ΕΣΤΊΑΣ."
Να ληφθεί υπόψη ότι, ερωτηθείς από το Δικαστήριο,να προτείνει
ο ίδιος, τήν ποινή που έπρεπε να του επιβληθεί, απάντησε:
"Να σιτίζομαι, δωρεάν υπό της πόλεως είς τό Π ρ υ τ α ν ε ί ο ν",
υπονοών ότι τού οφείλονται πολλά, προκαλών την οργή τών
Δικαστών
Εζήτησε δηλ.να του απονεμηθεί ισόβια σύνταξη,απότο Δημόσιο
Ταμείο,ώστε στα εβδομήντα του,να έχει τα πρός το ζήν,
ώς αμοιβή προσφοράς έργου 30/εστίας,χωρίς να έχει λάβει
ποτέ,ούτε " ο β ο λ ό ν ", νομισματική μονάδα της εποχής του,
ευτελούς αξίας,δηλ."πεντάρας",το πιό μικρό κέρμα.

"Στήν ψηφοφορία τών ενόρκων, καταμετρήθηκαν (280) ψήφοι
καταδικαστικές,καί (220) αθωοτικές.
Είχε βέβαια προηγουμένως κριθεί ένοχος με συνέπεια το θάνατο.
Νά πίει το"κώνειο". Ωστόσο δύο γενεές κατόπιν, δηλ.μεσα σε (50-60) χρόνια ,οι Αθηναίοι τού έκτισαν ναίδριο,το" ΣΩΚΡΑΤΕΙΟΝ".
Τού στήσανε μάλιστα ενωρίς άγαλμα,από  Αττικό χαλκό.
Πότε τα πρόλαβαν; Τούς ανάγκασαν οι τύψειςτηςσυνειδήσεως,
για την άδικη πράξη. Αλλά το ρητό ορίζει:
  "Ού μετανοείν δεί, αλλά προνοείν χρή,τον άνδρα τόν σοφόν."
Έμεινε όμως για πάντα ζωντανός.Τουτέστι, στην παγκόσμια ιστορία.
Όσο ζούσε,τόν θεωρούσαν πολλοί ανεπάγγελτο και αναξιόπιστο.
Γρήγορα τον αποκατέστησαν, μετά θάνατυύον.
Πέρασε στήν αθανασία, διότι ανήκει , στη χορεία των αγίων 
ανδρών,της πρό Χριστού εποχής,ως μάρτυρας της αληθινής πίστεως.Ομολογώ ότι μακρυγόρησα και πάλιν.Νέα συγγνώμη!

Υπήρχε βέβαια καί υπάρχει,από τήν πανάρχαια εποχή της
δημιουργίας του ανθρώπου καί ο κόσμος των α ξ ι ώ ν.
Οι α ξ ί ε ς. Αυτές που αξίζουν, Αλλά η απόκτησή τους, δύσκολη,
καί συνήθως,η καταπάτησή τους ,από τούς πολλούς.
Είναι το δ ί κ α ι ο. και το ά δ ι κ ό.
Διότι, κυρίαρχο στοιχείο τών καιρών , είναι η κρίση τών αξιών
καί στην εποχή μας.
Αλλά  και η αγάπη και η φροντίδα, τών γονέων πρός τα τέκνα,
καί τανάπαλιν.Ο σεβασμός και η στοργή τών παιδιών προς
τούς γονείς, όπως και οι άλλες ενγένει α ρ ε τ έ ς.
Θα  διερωτηθούν ίσως, κάποιοι.Αν υπάρχουν, πού εδρεύουν ;
Αυτό είναι άγνωστο μέν, μέσα μας δέ, υπάρχουν.
Πολλοί υποστηρίζουν, ότι είναι στο αίμα πού κυλάει στις
φλέβες μας,ή ακόμα στό τελευταίο κύτταρο του οργανισμού.
Άλλοι δέχονται ότι είναι στό νού, τήν καρδιά,την ελευθερία,
τήν αγαθή ή κακή βούληση=θέληση,μέ τεκμηρίωση
τό α υ τ ε ξ ο ύ σ ι ο,=η συνείδηση.
Το κυρίαρχο στοιχείο της ψυχής καί του πνεύματος,
πού ζωοποιείτό σώμα του ανθρώπου.
Διαπιστωμένο θεωρείται,διά μέσου των αιώνων και τών
χιλιετηρίδων, από τη δημιουργία του ανθρώπου επί της Γής,
μέχρι σήμερα.
Πράγμα που θα ισχύει, όσο υπάρχει ζωή, καί στο μέλλον, ώς
αναντίρρητο και αδιαμφισβήτητο γεγονός, καί θά. καθορίζει
τόν ανθρώπινο βίο.
Νομίζουμε κάθε φορά,ότι ξέρουμε αυτό πού θέλουμε ή όχι;
Καί άν το πετύχουμε ή το κατορθώσουμε,δέν θα μάς λείπει
κάτι άλλο;
Υπάρχει πράγματι το ανικανοποίητο.Η α π λ ή σ τ ί α, στον
κάθε άνθρωπο.Πάντως,η ιστορία μαρτυρεί καί επιβεβαιώνει
το αναλλοίωτο τής ανθρώπινης συμπεριφοράς, του ή θ ο υ ς.
Όπως προσδιορίζεται από τις έννοιες της αγάπης, της πίστης,
τής δικαιοσύνης και κάθε άλλης μορφής  αρετής, γιά τα οποία
αξίζει κανείς να ζεί.

Επομένως υπάρχει ο κόσμος των ιδεών , τών αξιών  και τών
α ρ ε τ ώ ν.Ο σοφός  Α ρ ι α τ ο τ έ λ η ς, αφιέρωσε στην αρετή,
το γνωστό ύμνο:
                           
                  "Αρετά,πολύμοχθε γένει βροτοίο,
                   θήραμα κάλλιστον τώ βίω,
                   σάς πέρι παρθένε μορφάς,καί,
                   πόνους τλήναι μαλλερούς,ακάμαντας."
Με λίγα λόγια: "Αρετή, για σένα αξίζει να ζεί κάποιος, 
καί πολλά να υποφέρει,αλλά καί νά πεθαίνει!".

Καί, ο Μ. Βασίλειος, αναφερόμενος στο θέμα, γράφει στήν
Πραγματεία του, "Πρός τούς νέους, όπως άν εξ Ελληνικών
ωφελοίντο λόγων":
  -" Μόνη δέ κτημάτων  α ρ ε τ ή ,αναφαίρετον,
  καί ζώντι καί τελευτήσαντι παραμένουσα."

(Παράφραση:)" Μόνο δε, από όλα τα κτήματα,την αρετή, δέν μπορεί κανείς,να σου πάρει.Αυτή σέ συντροφεύει,καί ζωντανό , καί όταν φύγεις ,από τον παρόντα κόσμο".

Υπάρχει όντως, καί θα υπάρχει, το κ α λ ό και το κ α κ ό .

Το πρώτο επαινείται,το δεύτερο παραμένει πάντοτε άδικο
καί μεμπτό. Αυτά δέν άλλαξαν και δέν αλλάζουν.
Το έχω ξαναπεί,αλλά το επαναλαμβάνω.

Δέν βρέθηκε, γράφει ο Πλούταρχος,(45-120μ.Χ.), μέχρι  τής
εποχής του, λαός πού να μήν πιστεύει σέ ιερά και όσια.

Στη  επιστολή του, που διεσώθη πρός κάποιο φίλο του,ονόματι
Κολώτη,γράφει:

"Έύροις δ'άν επιών =περιοδεύοντας,καί πόλεις αγραμμάτους,,αοίκους =χωρίς σπίτια,  ατειχίστους,, αβασιλεύτους,απείρους θεάτρων και γυμνασίων.
Ανιέρου δέ πόλεως και αθέου,μή χρωμένης ευχαίς, μηδέ όρκοις,
μηδέ μαντείαις, μηδέ θυσίαις επ'αγαθοίς, μηδ' οαποτροπαίς κακών,
ουδείς εστίν, ούδ' έσται γεγονώς θεατής."
Το σχετικό απόσπασμα, θεωρώ αρκετά κατανοητό.

Παραδίδω λοιπόν σήμερα στην αγάπη σας, αγαπητοί μου φίλοι-ες,
το παρόν συμπλήρωμα,τη νέα συλλογή,που έρχεται  να προστεθεί
στήν πρώτη,του εντύπου "Γνωμικά ανάλεκτα".
Η καταγραφή του συνόλου των υπαρχόντων Γνωμικών-ρητών,
είναι παντελώς αδύνατη.
Αντλών, από το ανεξάντλητο και απύθμενο φρέαρ της αρχαίας
σοφίας,Ελληνικής καί Βιβλικής, πλουτίζεται με το δεύτερο
συμπληρωματικό Ανθολόγιο.

                ΑΡΧΑΙΟΕΛΛΗΝΙΚΆ. ΓΝΩΜΙΚΆ. ( ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑ)

                                  ΔΊΛΕΚΤΑ-ΤΡΙΛΕΚΤΑ

Αισχρόν συκοφαντία/Αμαθής-θρασύς/Άμεινόν εστί εργάζεσθαι
Ανάστασις νεκρών/Απείλει μηδένα/Αποδιοπομπαίος τράγος
Από Θεού άρχεσθαι/Αρμαγεδδών=συντέλεια του κόσμου
Αττικόν άλας(Λεπτή ειρωνεία)/Αχαριστία κακόν μέγα
Βάθος αμέτρητον.../Βεελζεβούλ=Σατανάς/Γόρδιος δεσμός
Δαμόκλειος σπάθη/Δικαίως κτώ/Δόλον φοβού
Δώρα ού λήψει/Δωρεάν ελάβετε,δωρεάν δότε
Ειδώς λέγε/Ειρήσθω εν παρόδω/Έλληνες παρά Σκύθαις
Εν ριπή οφθαλμού/Εξεμέτρη πουσε το ζην=απεβίωσε
Ερευνάτε τάς Γραφάς/Ερινύες- Νέμεσις/ Έρχου και Ίδε
Ευπροσήγορος γίνου/ Εύφημοςίσθι/Έχων δίδου ή χαρίζου
Ζυγόν μή υπερβαίνειν/  Θανόντα μακάριζε
Θνήσκε υπέρ Πατρίδος/Ιδέα κάτοπτρον νού
Ίδια φύλαττε/Ίτε παίδες Ελλήνων/Καινά δαιμόνια (Σωκράτης)
Καρδίανά δίκρανα/Κινδύνευε φρονίμως/ Κόσμιος ίσθι
Λαλιά,δήλον ποιεί/Λεβιάθαν(θαλάσσιον κήτος)
Λέγει Κύριος Παντοκράτωρ/ Μανθάνων μή κάμνε
Μή άπτου φαύλου/ Μή κακοίς ομίλει/ Νενικήκαμεν !( Φειδ.)
ΝΙΨΟΝΑΝΟΜΗΜΑΤΑΜΗΜΟΝΑΝΟΨΙΝ (Καρκ.επιγρ.Γρηγορ.Ναζ/νού)
Ο γέγονε, γέγονε/Ο Κύριος εγγύς/Ομίλει πράως
Όρια μή υπερβαίνειν/Ορκομωσία μή χρώ/Ούχ ήττον τούτου
Παιδείας αι ρίζαι πικραί.../Πάρθιον βέλος/ Πέρυσι αεί βελτίω
Πλείστοι  οι κακοί/ Πλήρης ημερών απήλθεν
Πλούτω απίστει/Πόθεν το φώς;/Πράττε αμετανοήτως
Προόρα το μέλλον/Πρός κυάμους οδεύομεν/Σ'εαυτόν αιδού
Σκοπέειν τα εαυτού/Σοφοίς χρώ=συναναστρέψου
Συκοφαντείν μηδένα/Συμπόσια μή αγάπα/Τάχιστον το νοείν
Τί μέλλει γενέσθαι/Το ξύλον της ζωής,=( ο Σταυρός +)
Το Πνεύμα μή σβέννυτε/Τύχην μή πίστευε/Ύψος δυσανάβατον
Φάσκει και αντιφάσκει/ Φοβού τα αισχρά/Φοβού το γήρας
Φρόνει τι κεδνόν=αξιόλογον/Φύσιν πονηράν ,μεταβαλείν ού ράδιον/Χάριν αντί χάριτος/Ωσαννά εν τοίς υψίστοις/Ώς μή ώφελε

                               ΤΡΊΛΕΚΤΑ- ΤΕΤΡΑΛΕΚΤΑ

   ( Άνευ προσμέτρησης άρθρων,συνδέσμων, προθέσεων κ.τ. λ.)

   Αγαθοί τολμώσι πόνους/ Αγάπη μείζων πασών αρετών
Αεργοίς αιών εορτά/Αετός μυίας ού θηρευει     
Αθάνατον οργήν μή φύλαττε/Αναρχίας μείζον ούκ έσται κακόν
Άνδρες πόλεις, και νήες,ούκ ανδρών κεναί/
Ανήρ άνδρα, καί πόλις πόλιν σώζει/Άπαντας παίδευσις ημέρους
ποιεί/ Από Σκύλλας είς Χάρυβδιν/Άρχεσθαι μαθών άρχειν
επιστήσει/Γαία πυρί μειχθήτω/Γενήσεται μία ποίμνη,είς Ποιμήν
Γνώσεσθε την αλήθειαν/Γύψ κόρακα εγγυάται
Δεινόν, γέλως άκαιρος/Δεί τον νόμον άρχειν                              Δέλεαρ δεινόν, ηδονή/Δόξα Σοι ο Θεός/Δόξα χρημάτων ουκ
ωνητή/Δυοίν κακοίν...βέλτιστον το μή χείρον
Εαυτόν μή αδικούντα,ουδείς παραβλάψαι δύναται
Εγώ ειμί η οδός καί η αλήθεια.../Εζήτουν,  γήν και ύδωρ
Έκτυπον Νόμος,ιδέα/Ειρήνη,η πάντα νούν υπερέχουσα
Εκ κακού Κόρακος, κακόν ωόν/Ελεύθερος ούτις εστί
Ελοίμην άν,αδικείσθαι μάλλον ή αδικέειν
Εμά πάντα,μεθ'εαυτού φέρω/Έναντι πινακίου φακής
Εν γάρ, δικαιοσύνη,συλλήβδην πάσα αρετή
Εν οίνω η αλήθεια/Ενός ανδρός αρχή/Εξεμέτρησε  το ζήν
Έξεστι Κλαζομενίοις ασχημονείν/Εξ ιδίων τα αλλότρια
Επιμελού ψυχής,πράγματος αθανάτου
Επιστήμη, ποιητική ευδαιμονίας/Επί των τύπων των ήλων
Εσκόρπισε,έδωκε τοίς  πένησι/Έστι δίκης οφθαλμός...
Ευλόγει η ψυχή μου τον Κύριον/Έχιδνα,εχθίστη όφεων
Ηδονών ήδιον,έπαινος/Ηδύ το μηδέν πράττειν
Ήθος ανθρώπων, δαίμων/Ήξεις αφίξεις,ούκ,εν πολέμω θνήξεις
Θεόν ουδείς εώρακε πώποτε/θνητός όλβιος,ουδείς
Ιδανικός νόμος,ούκ έστι/Καθεύδει υπό μανδραγόραν
Καιρός τού σιγάν ή του λαλείν/Κακός ανήρ,μακρόβιος
Καρδίαν καθαράν κτίσον εν εμοί,ο Θεός...
Κατόπιν εορτής,ήκει/Κώνωψ επί κέρατος βοός
Λόγος λόγον παλαίει/Μακάριον διδόναι, μάλλον,ή λαμβάνειν
Μακάριος ανήρ ός ούκ επορεύθη,εν Βουλή ασεβών
Μεγάλα πάντα επισφαλή/Μή γνώτω η αριστερά σου...
Μηδένα κατηγορείτω μηδείς/Μηδένα πρό τού τέλους μακάριζε
Μή μέμφου, αλλ' ελέησον/Μικρά ζύμη όλον το φύραμα χυμοί
Νεύρα πολέμου,χρυσός/Νυνί, πίστις, ελπίς ,αγάπη
Νύξ φθέγγεται γνώσιν/Οδός μία,άνω- κάτω
Ο Λόγος ο Σόςαλήθεια εστί/Όμαιμον, ομόγλωσσσν,ομότροπον...
Όμοιος ομοίως αεί πελάζει/Όμοιος ομοίω, ηδέως προσομιλεί
Όπου άμιλλα και νίκη/Οργίζεσθε και μή αμαρτάνετε.
Ορθόν αλήθεια αεί/Ο ταπεινών εαυτόν ταπεινωθήσεται
Ουδείς εκών κακός/Ούκ αν λάβοις, παρά τού μή έχοντος
Ουδέν κρυπτόν ό,ού μή φανερόν γενήσεται
Οφθαλμός,ώτων πιστότερος/Πάντων χρημάτων, μέτρον άνθρωπος/Πενία τέχνας κατεργάζεται/Πέπρωται θανείν πάντας
Περί άλλα τυρβάζει/Πλούτον άδικον φεύγε
Πλούτος,πλείστην δύναμιν έχει/Πόλεμος πάντων πατήρ
Πόνος ευκλείας πατήρ/Πρώτον η των ονομάτων επίσκεψις
Πτωχού γλώσσα δέδεται/Στέργε τα παρόντα,ζήτει τα βελτίω.
Τα καλά,κόποις κτώνται/Τα τού Καίσαρος, Καίσαρι...
Τέχνη μακρά,βίος βραχύς/Ύπνος,αγαθόν μέγα ανθρώποις
Φθόνος,έλκος ψυχής/Φυγάς ειμί θεόθεν (πάροικος)
Ψαλώ τώ Θεώ μου έως υπάρχω/Ών ούκ έστι αριθμός.

Σάς ευχαριστώ για την. υπομονή και την αγάπη σας.

Χρίστος Γ Κοτρώτσος, Θεολόγος- Φιλόλογος -Παιδαγωγός
Επίτ.Γεν. Επίθ/τής Μ.Ε. Νέα Φιλαδέλφεια 17 Φεβρουαρίου 2019
Δ/νση: ΑΝΑΚΟΎΣ 25 Τ.Κ.143 41 Τηλ.210 2511254
ΚΥΡΙΑΚΉ,17 Φεβρουαρίου 2019, ΤΕΛΏΝΟΥ καί ΦΑΡΙΣΑΊΟΥ
Αρχή τού ΤΡΙΏΔΙΟΥ, +Θεοδώρου του Τήρωνος