T A   Χ Ρ Ι Σ Τ Ο Υ Γ Ε Ν Ν Α

Κ α ι,  Α υ τ ό ς,  Π ρ ο σ δ ο κ ί α  Εθνών"   (Γεν.,ΜΘ',10)

 

 

1."Έχθραν θήσω,ανά μέσον σού καί ανά μέσον τής γυναικός καί ανά μέσον τού σπέρματός σου καί ανά μέσον τού σπέρματος αυτής. Αυτός σου τηρήσει κεφαλήν, καί σύ τηρήσεις αυτού πτέρναν". (Γεν.,γ',15)

- Ανέκαθεν ο στίχος αυτός, εχαρακτηρίσθη, ώς "Πρωτευαγγέλιον", αναφερόμενον είς τήν νίκην τού Χριστού κατά τού κακού.

 

2. "Ούκ εκλείψει άρχων εξ Ιούδα, καί  ηγούμενος εκ τών  μηρών αυτού, έως άν έλθη τά αποκείμενα αυτώ, καί   Α υ τ ό ς,  π ρ ο σ δ ο κ ί α   Ε θ ν ώ ν ".(Γεν.,ΜΘ',10)

 

3. "Δόξα εν υψίστοις Θεώ καί επί Γής ειρήνη, εν ανθρώποις ευδοκία". (Λουκ.,β',14)

 

Τά   Χ ρ ι σ τ ο ύ γ ε ν ν α ,  αγαπητοί φίλοι καί φίλες, αναγνώστες, είναι η πρώτη καί βασική εορτή τής Γέννησης τού Χριστού. Τού Υιού τού Θεού Πατρός, ενανθρωπήσαντος, διά τήν σωτηρίαν τού ανθρωπίνου γένους, από την δουλείαν τής αμαρτίας, Θεία Χάριτι, μέ "τό κήρυγμα Ιησού Χριστού, κατά αποκάλυψιν μυστηρίου, χρόνοις αιωνίοις σεσιγημένου" (Ρωμ.,ιδ',24)

 

- "Ιδού,η Παρθένος εν γαστρί έξει, καί τέξεται Υιόν, καί καλέσουσι τό όνομα Αυτού Εμμανουήλ, ό εστί μεθερμηνευόμενον μεθ'ημών ο Θεός". (Ματθ.α',23-24 καί Ησ.,Ζ',14)

 

Καί, "Ότε ήλθε τό πλήρωμα τού χρόνου, (εν έτει 754,από κτίσεως τής Ρώμης), εξαπέστειλεν ο Θεός τόν Υιόν Αυτού, γενόμενον εκ γυναικός, γενόμενον υπό νόμον,ίνα τούς υπό νόμον εξαγοράση,ίνα τήν υιοθεσίαν απολάβωμεν". (Γαλ,δ',5-6)

 

Τό πλέον χαρμόσυνο μήνυμα της ημέρας είναι:"Ετέχθη ημίν σήμερον Σωτήρ". (Λουκ.β',14)

 

- Μήνυμα χαράς, διά τόν κόσμον ολόκληρον, ανεξαρτήτως χρώματος και φυλής, μήνυμα ελπίδας γιά όλους τούς ανθρώπους,όλων τών εποχών. Το γεγονός, είναι η  νέα μέτρηση τού χρόνου, στήν Ιστορία τού κόσμου, είς τήν πρό Χριστου, (π.Χ.), καί μετά Χριστόν (μ.Χ.) εποχή, γιά όλο τόν κόσμο, τόν παλιό καί τόν τωρινό, μέχρι τής συντελείας τών αιώνων. Γεννάται,γιά εμάς, καί όλο τόν κόσμο, σήμερα, ο Σωτήρας, Χριστός, ο ενανθρωπήσας Υιός τού Θεού, εκ τής Υπεραγίας Θεοτόκου Μαρίας, στή Βηθλεέμ τής Ιουδαίας.

 

- Είναι τό μέγα ιστορικό γεγονός, τό οποίον εορτάζει πανηγυρικά επί τριήμερον, κάθε χρόνο τήν 25ην Δεκεμβρίου, όλος ο Χριστιανικός κόσμος, τής Οικουμένης. Τήν πρώτην ημέραν, τήν "κατά σάρκα Γέννησιν τού Χριστού", τή δεύτερη-επομένη, τήν "Σύναξιν", πρός τιμήν τής ΥπεραγίαςΘεοτόκου καί Αειπαρθένου Μαρίας, καί τήν τρίτην, "τόν λιθοβολισμόν", τού Πρωτομάρτυρος Διακόνου Στεφάνου.

 

- Καί ,όλα μαζί,  " τά   Χ ρ ι σ το ύ γ ε ν ν α " ,  τόν τριήμερο εορτασμό, τής "πρώτης γιορτής τού χρόνου", καί τής  τής  θεμελιώσεως επί τής Γής, τής Βασιλείας τών ουρανών, η οποία δέν είναι εκ τού κόσμου τούτου. Τήν θείαν Γέννησιν εχαιρέτησαν οι ουρανοί, οι Άγγελοι, η φύσις, η Γή,οι άνθρωποι.Όλος ο κόσμος χαίρεται τήν Γέννησιν τού Χριστού. Καί η χαρά αυτή, δέν εξατμίζεται καί δέν εξασθενεί ποτέ. Κάθε χρόνο ο Χριστός έρχεται, είναι ο "ερχόμενος".(Αποκ.Ιω.,α',4). Ο πάντοτε καί "πανταχού Παρών, καί τά πάντα πληρών," στή ζωή μας, καί τήν Εκκλησίαν Του. Διά τούτο, η χαρά τών Χριστουγέννων, δέν έχει τό όμοιό της.

- Προπάντων, οι νέοι, τά παιδιά, αισθάνονται τήν χαράν τού Θείου Βρέφους, πού κατεδέχθη νά γεννηθεί, είς την φάτνην τής Βηθλεέμ, καί έγινε, ο οδηγός τής νεότητος, ο αιώνιος φίλος καί προστάτης τών παιδιών όλου τού κόσμου. Ο Πλάστης τού Σύμπαντος εγεννήθη στήν ταπεινή φάτνη, όταν δέν ευρέθη άλλος τόπος, καί έζησε τήν πτωχείαν, ο κλίνας τή καταβάσει τούς ουρανούς,γιά νά τόν αισθάνονται πιό πολύ δικό τους οι πτωχοί. Εγεννηθη στήν ιστορικη Βηθλεέμ,ώς ξένος, καί μή έχων, "πού τήν κεφαλήν κλίναι". (Ματθ.,η',20)

 

- Η πρόνοια τού Θεού, εξ αγάπης πρός την κορωνίδα τής δημιουργίας, τόν άνθρωπον, προετοίμασε εν χρόνω τόν κόσμο, έτσι ώστε, ένα κράτος νά υπάρχει είς τάς περί
τήν Μεσόγειον χώρας, η Ρωμαϊκή αυτοκρατορία, καί μία γλώσσα νά ομιλείται, η Ελληνική κοινή, τών απογόνων τού Μ.Αλεξάνδρου, διότι η ύπαρξη πολλών κρατών καί γλωσσών, θά ήσαν εμπόδιον είς τήν  διάδοσιν καί τήν οριστικήν επικράτησιν, τής νέας θρησκείας τού Χριστού. Σχετικόν είναι το Δοξαστικόν τροπάριον τού Εσπερινού, τής παραμονής, τής Εορτής τών Χριστουγέννων:

Δόξα καί νύν

 Ήχος β'

Αυγούστου μοναρχήσαντος επί τής γής,

η πολυαρχία τών ανθρώπων επαύσατο.

Καί σού ενανθρωπήσαντος εκ τής Αγνής,

η πολυθεία τών ειδώλων κατήργηται.

Υπό μίαν βασιλείαν εγκόσμιον, αι πόλεις γεγένηνται

καί είς μίαν δεσποτείαν Θεότητος, τά έθνη επίστευσαν.

Απεγράφησαν οι λαοί τώ δόγματι τού Καίσαρος.

Επεγράφημεν οι πιστοί ονόματι Θεότητος,

Σού τού ενανθρωπήσαντος Θεού ημών.
Μέγα σου τό έλεος, δόξα Σοι.

 

"Εν Χριστώ Ιησού,(αδελφοί),τή γάρ Χάριτι εστέ σεσωσμένοι,διά τής πίστεως. Καί τούτο,ούκ εξ υμών,Θεού τό δώρον". (Παύλος, πρός Εφεσίους: Κεφ. β', 8-9)

 

-  Τό χαρμόσυνο προμήνυμα ,αρχίζει από τήν παραμονή, μέ τά "Κάλαντα"τών παιδιών  πρωϊ-πρωί,στα χωριά, αλλά καί στίς πόλεις:

 

Χριστούγεννα-πρωτούγεννα, πρώτη γιορτή τού χρόνου,
εβγάτε γιά νά μάθετε, τώρα ο Χριστός γεννιέται...

 

ή τό άλλο:

 

Καλήν εσπέραν άρχοντες, άν είναι ορισμός σας,
Χριστού τή Θεία Γέννηση, νά (ει)πώ στ' αρχοντικό σας.
Χριστός γεννάται σήμερον, εν Βηθλεέμ τή πόλει,
οι ουρανοί αγάλλονται, χαίρεται η κτίσις όλη.
Εν τώ σπηλαίω τίκτεται, εν φάτνη τών αλόγων,
ο Βασιλεύς τών ουρανών καί Ποιητής τών όλων...

 

 

- Αλλά καί τά Χριστουγεννιάτικα τραγούδια, σέ σπίτια καί στούς δρόμους  δημιουργούν μιά ιδιαίτερα εορταστική, πανηγυρική ατμόσφαιρα χαράς.

 

Χιόνια στό Καμπαναριό, πού Χριστούγεννα σημαίνει.
Χιόνια στό Καμπαναριό, ξύπνησ' όλο τό χωριό.
Κι' όλοι, πάν' στήν Εκκλησιά, τό Χριστό να προσκυνήσουν,
κι' όλοι πάν'στήν Εκκλησιά, λάμπει απόψε η Παναγιά…

 

- Μέ τό επίκαιρο τού θέματος, γιά τούς έχοντας τήν ονομαστική τους εορτή, λίγα λόγια περί... ορθογραφίας καί ετυμολογίας. Οι πιό πολλοί,στήν Ελληνική γλώσσα, γράφουν τό όνομά τους, μέ "η", ήτα, οι λίγοι μέ "ι", ιώτα. Ποιό είναι.τό σωστό;

 

Τά, Χρήστος ή Χρίστος, είναι παράγωγα εξ επιθέτων ή ρημάτων.

 

Χρή=χρήστης, εκ τού απροσώπου ρ. ή εκ τού χρηστός=καλός, μέ αναβίβασιν τού τόνου, Όσιος Χρήστος, Μοναχός (κηπουρός), εορτάζων, τήν 12ην Φεβρουαρίου.

 

Τό όνομα Χρίστος, παράγωγο εκ τού Χριστός=χρισμένος, ρ.χρίω, χρίσμα, επίσης μέ αναβίβασιν τού τόνου. (Τό ίδιο γίνεται, μέ τά: Σταυρός-Σταύρος, λαμπρός-Λάμπρος,κ.ά.).

Η Ορθόδοξος Εκκλησία τής Ανατολής,έλυσε τό πρόβλημα, μέ τή λεγόμενη "Κατ'οικονομίαν" λύση, νά εορτάζουν καί οι γράφοντες τό όνομά τους, μέ "η"=ήτα,τά Χριστούγεννα. Προβλήματα παρόμοια, είναι καί μέ τά ονόματα , Εμμανουήλ, Μανώλης ή Μανόλης-Μάνος, καί άλλα υποκοριστικά, συνήθως.

 

 

Απολυτίκιον τής Εορτής

Ήχος δ'
Η Γέννησίς Σου, Χριστέ ο Θεός ημών, ανέτειλε τώ κόσμω,
τό φώς, τό τής γνώσεως. Εν αυτή γάρ, οι τοίς άστροις
λατρεύοντες, υπό Αστέρος εδιδάσκοντο.
Σέ προσκυνείν, τόν Ήλιον τής δικαιοσύνης, καί Σέ γινώσκειν
εξ ύψους Ανατολήν, Κύριε δόξα Σοι.
(Ψαλλόμενον,τρίς)

 

- Επειδή, πολλοί από μάς, δέν είμαστε στήν Εκκλησία, κατά την Ακολουθία τού Όρθρου, γράφω τά τρία Καθίσματα (Ήχος δ'). "Προσόμοια", τού  Καθίσματος, "Κατεπλάγη  Ιωσήφ", όπερ καί γράφω, μέ τό σxετικό  περιεχόμενό του.

 

α) "Κατεπλάγη Ιωσήφ, τό υπέρ φύσιν θεωρών.Καί ελάμβανεν είς νούν, τόν επί πόκον υετόν, εν τή ασπόρω συλλήψει Σου,Θεοτόκε. Βάτον εν πυρί, ακατάφλεκτον, ράβδον Ααρών, τήν
βλαστήσασαν. Καί μαρτυρών ο μνήστωρ Σου καί φύλαξ, τοίς ιερεύσιν εκραύγαζε. Παρθένος τίκτει, καί μετά τόκον, πάλιν μένει Παρθένος".

 

1."Δεύτε ίδωμεν, πιστοί, πού εγεννήθη ο Χριστός. Ακολουθήσωμεν λοιπόν, ένθα οδεύει ο αστήρ, μετά τών μάγων Ανατολής των βασιλέων. Άγγελοι υμνούσιν ακαταπαύστως εκεί. Ποιμένες αγραυλούσιν, ωδήν επάξιον. Δόξα εν υψίστοις λέγοντες, τώ σήμερον εν σπηλαίω τεχθέντι, εκ τής Παρθένου και Θεοτόκου,εν Βηθλεέμ τής Ιουδαίας".

2."Τί θαυμάζεις Μαριάμ, τί εκθαμβείσαι τώ εν Σοί; Ότι άχρονον Υιόν, χρόνω εγέννησα φησί, τού τικτομένου τήν σύλληψιν, μή διδαχθείσα. Άνανδρός ειμί,καί πώς τέξω Υιόν;
Άσπορον γονήν, τίς εώρακε; Όπου Θεόςγάρ βούλεται, νικάται φύσεως τάξις ,ώς γέγραπται. Χριστός ετέχθη εκ τής Παρθένου, εν Βηθλεέμ τής Ιουδαίας".

3."Ο αχώρητος παντί, πώς εχωρήθης εν γαστρί; Ο εν κόλποις τού Πατρός,πώς εν αγκάλαις τής Μητρός; Πάντως,ως οίδεν, ώς ηθέλησε καί ώς ηυδόκησεν.Άσαρκος γάρ ών, εσαρκώθη
εκών.Καί γέγονεν ο ών, ό ούκ ήν δι' ημάς. Καί,μή εκστάς τής φύσεως,μετέσχε τού ημετέρου φυράματος. Διπλούς ετέχθη Χριστός, τόν άνω κόσμον θέλων αναπληρώσαι".

 

Ο Κανών

 

Ωδή Α'

Ήχος  α'

Χριστός γεννάται,δοξάσατε.Χριστός εξ ουρανών, απαντήσατε.
Χριστός επί γής,υψώθητε.Άσατε τώ Κυρίω πάσα η γή,καί
εν ευφροσύνη,ανυμνήσατε λαοί,ότι δεδόξασται.

 

Ωδή Ε’

Θεός ών ειρήνης, Πατήρ οικτιρμών,τής μεγάλης βουλής Σου,
τόν Άγγελον,ειρήνην παρεχόμενον,απέστειλας ημίν.
Όθεν θεογνωσίας πρός φώς οδηγηθέντες, εκ νυκτός
ορθρίζοντες, δοξολογούμεν Σε φιλάνθρωπε.

 

Ωδή Θ'
Μεγάλυνον ψυχή μου, τήν τιμιωτέραν καί ενδοξοτέραν τών άνω στρατευμάτων.
Μυστήριον ξένον ορώ, καί παράδοξον, ουρανόν τό σπήλαιον,
θρόνον Χερουβικόν τήν Παρθένον. Τήν φάτνην χωρίον, εν ώ
ανεκλίθη ο αχώρητος, Χριστός ο Θεός, όν ανυμνούντες, μεγαλύνομεν.

 

Εξαποστειλάριον

 Ήχος β'

Επεσκέψατο ημάς, εξ ύψους ο Σωτήρ ημών. Ανατολή ανατολών,
καί οι εν σκότει καί σκιά, εύρομεν την αλήθειαν.

Καί γάρ εκ της Παρθένου, ετέχθη ο Κύριος.

 

 

Δοξαστικόν  Εορτής

Ήχος πλ.β'

Ότε καιρός τής επί Γής παρουσίας Σού, πρώτη απογραφή
τή Οικουμένη εγένετο. Τότε έμελλες τών ανθρώπων,
απογράφεσθαι τά ονόματα τών πιστευόντων τώ τόκω Σου.
Διά τούτο το τοιούτον δόγμα, υπό Καίσαρος εξεφωνήθη.
Τής γάρ αιωνίου Σου βασιλείας, τό άναρχον εκαινουργήθη.
Διό Σοί, προσφέρομεν καί ημείς, υπέρ τήν χρηματικήν
φορολογίαν, ορθοδόξου πλουτισμόν θεολογίας, τώ Θεώ
καί Σωτήρι τών ψυχών ημών.

 

 

Καί νύν...

Ήχος β'

Σήμερον ο Χριστός εν Βηθλεέμ γεννάται εκ Παρθένου,
σήμερον ο άναρχος άρχεται,καί ο Λόγος σαρκούται.
Άι δυνάμεις τών ουρανών αγάλλονται,καί η Γή σύν τοίς
ανθρώποις ευφραίνεται.Οι μάγοι τά δώρα προσφέρουσιν,
οι ποιμένες τό θαύμα κηρύττουσιν.Ημείς δέ, ακαταπαύστως
βοώμεν: Δόξα εν υψίστοις Θεώ καί επί τής ειρήνη,
εν ανθρώποις ευδοκία.

 

 

 

Νομίζω ότι σάς έχω κουράσει,μέ τό πλήθος τών τροπαρίων.

Αυτές τίς σκέψεις καί τά κείμενα, αγαπητοί μου φίλοι-ες, άς τίς κάνουμε βίωμα όλοι μας, σήμερα, μέ τήν χαρμόσυνη αναγγελία τής Γεννήσεως, τού Λυτρωτή Χριστού, Σωτήρος.

Σέ μιά παγκόσμια αναταραχή, όπως η σημερινή, άς λάμψει εντός μας, τό φώς τού Άστρου τής Βηθλεέμ, καί άς φωτίζει, τό κάθε βήμα τής ζωής μας.

Η ανθρωπότης, μόνον πλησίον τού Χριστού, θά εύρει την ειρήνη καί από Αυτόν θα αντλήσει δύναμη καί παρηγορία, στά δεινά της.

Ο λαός μας πού έζησε εθνικές περιπέτειες αμέτρητες, μέ τήν πίστη στό Χριστό καί τήν Ορθοδοξία, επέζησε όλων τών συμφορών, έχοντας πάντοτε τό βλέμμα καί τήν
καρδιά του, είς Εκείνον, ο οποίος είναι:

"χθές και σήμερα, ο Αυτός  καί είς τούς αιώνας". (Εβρ.,ιγ',8)

 

Εύχομαι σέ όλους, Χρόνια πολλά, Καλά Χριστούγεννα, καί
με υγεία, ειρήνη καί χαρά, τό νέον έτος 2019 καί όλο τό Δωδεκαήμερο.

Στούς εορτάζοντες, ιδιαιτέρως, ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ.
Σάς ασπάζομαι εγκαρδίως μέ αγάπη.

 

  Χρίστος Γ. Κοτρώτσος

Θεολόγος -Φιλόλογος-Παιδαγωγός
Επίτ.Γεν.Επιθ/τής Μ.Ε.

Νέα Φιλαδέλφεια, ΑΝΑΚΟYΣ 25 Τ.Κ.143 41

Τηλ.Οικίας  210 2511254

 

 

ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ,30 Νοεμβρίου 2018
+Αγίου Αποστόλου Ανδρέα, τού Πρωτοκλήτου

 

 

 

Πηγές καί Βοηθήματα:
1. ΠΑΛΑΙΑ &  ΚΑΙΝΗ  ΔΙΑΘΉΚΗ
2. ΣΥΝΕΚΔΗΜΟΣ ΟΡΘΟΔΌΞΟΥ
3. ΒΙΚΙΠΑIΔΕΙΑ