spacer.png, 0 kB
Χρήστος Μηλίτσης : ΠΑΝΑΓΙΑ ΖΩOΔOΧOΥ ΠΗΓΗΣ Εκτύπωση E-mail

Επικρατεί συνήθεια στο χωριό μας το Μεσενικόλα, όταν έρχεται μετά το Πάσχα η γιορτή της Παναγίας Ζωοδόχου πηγής να γίνεται η λειτουργία στο ομώνυμο εξωκλήσι που βρίσκεται περίπου ένα χιλιόμετρο προς το Νότιο μέρος του χωριού μας. Δυτικότερα και σε μικρή σχετικά απόσταση από το μοναστήρι του Αγίου-Δημητρίου. Εκεί βρίσκεται η εκκλησία που είναι αφιερωμένη στην Παναγία Ζωοδόχου Πηγή. Είναι κτισμένη σε ένα μέρος πανοραμικό και περιβάλλεται από μια συστάδα δέντρων. O ρυθμός της είναι Βασιλικής, μονόκλιτη Aθωνίτικου τύπου. Κτίστηκε το έτος 1647μ.Χ. Η τοιχογραφία είναι έργο του Ιερομόναχου Σαμουήλ. Υπάρχει εντοιχισμένη υπογραφή που το μαρτυρεί. «Αγιογραφήθηκε χειρ ευτελούς Σαμουήλ». Κτήτορας του ναού υπήρξε ο Παναγιώτης Μορφέσης. Την εικόνα του τη βλέπουμε ζωγραφι σμένη στο εσωτερικό του ναού, στο αριστερό μέρος της εισόδου. Φορεί καλυμμαύχιον, φέρνει γενειάδα και από την ενδυμασία του, φαίνεται πως είναι κληρικός. Διατηρείται σε καλύτερη κατάσταση από το ναό του Αγίου- Δημητρίου και έχει αρκετές τοιχογραφίες. Όπως είπαμε είναι έργο του Ι. Ζ. αιώνα. Αναγέρθηκε το 1647-1683 με χρήματα που διέθεσε ο Παναγιώτης Νικούσης, ή Μορφέσης, ο οποίος, κατά τον Ιεζεκιήλ, υπήρξε διερμηνέας της Υψηλής Πύλης στη Κωνσταντινούπολη. Στο Δυτικό μέρος της εκκλησίας βλέπουμε ζωγραφισμένη τη μορφή του. Είναι ντυμένος με γούνα και έχει μια παρακλητική στάση προς τη Θεομήτορα. Ήταν φιλότουρκος, λέγεται, και προσέφερε πάρα πολλές υπηρεσίες στους Τούρκους. Μεταξύ των άλλων συντέλεσε στο να τους παραδώσει με προδοσία την Κρήτη που κατείχαν τότε οι Ενετοί. Επειδή δε είχε και μεγάλη μόρφωση και γνώριζε πολλές γλώσσες, έφθασε σε υψηλά αξιώματα και απέκτησε μεγάλο πλούτο. Όλα όμως αυτά τον έκαναν να νοιώθει ένοχος απέναντι στο Θεό και στο Έθνος και για να εξιλεωθεί, όταν πλησίαζε το τέλος της ζωής του και παραιτήθηκε από την υπηρεσία του, πήγε σε πνευματικό να εξομολογηθεί. O πνευματικός τον συμβούλεψε, να κτίσει με τα χρήματα της προδοσίας δεκαπέντε εκκλησίες, να κατοικήσει σε μέρος ορεινό και να τρέφεται με γάλα. Έτσι μεταξύ των εκκλησιών αυτών που έκτισε συμπεριλαμβάνεται και η εκκλησία της Παναγίας. Έκτισε πολυτελέστατη κατοικία στο Νεοχώρι, σύμφωνα με την παράδοση, όπου διέμεινε μέχρι το τέλος της ζωής του, επειδή δε τρεφόταν με γάλα μέσα στο οποίο έριχνε λίγο αλεύρι το (κουσκούσι), Oνομάστηκε από τους εντοπίτες Κουσκουλάς. Σχετικά με τον Παναγιώτη Νικούση, όσα λέει η παράδοση δεν πρέπει να είναι όλα σωστά. Ο Νικούσης γεννήθηκε στη Κωνσταντινούπολη που τότε λέγονταν Βυζάντιο, από Έλληνες γονείς το έτος 1613. Δεν είναι καθόλου απίθανο ο πατέρας του να κατάγονταν από το Νεοχώρι των Αγράφων. Είχε δάσκαλο το Μελέτιο Στρίγκο, σπουδαίο λογιώτατο. Γνώριζε αρκετές γλώσσες όπως την Ελληνική, Περσική, Αραβική, Τουρκική, τη Λατινική και Ιταλική. Σπούδασε Μαθηματικά και Αστρονομία. Υπήρξε αρχικά διερμηνέας της Αυστριακής Πρεσβείας το 1649. Αργότερα ο Μέγας Βεζύρης Μεχμέτ-Κιουπρουλή,ή Κιουπρολού, τον διόρισε πρώτον διερμηνέα της Υψηλής πύλης. Το 1664 στο πόλεμο μεταξύ Τούρκων και Ενετών, συνέβαλε στη κατάληψη της Κρήτης από τους Τούρκους. Παρ' όλα αυτά, ο Νικούσης δεν λησμόνησε την καταγωγή του και υποστήριξε με κίνδυνο της ζωής του τα εκκλησιαστικά μας θέματα. Δυο φορές έσωσε τους Αγίους τόπους των Ιεροσολύμων. Τη πρώτη το 1656 από τους Αρμενίους και τη δεύτερη το 1672 από τους Δυτικούς Καθολικούς, όταν Γαλλοι και Γερμανοί διεκδικούσαν η κάθε μία για λογαριασμό τους την προστασία των Αγίων τόπων. Τότε χάρις στη δική του παρέμβαση στη υψηλή πύλη και στο «Χάτι-σερίφ» που είχε ο ίδιος πετύχει για το γένος μας, εξεδόθη Βεράτιον «φιρμάνι» με το οποίον απενεμήθη στους Έλληνες η κατοχή του Αγίου-Τάφου.

Από σχετικές έρευνες που κάναμε διαπιρτώσαμε ότι ο Νικούσης πέθανε στις 22 Σεπτεμβρίου το 1673 από αποπληξία στη Κωνσταντινούπολη και όχι στο Νεοχώρι, όπως λέει η παράδοση. Το σώμα του ενταφιάστηκε με μεγαλοπρέπεια στη Μονή της Θεομήτορος, στη Χάλκη. Πως τώρα η παράδοση τον θέλει να κατοίκησε στο Νεοχώρι, να ονομάστηκε Κουσκουλάς, να έφτιαξε μεγαλοπρεπή κατοικία και να άφησε εκεί την τελευταία του πνοή, αυτό είναι αλλουνού παπά Ευαγγέλιο. Το βέβαιο είναι ότι έκτισε αρκετές εκκλησιές και Μοναστήρια. Αυτό δεν μπορεί να διαψευστεί γιατί όπως προαναφέραμε η προσωπογραφία του βρίσκεται σε αρκετές εκκλησίες και Μοναστήρια. Ίσως κατά την ταπεινή μου γνώμη, να επισκέφτηκε την περιοχή μας και γενικότερα τη περιοχή των Αγράφων ή να έστειλε χρήματα για την ανέγερση τους. Η Εκκλησία υπέστη αρκετές βλάβες από τις επιδρομές Τούρκων και Αλβανών. O Γαβριήλ Διονυσιάτης, κατά κόσμο Γεώργιος Καζάσης που κατάγεται από το Μεσενικόλα και μόνασε στο Άγιο-Oρος, υποστηρίζει ότι, η εικόνα της Παναγίας που βρίσκεται σήμερα στο Μοναστήρι της Κορώνας, βρίσκονταν αρχικά στην εκκλησία που έκτισε εδώ ο Κουσκουλάς. Προς τιμήν της γένονταν στο μέρος αυτό μεγάλη εμποροπανήγυρη που κράτησε διακόσια χρόνια περίπου. Αργότερα όμως, με τα Oρλωφικά, η Θαυματουργή εικόνα έφυγε και βρέθηκε σε ένα ξωκλήσι του χωριού Κερασιά. Εκεί μεταφέρθηκε και η εμποροπανήγυρη. Σε κάποια εμποροπανήγυρη βρέθηκε εκεί και ο Πατροκοσμάς ο Αιτωλός και μίλησε από μια καρυδιά που από τότε φέρνει το όνομά του. Κατά την επανάσταση του 1821, έφυγε από κει και ήρθε στη Κορώνα και από τότε ονομάστηκε Κορωνιώτισσα. Την ακολούθησε δε και η πανήγυρη που γίνονταν στις 8 του Σεπτέμβρη, όταν γιόρταζε και το Μοναστήρι. Αργότερα το πανηγύρι μεταφέρθηκε στις 4 του Σεπτέμβρη, που συνέπιπται με γιορτή του πολιούχου της περιοχής μας Αγίου Σεραφείμ. Την εικόνα της Παναγίας μέχρι το έτος 1908 την έπαιρναν και την μετέφεραν στο χωριό τους μόνο οι κάτοικοι του Μεσενοκόλα, γιατί το Μοναστήρι ανήκε διοικητικά στο Μεσενικόλα, που ήταν έδρα του Δήμου της Νεβρόπολης. Μετά το έτος αυτό και μετά το δεκαπενταύγουστο την έπαιρναν, όπως κάνουν και σήμερα ακόμη οι κάτοικοι του γειτονικού χωριού Μορφοβούνι (Βουνέσι) και την μετέφεραν για προσκύνημα στην εκκλησία του χωριού τους.

 
< Προηγ.   Επόμ. >
spacer.png, 0 kB

© 2007 www.mesenikolas.gr | Developed and Hosted by Kataskevi eshop Plushost.gr | Supported by Fatsimare.gr