Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει η ανθρωπονυμία των κατοίκων.15 οικογένειες έφεραν το επώνυμο Βασίλης ενώ και η χήρα ονομάζονταν Ζώγια Βασίλοβα. 9 οικογένειες έφεραν το επώνυμο Τζίρτζης, 5 οικογένειες το επώνυμο Πάσχος ενώ υπήρχαν και 3 οικογένειες με το όνομα Μπιρτζάγης.
Από τα ονόματα που αναγράφονται στο κατάστιχο για τον Μεσενικόλα, στο χωριό και στη γύρω περιοχή στα χρόνια μας συναντάμε τα: Πάσκος, Τσουκαλάς, Καρδάρας, Ξένος. Το χωριό στην απογραφή καταγράφηκε με το όνομα «Μοσνικόλα», που στη Ρουμανική γλώσσα σημαίνει Αη Νικόλας ή Θείος Νικόλας.
Στον τόμο που εκδόθηκε στην Τουρκία το 2001 και περιλαμβάνει μεταγραμματισμένο στο λατινικό αλφάβητο μεγάλο μέρος της όλης απογραφής υπάρχει και χάρτης όπου σημειώνεται το χωριό μας καθώς και τα γύρω χωριά: Βονίς το Βουνέσι, Παλάζντα το Μπλάζδο, Πορτίτσε η Πορτίτσα, Άγιο Γιόργι ο Αη Γιώργης, Κιρασιά η Κερασιά, Ιστούγκο το Κρυονέρι, Μπιτζίλα η Μπεζούλα, Τατάγι το Λαμπερό κλπ. Ακόμα υπάρχει το Φράγκο, ενώ εκεί που περίπου είναι σήμερα το χωριό Μητρόπολη φαίνεται να υπάρχει οικισμός με το όνομα «Νικόλα Τσαπόκα» και παραδίπλα σημαντικό χωριό με το όνομα "Σιράκτο".
Ο Μεσενικόλας πλήρωνε συνολικά 2253 ακτσέδες (άσπρα) κάθε χρόνο φόρο στον τιμαριώτη του χωριού Ηüseyin veled-i Timürdar (Χουσεΐν γιος του Τιμουρντάρ). Στον ίδιο τιμαριώτη πλήρωναν φόρους και δύο μουσουλμανικά χωριά του κάμπου, το Κεσανλού (κοντά στον σημερινό Κέδρο) και το Κιζίλκα Σούλε. (Οι μουσουλμάνοι πλήρωναν λιγότερους φόρους αφού δεν πλήρωναν τη «Σπέντζα» που ήταν είδος κεφαλικού φόρου για τους μη μουσουλμάνους υπηκόους).
Ο τιμαριώτης εισέπραττε τους φόρους και αναλάμβανε συγκεκριμένες στρατιωτικές υποχρεώσεις απέναντι στον σουλτάνο. Πέραν του ανωτέρου ποσού ο Μεσενικόλας πλήρωνε και επιπλέον φόρους επειδή από τις 52 οικογένειες του χωριού οι 10 πλήρωναν τον φόρο προβάτων και τον οικογενειακό φόρο (σπέντζα 25 άσπρα ανά οικογένεια) σε άλλους τιμαριώτες, ενώ τους υπόλοιπους φόρους τους πλήρωναν στον ίδιο τιμαριώτη με τους άλλους συγχωριανούς τους.
Το διοικητικό σύστημα των τιμαρίων οι Οθωμανοί το κληρονόμησαν από τους Βυζαντινούς και το διατήρησαν αφού όπως φαίνεται το θεώρησαν αποτελεσματικό.
Ο Μεσενικόλας ανήκε τότε στο σατζάκι (νομό) Τρικάλων που εκτείνονταν από τη Ναύπακτο μέχρι περίπου τον Πλαταμώνα. Το σαντζάκι περιλάμβανε τρία Βιλαέτια. Το χωριό μας μαζί με την Κερασιά το Βουνέσι το Μπλάσδο κλπ ανήκαν στο Βιλαέτι Φαναρίου (Φενάρ). Τα υπόλοιπα χωριά της Νεβρόπολης από το Στούγκο και πέρα ανήκαν στο Βιλαέτι με έδρα το χωριό Άγραφα. Το τρίτο και μεγαλύτερο Βιλαέτι ήταν αυτό των Τρικάλων (Τίρχαλα).
Ο Μεσενικόλας όπως και η υπόλοιπη περιοχή, από το 1525, που υπογράφηκε η περίφημη συνθήκη της αυτονομίας των Αγράφων (Συνθήκη Ταμασίου) έζησε σε καθεστώς αυτοδιοίκησης μέχρι και την εποχή του Αλή Πασά των Ιωαννίνων, ο οποίος καταπατώντας τη συνθήκη (1790), κατάλυσε την αυτονομία των Αγράφων.
Την επόμενη γραπτή μαρτυρία την έχουμε από την κτητορική επιγραφή της εκκλησίας της Παναγίας του Μεσενικόλα που αναφέρει το δωρητή της αγιογράφησης το έτος 1637.
Η επόμενη μαρτυρία προκύπτει από το αδημοσίευτο χειρόγραφο πωλητήριο έγγραφο της 17-11-1785 μεταξύ κάποιου Μεσενικολίτη Στέργιου Ψημμενόπουλου (Ψημμένου) και του Τούρκου Χοσίναγα.
Το 1821 τα χωριά των Αγράφων επαναστάτησαν. Εναντίον τους επέδραμε ο Μαχμούτ πασάς Δράμαλης από τη Λάρισα και μετέπειτα λέγεται ότι καταστράφηκαν τελείως από τον Μουσταή Πασά της Σκόνδρας κατά την πορεία του προς το Καρπενήσι στα 1823.
Το 1833 με την ίδρυση του Ελληνικού κράτους η Θεσσαλία έμεινε στην κατεχόμενη από τους Οθωμανούς περιοχή. Ο Μεσενικόλας ορίσθηκε έδρα της Αστυνομικής Διοίκησης Νεβρόπολης (ΚΟΛ) και από τότε αποτέλεσε για πολλές δεκαετίες το διοικητικό κέντρο της ευρύτερης περιοχής.
Στις 26 Ιουνίου 1848 ο Μεσενικόλας λεηλατήθηκε από συμμορία διακοσίων ενόπλων επιδρομέων με επικεφαλής τους ληστές Γεωργάκη Τσάμη, Ταργαζίκη και Εντέμ Αγά. Οι κλέφτες φόρτωσαν στα υποζύγια του χωριού όση πραμάτια μπορούσαν να σηκώσουν και έφυγαν. Σε αναφορά του οδηγού εθνοφυλάκων του δήμου Κτημενίων προς τον έπαρχο Ευρυτανίας αναφέρεται χαρακτηριστικά: «… επήγαν εις Μεσενικόλα και τον εχάλασαν και όσα δεν ημπόρεσαν δεν έκαμαν, και τράβηξαν και εβγήκαν εις την Οξειάν…». Ο Τούρκος διοικητής της Θεσσαλίας Χατζή Χουσεΐν θεώρησε σαν υπεύθυνους για τη λεηλασία τον καπετάνιο Αγράφων Χρήστο Βούλγαρη ( που είχε στην υπηρεσία του τον Ταργαζίκη) και τους καπεταναίους και πρώην ληστές Καλτσά και Ασίκη τους οποίους συνέλαβε με δόλο και αμέσως απαγχόνησε. Ο Γεωργάκης Τσάμης συνελήφθη αργότερα στην Ελληνική επικράτεια, αλλά δεν έγινε γνωστή η τύχη του.
Το 1854 εκδηλώθηκε στην περιοχή επαναστατικό κίνημα το οποίο όμως κατέστειλαν οι Τούρκοι.
Η επανάσταση του 1878 αναπτέρωσε τις ελπίδες των κατοίκων της Νεβρόπολης για ανεξαρτησία. Οι επαναστάτες συνήλθαν στο Μεσενικόλα προκειμένου να ορίσουν την προσωρινή διοίκηση των Αγράφων. Το κείμενο της προκήρυξης έχει ως εξής: «Συνελθόντες οι υποφαινόμενοι κάτοικοι των διαφόρων χωρίων, επιφορτισμένοι με ιδιαιτέραν εντολήν των χωρίων μας , όπως εκλέξωμεν τα μέλη της προσωρινής διοικήσεως των Αγράφων, πλην του Κολ Ρεντίνης, εξελέξαμεν ως τοιαύτα τους κ. Απόστολον Βασαρδάνην, Γεώργιον Χριστούλαν, Γεώργιον Λαγών, Δημήτριον Ψάραν, Αναγνώστην Βλέτσαν, Θωμάν Ποζούν, και Β. Πολύζον. Εις τα μέλη ταύτα της προσωρινής διοικήσεως δίδομεν την ρητήν εντολήν να διοικώσιν τον τόπο κατά νομον, να παριστώσι τα δίκαια μας ενώπιον της ελευθέρας Ελλάδος και της πεφωτισμένης Ευρώπης και εν γένει να πράττωσι παν ότι εγκρίνωσι δια την διοίκηση του τόπου και να αποτινάξωμεν τον αφόρητον ζυγόν της Τουρκοκρατίας και ενωθώμεν μετά της Μητρός μας Ελλάδος υπό το σκήπτρον του λαοφιλούς υμών και σεπτού Βασιλέως Γεωργίου του Α.
1878 Απριλίου 5 , Μεσηνυκόλα.
Οι πρόκριτοι των χωρίων... (υπογραφές).
